ترکیه؛ بازداشت ۱۰ دریادار سابق منتقد پروژه کانال استانبول
۱۴۰۰ فروردین ۱۶, دوشنبه
مقامات ترکیه ۱۰ تن از دریاداران بازنشسته را که منتقد پروژه عظیم آبراه استانبول هستند بازداشت کرد. این افراد در نامهای سرگشاده نگراناند که این پروژه قرارداد ۱۹۳۶ مونرو را زیر سئوال ببرد و این نقض منافع ملی ترکیه است.
عکس: picture-alliance/dpa/L. M. Ulander
تبلیغات
دادستانی کل ترکیه در آنکارا اعلام کرد علیه ۱۰ دریادار بازنشسته نیروی دریایی ترکیه حکم بازداشت صادر کرده است. به گزارش شبکه تلویزیونی NTV این افراد متهم هستند "با توسل به جبر و خشونت قصد پایمال کردن نظم مبتنی بر قانون اساسی را داشتهاند".
به گزارش خبرگزاری فرانسه به نقل دادگستری ترکیه، چهار فرد مظنون دیگر به دلیل کهولت سن بازداشت نشدهاند، اما باید خود را طی سه روز آینده به پلیس آنکارا معرفی کنند.
این بازداشتشدگان نامه سرگشادهای با امضای ۱۰۰ دریادار بازنشسته را امضا کرده و در آن نظر انتقادی خود را در مورد پروژه بزرگ رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، موسوم به "آبراه استانبول" ابراز داشتهاند. امضاکنندگان همزمان پایبندی خود را به "قرارداد مونرو"، که یک توافقنامه بینالمللی کشتیرانی است، اعلام کردهاند.
قرارداد ۱۹۳۶ مونرو مقررات رفتوآمد دریایی از تنگههای بسفر و داردانل میان دریای سیاه و دریای مدیترانه را تنظیم کرده است. قرارداد همچنین تردد و گذار کشتیهای غیرنظامی در زمانهای جنگ و صلح را تضمین میکند.
دولت اردوغان طرح یک آبراه جایگزین برای تنگه بسفر را در نظر دارد. مقامات میگویند که احداث "آبراه استانبول" ضروری است تا از بار سنگین تنگه بسفر، که یک گذرگاه مرکزی تجارت جهانی است، کاسته شود. در سال گذشته میلادی بیش از ۳۸هزار کشتی از این آبراه گذر کردهاند.
منتقدان نگران هستند که این پروژه هشت میلیارد یورویی بخواهد قرارداد مونرو را مورد تردید قرار دهد.
دریاداران بازنشسته ارتش ترکیه در نامه سرگشاده خود میگویند، "نگرانیآور" این است که توافقنامه بینالمللی مونرو مورد بحث قرار گیرد، زیرا قرارداد مونرو "منافع ترکیه را به بهترین وجهی" تضمین کرده است.
منتقدان پروژه اردوغان، در این نامه خواستار آن شدهاند که "باید از هر گونه اظهارنظر و کنش در رابطه با قرارداد مونرو فاصله گرفت و مانع از آن شد که قرارداد مونرو به موضوع اختلافنظرها بدل شود".
انتشار این نامه سرگشاده دریاداران بازنشسته ارتش با انتقاد سخت نمایندگان دولت اردوغان روبرو شد. دادستانی کل ترکیه روز یکشنبه ۵ آوریل اعلام کرد، تحقیقات در مورد ظن به "همدستی برای ارتکاب جنایت علیه امنیت و نظم مبتنی بر قانونی اساسی" را آغاز کرده است.
استانبول؛ کلانشهری در دو قاره
اتحادیه اروپا و رییسجمهور ترکیه دور تازهای از مذاکرات را آغاز کردهاند. ترکیه و اروپا بهرغم بحران سیاسی، مشابهتهای زیادی با هم دارند. استانبول، شهر ۱۵ میلیون نفری ترکیه، هم اروپا و هم آسیا را در دل خود جای داده است.
عکس: Rena Effendi
استانبول تنها شهر جهان است که در دو قاره قرار دارد: اروپا و آسیا. در این کلانشهر چند میلیون نفری که در کرانه تنگه بسفر واقع شده سنت و مدرنیته، سبک زندگی مذهبی و سکولار چنان درآمیختهاند که در هیچ شهر دیگری در جهان نظیرش را نمیتوان یافت. خیلیها معتقدند همین نیز دلیل اصلی جذابیت شهر است.
عکس: Rena Effendi
شهر استانبول تاریخی ۲۶۰۰ ساله دارد. در طول سالیان دراز حاکمان مختلفی برای تسخیر این شهر خیز برداشتند: ایرانیان، یونانیان، رومیها و عثمانیها. استانبول که در آن زمان "قسطنطنیه" خوانده میشد، مرکز امپراتوری بیزانس (روم شرقی) و بعدها امپراتوری عثمانی بود. تازه در سال ۱۹۳۰ قسطنطنیه به استانبول تغییر نام داد.
عکس: Rena Effendi
تنگه بسفر را روح شهر استانبول میدانند. این تنگه بخش آسیایی و اروپایی شهر را از هم جدا میکند. روزانه کشتیهای کوچک مسافربری مردم را از یک طرف تنگه به سمت دیگر جابهجا میکنند. مسافت میان محله اروپایی کاراکوی تا محله آسیایی کادیکوی تقریبا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
عکس: Rena Effendi
از روی پل گالاتا میتوان چشمانداز زیبایی بر کشتیهایی داشت که از آب عبور میکنند. علاوه بر آن شمار زیادی شهروندان هر روز به امید صیدی پربار با قلابهای ماهیگیریشان روی این پل مشغول ماهیگیری میشوند. دستفروشان، گردشگران خارجی و بلالفروشان نیز جابهجای این پل به چشم میخورند.
عکس: Rena Effendi
وفکی (تصویر) یکی از ماهیگیران پل گالاتاست. او خودش را اروپایی میداند و میگوید: «ما آرزوی آزادی بیشتری را داریم و برای همین هم ترکیه و اتحادیه اروپا باید دوباره به یکدیگر نزدیک شوند.» وفکی بازنشسته شده و ماهیگیری جزو سرگرمیهای روزانه اوست، البته از این راه درآمد اندکی هم دارد. او برای هر دو کیلو ماهی که در بازار میفروشد، تقریبا هشت یورو سود میکند.
عکس: Rena Effendi
میدان تقسیم یکی از میدانهای مورد علاقه گردشگران ایرانی و قلب تپنده شهر است. در گوشهای از این میدان قرار است تا انتخابات بعدی که در سال ۲۰۱۹ برگزار شود، یک مسجد ساخته شود؛ با گنبدی ۳۰ متری و دو مناره. منتقدان میگویند اردوغان، رییسجمهور ترکیه میخواهد با ساخت یک هویت جدید برای این میدان، آن را از مکانی سکولار و اروپایی به مکانی اسلامی و محافظهکار تبدیل کند.
عکس: Rena Effendi
محله فاتح (فاتیح) اگرچه در بخش اروپایی استانبول واقع شده اما چهرهای بیشتر محافظهکارانه دارد. بسیاری از مردمی که اینجا ساکن هستند، به امید زندگی بهتر از آناتولی به استانبول مهاجرت کردهاند. ساکنان این محله جزو هواداران وفادار اردوغان و حزب او یعنی عدالت و توسعه هستند.
عکس: Rena Effendi
چهارشنبهها در اطراف مسجد محله فاتح چهارشنبهبازار برپا میشود. در این بازار میتوان همهچیز پیدا کرد، از سبزی و میوه گرفته تا لباس و وسایل منزل. این محله در سالهای اخیر خانه بسیاری از پناهجویان سوری شده که به ترکیه آمدهاند. از آغاز جنگ داخلی در سوریه که سال ۲۰۱۱ آغاز شد، ترکیه بیش از سه میلیون مهاجر سوری را پناه داده و به این ترتیب تنها کشوری است که پذیرای این تعداد پناهجوی سوری شده است.
عکس: Rena Effendi
محله فاتح در این بین به محل رستورانهای سوری مشهور شده است. در ترکیه اجازه اقامت برای پناهجویان آنگونه که در اتحادیه اروپا معمول است، رایج نیست. با این حال دولت ترکیه به دهها هزار پناهجوی سوری وعده اعطای تابعیت این کشور را داده است. منتقدان میگویند دولت با این کار خود قصد افزایش رأی به نفع خود در انتخابات را دارد.
عکس: Rena Effendi
کسانی که به دنبال رقص و مشروبات الکل هستند، به محله آسیایی کادیکوی یا محله اروپایی کاراکوی سر میزنند. این دو محله با کافهها، رستورانها و بوتیکهای خود، پذیرای مردم محلی و گردشگران خارجی است. در این منطقه به ندرت کسی با سیاستهای اسلامگرایانه و محافظهکارانه دولت موافق و همصداست.
عکس: Rena Effendi
عایشه گل (تصویر) در یکی از بوتیکهای محله گالاتا کار میکند. او معتقد است استانبول در مقایسه با گذشته تغییرات زیادی داشته: «تا همین چند سال پیش اروپاییهای زیادی برای گذراندن تعطیلات اینجا میآمدند.» اما حالا بیشتر گردشگران عرب به استانبول سفر میکنند. عایشه گل میگوید کسب و کارشان رونق گذشته را ندارد و امیدوار است شرایط به زودی تغییر کند؛ امیدی که دقیقا نمیتوان گفت چه زمانی به تحقق خواهد پیوست.