بازگشت داعش به افغانستان تحت کنترل اسلامگرایان طالبان؟
۱۴۰۱ فروردین ۳۱, چهارشنبه
مطابق شواهد، حمله تروریستی اخیر به دو مرکز آموزشی در کابل کار شاخه افغانستان گروه داعش موسوم به "داعش خراسان" است. این گروه ظاهرا فعالیت در افغانستان را گسترش میدهد و اخیرا مسئولیت چند حمله را بر عهده گرفته است.
تبلیغات
بامداد دیروز (سهشنبه ۳۰ فروردین) سه انفجار شدید در دو مرکز آموزشی در غرب کابل رخ داد که شماری کشته و مجروح برجا گذاشت.
خبرگزاری طلوعنیوز، از قول خالد زدران، سخنگوی فرماندهی نیروی انتظامی کابل شمار قربانیان را شش نفر و تعداد مجروحان را ۱۱ نفر اعلام کرد. برخی منابع محلی تعداد کشته و مجروحشدگان این انفجارها را بسیار بیشتر اعلام کردهاند.
تا ظهر چهارشنبه هیچ گروهی مسئولیت این حملهها را به طور رسمی بر عهده نگرفت. "تاگسشاو"، وبسایت کانال یک تلویزیون آلمان بر پایه شواهد موجود این انفجارها را به شاخه افغانستان گروه تروریستی دولت اسلامی نسبت میدهد که خود را "داعش خراسان" مینامد.
سابقه حمله داعش به شیعیان قوم هزاره
دو مرکز آموزشی که هدف سه انفجار قرار گرفتند در منطقهای در غرب کابل قرار دارند که اکثر ساکنان آن شیعیان قوم هزاره هستند.
اقلیت قومی و مذهبی هزاره تا کنون هدف حملههای بسیاری بودهاند که مسئولیت آنها را شاخه افغانستان گروه داعش بر عهده گرفته است.
"تاگسشاو" به نقل از امیر رعنا، مدیر اجرایی موسسه پاکستانی پژوهشهای صلح میگوید الگوی انفجارهای روز گذشته با دیگر عملیات داعش خراسان انطباق دارد.
مدیر این موسسه که فعالیتهای تروریستی در پاکستان و افغانستان را رصد میکند گفته شیعیان هزاره بارها، به خصوص در ماه رمضان هدف حملههای داعش قرار گرفتهاند.
اسلامگرایان افراطی طالبان پس از تسلط بر کابل وعده دادند افغانستان به کشوری امن تبدیل میشود و منطقهای برای پناه گرفتن تروریستها نخواهد بود.
تسلط تروریستهای داعش بر بخشی از افغانستان
"داعش خراسان" نخستین بار در سال ۲۰۱۴ در شرق افغانستان اعلام موجودیت کرد و از سال ۲۰۱۹ بر بخش بزرگی از ایالت ننگرهار و ولایت مجاور آن تسلط دارد.
نظامیان آمریکایی و متحدانش پیش از خروج کامل از افغانستان در اوت سال پیش بارها علیه تروریستهای داعش اقدام کردند اما موفق به بیرون راندن آنها از مناطق تحت کنترلشان نشدند.
اکنون به نظر میرسد که پس از قدرتگیری طالبان، شاخه افغانستان داعش به شدت مشغول تجدید سازماندهای نیروهای خود است و در ماههای گذشته عملیات تروریستی را افزایش داده است.
داعش خراسان از نخستین ماههای قدرتگیری طالبان تا کنون مسئولیت چند حمله در مناطق مختلف افغانستان، از جمله کابل، هرات و قندهار را بر عهده گرفته است.
هدف برخی از این حملهها شیعیان بودهاند. شاخه افغانستان گروه داعش به تازگی در پاکستان نیز فعالتر شده و ماه گذشته مسئولیت یک حمله انتحاری خونین در مسجد شیعیان شهر پیشاور را بر عهده گرفت.
گفته میشود قاچاق مواد مخدر یکی از راههای اصلی تامین مالی گروه تروریستی داعش است. طالبان ظاهرا برای قطع این منبع کشت خشخاش در افغانستان را ممنوع اعلام کرد.
با این حال به نظر میرسد فعالیت داعش خراسان مدام گستردهتر میشود و اسلامگرایان افراطی طالبان توان یا اراده مقابله جدی با آنها را ندارند.
زندگی ادامه دارد؛ روایتی تصویری از زندگی روزمره در افغانستان در سایه طالبان
در پی قدرتگیری طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. گلچینی تصویری از عکسهای خبرگزاری آلمان از زندگی افغانها در سایه طالبان.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
در پی قدرتگیری طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. بسیاری از مردم قادر به تامین ابتداییترین نیازمندیهای خود نیز نیستند. برخیها حتی برای تأمین نیازهای اولیه خود ناچار شدهاند، دار و ندار خود را در بازارهای خیابانی کابل عرضه کنند.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
گفته میشود که گرسنگی و فقر بیش از ۱۸ میلیون نفر از شهروندان افغانستان را تهدید میکند. حتی در دوره زمامداری اشرف غنی نیز حدود نیمی از مردم افغانستان تنها به پشتوانه دریافت کمکهای مالی خارجی میتوانستند به حیات خود ادامه دهند. تصویری از بازار مکاره در کابل.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
در بازار مکاره کابل اجناس ریز و درشت عرضه میشوند، از کفش و لباس گرفته تا لوازم آشپزخانه و تختخواب.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
یکی از فروشندگان در بازار مکاره کابل که در انتظار مشتری نشسته است.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان چهره شهر تغییر کرده است. در برخی فروشگاهها هنوز هم مانکنهایی پشت ویترین دیده میشوند که یادآور دوران پیش از طالبان هستند، اما حضور زنان و طبیعتا مشتریان زن در خیابانها کاهش یافته است.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
با قدرت گیری طالبان در افغانستان زنان این کشور بسیاری از آزادیهایی را که در طی بیست سال گذشته کسب کرده بودند، از دست دادهاند.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد چندی پیش از عهدشکنی طالبان و عدم پایبندی آنها به وعده تضمین حق مشارکت زنان و دختران در امور اجتماعی انتقاد کرده بود. تصویری از زنان متعلق به قوم هزاره در قندهار.
عکس: Bilal Guler/picture alliance/AA
در خیابانها و امکان عمومی کابل دیگر کمتر از شادی و تفریح خبری است.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
تصویری از یک پرنده فروش در بازار کابل که همچنان در انتظار مشتری نشسته و کشیدن سیگار دلخوشی او است.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
مسئله ادامه کمک به افغانستان موضوعی است که جامعه بینالملل را به خود مشغول کرده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل پرداخت کمکهای مالی به افغانستان را برای جلوگیری از وقوع یک فاجعه انسانی و بحران اقتصادی الزامی دانسته است. تصویری از یکی کبوترفروشها در بازار کابل.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
طالبان به آمریکا و اتحادیه اروپا هشدار داد درصورت ادامه تحریمها موجی از پناهجویان اقتصادی به سمت غرب به راه میافتد؛ امری که یکی از نگرانیهای اروپا محسوب میشود.
عکس: picture alliance/AA
تا کنون سیاستمداران مختلفی در مورد خطر موج تازه پناهجویان افغان هشدار دادهاند. آنگلا مرکل ، صدراعظم آلمان به تازگی خاطرنشان کرد، اگر کل سیستم مالی در افغانستان سقوط کند هیچ کس از آن نفع نمیبرد و هیچ کمک بشردوستانهای نمیتوان انجام داد. او تأکید کرد، نباید فقط تماشا کرد که ۴۰ میلیون نفر در هرج و مرج گرفتار میشوند.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
با روی کار آمدن طالبان در افغانستان عرصه فرهنگ و هنر به ویژه موسیقی نیز به شدت زیر ضرب رفته است. تصویری دیواری از احمد ظاهر، خواننده اسطورهای افغانستان بر یکی از دیوارهای کابل؛ تصویری خاموش که از آن صدایی برنمیآید.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
در حال حاضر آیندهای مبهم در انتظار شهروندان افغانستان است، خواه از لحاظ اقتصادی و خواه از لحاظ اجتماعی و حقوق بشر. تصویری از یک بقالی کوچک در کابل که چشمانتظار مشتری است.
عکس: Bilal Guler/AA/picture alliance
در اوایل ماه اکتبر سال جاری در هرات "جشنی" با حضور نیرویهای طالبان به مناسب خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان برگزار شد. در این جشن شماری از "پهلوانان" زور و قابلیتهای خود را به نمایش گذاشتند، از جمله قابلیت استقامت.
عکس: AA/picture alliance
یکی دیگر از شرکتکنندگان لبخندزنان نمایش میدهد که به راحتی توان حمل یک موتورسیکلت را دارد.
عکس: picture alliance/AA
روی دیگر سکه، مشکلات عدیدی است که افغانستان با آن دست و پنجه نرم میکند، از جمله مشکل مواد مخدر و ترک اعتیاد. تصویری از معتادان در یکی از مراکز ترک اعتیاد که منتظرند، سرشان تراشیده شود.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
در برخی از صحنهها نیز میتوان دید که چگونه افغانهای پیر و جوان علیرغم مشکلات و سایه سنگین طالبان میکوشند همبستگی خود را حفظ کنند.