بازدید جنجالی وزیراسرائیلی از "حرم شریف" به شورای امنیت کشید
۱۴۰۱ دی ۱۶, جمعه
شورای امنیت سازمان ملل در نشستی فوقالعاده بازدید مناقشهبرانگیز وزیر جدید امنیت ملی اسرائیل از حرم شریف را نکوهش کرد. سفیر اسرائیل در سازمان ملل برگزاری این نشست را اقدامی عبث و "رقتانگیز" خوانده است.
تبلیغات
ایتامار بنگویر، وزیر راستگرای امنیت ملی اسرائیل تنها چند روز پس از نشستن بر این مسند با وجود هشدارها و مخالفتهای داخلی و خارجی در سفر به اورشلیم (بیتالمقدس) از حرم شریف (کوه معبد) بازدید کرد.
این بازدید که روز سهشنبه، سوم ژانویه (۱۳ دی) انجام شد از پیش و پس از آن با واکنشهای انتقادی زیادی روبرو شد و شامگاه پنجشنبه به شورای امنیت سازمان ملل کشید شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، نشست فوقالعاده شورای امنیت برای رسیدگی به این موضوع به درخواست مشترک امارات متحده عربی، عضو غیر دائم شورا و چین، به عنوان یکی از پنج عضو دائمی آن برگزار شد.
حرم شریف بخشی از مجموعهای است در کنار دیوار ندبه و مسجد الاقصی که بر تیهای در شهر قدیم اورشلیم واقع شده و از مهمترین عبادتگاههای پیروان ادیان ابراهیمی، مسلمانان، یهودیان و مسیحیان به شمار میرود.
تاکید شورای امنیت بر حفظ وضعیت کوه معبد
در پایان نشست فوقالعاده شورای امنیت که حدود دو ساعت طول کشید تمام ۱۵ عضو شورا به اتفاق ضمن نکوهش بازدید مناقشهبرانگیز بنگویر بر حفظ موقعیت کوه معبد تاکید کردند.
بر پایه توافقها، پس از جنگ شش روزه میان اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ یهودیان اجازه دارند از کوه معبد بازدید کنند اما مجاز به اجرای مناسک مذهبی و دعا در آن نیستند.
بنگویر، رهبر حزب ملیگرای افراطی "قدرت یهود" و عضو کابینه دولت ائتلافی به نخستوزیری بنیامین نتانیاهو است که راستگراترین و افراطیترین دولت تاریخ اسرائیل خوانده میشود.
کوه معبد همواره محل درگیریهای شدید میان نیروهای امنیتی و انتظامی اسرائیل و فلسطینیان بوده و به همین دلیل بسیاری بازدید بنگویر از آن را به عنوان اقدامی تحریکآمیز محکوم کردهاند.
هشدار درباره تشدید تنشها در اورشلیم
یک مقام ارشد فلسطینی اقدام وزیر افراطی دولت نتانیاهو از کوه معبد را یک "تحریک بیمانند" خوانده و نسبت به "تشدید خطرناک تنشها در اورشلیم هشدار داده است.
رسیدگی به بازدید بنگویر از کوه معبد در شورای امنیت به درگیری شدید لفظی میان نماینده فلسطینیها و سفیر اسرائیل در سازمان ملل منجر شد.
گیلعاد اردان برگزاری نشست فوقالعاده شورای امنیت را بسیار عجیب و "رقتانگیز" خواند و این اقدام را "توهین به شعور ما" توصیف کرد.
او با اشاره به این که بازدید وزیر اسرائیلی ۱۳ دقیقه بیشتر طول نکشیده اقدام وزیر امنیت ملی اسرائیل را "مشروع" و حق او به عنوان یک یهودی عنوان کرد.
در مقابل، منصور ریاض، نماینده فلسطینیان در سازمان ملل اسرائیل را به "تحقیر مطلق" شهروندان فلسطینی متهم کرد و خواستار موضعگیری قاطع شورای امنیت و جامعه جهانی شد.
ریاض انگیزه بنگویر را "پیگیری دیدگاههای افراطی" و پایان دادن به وضعیت کوه معبد مطابق توافقهای سال ۱۹۶۷ خواند.
او میگوید، اسرائیل باید از کدام خط قرمز عبور کند که شورای امنیت بگوید "دیگر بس است" و علیه این کشور اقدام مشخص داشته باشد.
ریاض با تاکید بر این که جامعه جهانی باید مانع شود "وزیر افراطی یک دولت افراطی" اجرای مناسک مذهبی و دعای یهودیان در کوه معبد را مجاز کند، هشدار داد در غیر این صورت فلسطینیان این کار را خواهند کرد.
اعتراضها و انتقادهای بینالمللی
پیش از این کشورهای اسلامی، حتی آنها که با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارند، همصدا با دبیرکل سازمان ملل، آمریکا و شماری از کشورهای اروپایی بازدید وزیر افراطی کابینه نتانیاهو از کوه معبد را به عنوان اقدامی تحریکآمیز محکوم کردهاند.
این بازدید در خود اسرائیل هم با اعتراض و انتقاد شدید روبرو شده است. به نوشته روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحرونوت، در دولت تلاشهایی برای جلوگیری از اقدام بنگویر شده بود که ناکام ماند.
یائیر لاپید، نخستوزیر پیشین اسرائیل و رهبر کنونی اپوزیسیون پیشتر هشدار داده بود که چنین بازدیدی میتواند منجر به بالا گرفتن تنش، درگیری و خشونت شود.
امارات متحده عربی که همراه چین برگزاری نشست فوقالعاده را درخواست کرده بود از دو سال پیش با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کرده و رهبر آن از نخستین شخصیتهایی است که تشکیل دولت جدید را به نتانیاهو تبریک گفت.
باز هم ممنوعیت در حرم شریف؛ ورود مردان زیر ۵۰ سال ممنوع
اسرائيل باز هم در حرم شریف محدودیت برقرار کرد. به دنبال درگیریهای تازه ورود مردان زیر ۵۰ سال به حرم شریف، واقع در بیتالمقدس ممنوع اعلام شد.
عکس: picture-alliance/newscom/D. Hill
در پی درگیریهای روز پنجشنبه ۲۷ ژوئیه (۵ مرداد) اسرائيل باز هم در ورودیها حرم شریف (کوه معبد) در بیتالمقدس (اورشلیم) محدودیت برقرار کرد. اسرائيل اعلام کرد، ورود مردان زیر ۵۰ سال به حرم شریف ممنوع است. این محدودیتها در آستانه برگزاری نماز جمعه روز ۲۸ ژوئیه در مسجدالاقصی، واقع در حرم شریف اعلام شده است.
عکس: Getty Images/AFP/A. Gharabli
بعد از آن که اسرائيل تجهیزات امنیتی مناقشهبرانگیز خود در ورودی حرم شریف را برچید فلسطینیها بعد از دو هفته توانستند وارد این محوطه شوند. کمی بعد از آن باز هم درگیریهایی میان فلسطینیان و نیروهای امنیتی اسرائيل در محوطه مسجدالاقصی رخ داد. به گفته صلیب سرخ، در درگیریهای جدید حدود ۱۰۰ نفر زخمی شدند.
عکس: Reuters/M. Awad
کابینه امنیتی اسرائيل اعلام کرده است، پلیس و وزارت امنیت عمومی این کشور حدود ۲۴ میلیون یورو دریافت خواهند کرد تا سیستم امنیتی جدیدی را در طی ۶ ماه آینده در حرم شریف مستقر سازند. حرم شریف که هم برای مسلمانان و هم برای یهودیان مقدس است شامل مسجدالاقصی و قبهالاصخره میشود.
عکس: Reuters/R.Zvulun
در پی درگیریهای شدید میان فلسطینیها و نیروهای امنیتی اسرائيل و تشدید فشارهای بینالمللی کابینه امنیتی اسرائيل از سهشنبه ۲۵ ژوئیه تصمیم به برچیدن گیتهای امنیتی و دستگاههای بازرسی فلزیاب گرفت.
عکس: Reuters/R. Zvulun
ماجرا از آن جا آغاز شده بود که سه مهاجم جوان فلسطینی روز جمعه ۱۴ژوئیه در منطقه قدیمی شهر اورشلیم (بیتالمقدس) به سوی ماموران پلیس اسرائیل آتش گشودند و سپس با کارد به آنها حملهور شدند. مهاجمان با شلیک ماموران پلیس کشته شدند. دو مامور پلیس اسرائیل نیز در این حادثه کشته شدند.
عکس: Reuters/A. Awad
در پی این رویداد اسرائيل کنترلها در حرم شریف را افزایش داد و در ورودی این مکان دستگاههای ردیابی فلز و تعدادی دوربین مداربسته نصب کرد. اسرائيل به علاوه، ورود مردان فلسطینی زیر ۵۰ سال به حرم شریف را ممنوع اعلام کرد.
عکس: picture-alliance/newscom/D. Hill
پلیس اسرائیل هدف از نصب گیتهای الکترونیکی مجهز به دستگاههای فلزیاب را تشخیص افراد مسلح به سلاحهای گرم و سرد اعلام کرده بود. در مراسم نماز جمعه معمولا هزاران مسلمان حضور دارند.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Illean
عصر چهارشنبه ۲۶ ژوئيه حدود ۳۰ هزار مسلمان در مراسم نماز در حرم شریف حضور یافتند. اما آنها در اعتراض به اقدامات اسرائیل به مسجد الاقصی وارد نشدند و در خیابانهای اطراف به دعا مشغول شدند.
عکس: picture-alliance/newscom/D. Hill
نصب ویدئو و گیتهای الکترونیکی مجهز به دستگاههای فلزیاب در این منطقه با واکنش شدید فلسطینیان روبرو شد.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Illean
اقدام اسرائيل به درگیریهای شدید و خونینی میان دو طرف منجر شد.
عکس: Picture-Alliance/dpa/N. Shiyoukhi/AP
همزمان در کرانه باختری رودن اردن یک مرد فلسطینی با ضربات چاقو سه اسرائيلی را در یک شهرک یهودینشین در شمال غربی رامالله به قتل رساند.
عکس: picture-alliance/AA/N. Eshtayah
بعد از تشدید کنترلها در حرم شریف و درگیریها در بیتالمقدس تشکیلات خودگردان فلسطین تصمیم به قطع روابط با اسرائيل گرفت. محمود عباس، رئیس این تشکیلات روز جمعه ۲۱ ژوئیه گفت، مناسبات زمانی از سر گرفته خواهد شد که اسرائیل تدابیر امنیتی جدید را لغو کند.
عکس: Getty Images/AFP/A. Momani
با بالا گرفتن درگیریها بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائيل تهدید کرد در صورت لزوم با ایجاد تغییراتی در قوانین این کشور، اقدام به بستن دفتر شبکه تلویزیونی الجزیره در بیتالمقدس خواهد کرد. نتانیاهو این شبکه را متهم به دامن زدن به خشونت و تنشها در بیتالمقدس کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Sultan
با افزایش درگیریها ملک عبدالله دوم، شاه اردن که کشورش بر اساس قرارداد صلح منعقدشده در سال ۱۹۹۴ با اسرائيل، متولی اماکن مقدس مسلمانان در بیتالمقدس است در تماسی تلفنی با نتانیاهو خواست، تدابیر امنیتی جدید لغو شود. او به نخستوزیر اسرائیل گفت، عوامل زمینهساز بحران جاری باید از میان برداشته شود.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Szenes
گروه چهارگانه صلح خاورمیانه (سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه) از طرفین منازعه خواست، حداکثر خویشتنداری را به خرج دهند. در بیانیه این گروه، همه به پرهیز از اقدامات تحریکآمیز فراخوانده شدند.
عکس: Getty Images/AFP/A. Momani
وزارت خارجه آلمان نیز ۲۲ ژوئیه از دو طرف درگیر خواست که جلوی گسترش کشمکش را بگیرند. وزارت خارجه آلمان اعلام کرد: «هیج کس نباید به نداهای مبتنی بر خشونت میدان بروز دهد.» اتحادیه اروپا نیز از اسرائیل و اردن خواسته است به دنبال راهی باشند تا امنیت حرم شریف را بدون تغییر در وضعیت آن تضمین کند.
عکس: Reuters/A.Awad
سرانجام اسرائيل سهشنبه ۲۵ ژوئیه اعلام کرد، دستگاههای بازرسی فلزیاب در ورودی حرم شریف را برمیچیند. کابینه امنیتی اسرائيل به توصیه تمامی ارگانهای امنیتی تصمیم گرفت، به جای نصب این دستگاهها از "فناوریهای پیشرفته و سایر شیوهها" استفاده کند.
عکس: Getty Images/AFP/A. Gharabli
وزارت بهداشت تشکیلات خودگران فلسطین ۲۸ ژوئیه اعلام کرد که شمار کشتهشدگان درگیریها در بیتالمقدس به شش تن افزایش یافته است. ششمین قربانی، مرد فلسطینی ۲۶ سالهای است که در کرانه غربی رود اردن مجروح شده بود.
عکس: Reuters/M. Torokman
از زمان اشغال بیتالمقدس شرقی در سال ۱۹۶۷، اسرائیل خود را مسئول حفظ امنیت حرم شریف دانسته اما امور اداری و دینی این محدوده را به مسلمانان واگذار کرده است.
عکس: Getty Images/AFP/T. Coex
مسجد الاقصی که سومین پرستشگاه بزرگ مسلمانان است، در محوطهای قرار دارد که مسلمانان آن را حرم شریف و یهودیان آن را کوه معبد مینامند. در نزدیکی مسجد الاقصی، دیوار ندبه، مقدسترین مکان دینی یهودیان قرار دارد.