باهنر: یخ رابطه ایران و آمریکا آب‌شدنی نیست
۱۳۹۲ مهر ۱۸, پنجشنبه
نایب رئیس "جبهه پیروان خط امام و رهبری" در اجلاس سراسری این گروه تغییرات سیاست خارجی در دولت یازدهم را تغییر لحن و رویکرد خواند و گفت: «اما سیاست‌های راهبردی و اصولی‌مان در کشور هیچ‌گاه تغییر نخواهد کرد.»
محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس پنجشنبه (۱۸ مهر ۹۲/ ۱۰ اکتبر) در مورد بهبود روابط ایران و آمریکا، که پس از سفر حسن روحانی و همراهانش به نیویورک خوش‌بینی‌هایی نسبت به آن به وجود آمده، می‌گوید: «اگر به فکر این باشیم که دوران آب‌شدن یخ‌ها بین ما و آمریکا تمام شده است، اشتباه کرده‌ایم.»
"مدیریت دشمنی" با آمریکا
به گزارش خبرگزاری مهر باهنر اختلاف‌های میان ایران و آمریکا را یک "داستان ۵۰ ساله" عنوان کرد که به گفته‌ی او "حل نخواهد شد."
نایب رئیس مجلس در ادامه افزود که با آمریکا "می‌توانیم دشمن باشیم و در عین حال حداقل زیان را از دشمن ببینیم." راهکار پیشنهادی او "مدیریت دشمنی" برای کاستن از زیان‌های آن است.
در جریان حضور هیئت ایرانی در نیویورک برای نخستین بار در ۳۴ سال گذشته رئیس جمهور دو کشور تلفنی گفت‌وگو کردند و وزیران خارجه با هم دیدار داشتند.
گفت‌وگوی روحانی با بارک اوباما و دیدار محمدجواد ظریف با جان کری با انتقاد شدید نظامیان و اصولگرایان تندرو روبرو شد و رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای نیز آنها را اقدام‌هایی خوانده که "به‌جا نبودند."
خامنه‌ای در برابر "اختیارات کامل" روحانی
نایب رئیس جبهه پیروان می‌گوید محورهای اصلی سیاست خارجی ایران در شورای عالی امنیت ملی تصویب می‌شود و پس از تایید آیت‌الله خامنه‌ای "لازم الاجرا" است و هیچ نهادی قدرت و اجازه تغییر آن را ندارد.
ریاست این شورا بر عهده رئیس جمهور گذاشته شده اما برخلاف ادعای باهنر، رهبر جمهوری اسلامی فقط نقش تاییدکننده سیاست‌های مصوب شورا را بر عهده ندارد بلکه در درجه اول تعیین‌کننده این سیاست‌هاست.
در اصل ۱۷۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی نخستین و مهمترین وظیفه شورای عالی امنیت ملی "تعیین سیاست‌های دفاعی - امنیتی کشور در محدوده سیاست‌های کلی تعیین شده از طرف مقام رهبری" تعریف شده. این اصل پس از بازنگری سال ۱۳۶۸ به قانون اساسی افزوده شد.
حسن روحانی پیش و در جریان سفر به نیویورک چند بار تاکید کرد که برای پیشبرد اهداف دولت که تنش‌زدایی و بهبود روابط با غرب و آمریکا از محورهای اصلی معرفی شده "اختیار تام" دارد. نابه‌جا خواندن گفت‌وگوی او با اوباما و دیدار ظریف و جان کری توسط آیت‌الله خامنه‌ای نشان می‌دهد اختیار دولت چندان هم کامل نیست.
ناخشنودی از علنی‌شدن انتقاد خامنه‌ای
محمد جواد ظریف عصر یکشنبه، ۱۴ مهر، در نشست غیرعلنی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی شرکت کرد تا گزارشی از سفر نیویورک به نمایندگان ارائه کند.
برخی از حاضران در این نشست به نقل از ظریف موارد مورد نظر آیت‌الله خامنه‌ای از اقدام‌های "نا به‌جا" را تایید کردند. سخنگوی وزارت خارجه و محمدجواد ظریف ظاهرا سخنان منسوب به وزیر خارجه را تکذیب کرده‌اند اما واکنش آنها بیشتر در سطح به اعتراض به این افشاگری می‌مانند.
روزنامه کیهان دوشنبه، ۱۵ مهر با استناد به سخنان سخنگوی کمیسیون از قول ظریف تیتر زد: «مکالمه روحانی با اوباما و دیدار طولانی من با جان کری نابجا بود.»
وزیر خارجه در اعتراض به کسانی که "مطالب جلسه محرمانه" را در بیرون منعکس می‌کنند اعلام کرد که دیگر در نشست‌های غیرعلنی مجلس شرکت نمی‌کند.
ظریف در صفحه فیس‌بوک خود با اشاره به حسین شریعتمداری که به عنوان نماینده خامنه‌ای مدیر مسئول کیهان است نوشت: «کسانی که ادعای ولایتمداری دارند جلوتر از رهبری حرکت می‌کنند و هیچ از خود نمی‌پرسند که اگر ایشان مصلحت می‌دیدند خودشان مصادیق را روشن می‌فرمودند.»
مانور با "ادبیات فاخر" در منطقه مجاز
نایب رئیس مجلس در اجلاس جبهه پیروان گفت که سیاست خارجی دولت یازدهم نسبت به دولت‌های قبلی "تغییر رویکرد" داشته است اما سیاست‌های راهبردی و اصولی در کشور تغییر نمی‌کند.
باهنر با تاکید بر این که این سیاست‌ها "با رفت و آمد دولت‌ها تغییر نمی‌کند" افزود: «می‌شود روی خط قرمز مانور داد که یکی از این ابزار استفاده از ادبیات فاخر است.»
کشورهای غربی اعلام آمادگی دولت روحانی را برای دست یافتن هرچه سریع‌تر به توافق بر سر پرونده هسته‌ای ایران نشانه تاثیر تحریم‌ها و عقب‌نشینی جمهوری اسلامی از مواضع سرسختانه پیشین ارزیابی کرده‌اند.
با توجه به سخنان باهنر و واکنش‌های شدید حامیان و نزدیکان خامنه‌ای به برخی اقدام‌های انجام شده در نیویورک به نظر می‌رسد رهبر جمهوری اسلامی دست دولت را برای پیشبرد مذاکرات و رسیدن به توافق با آمریکا چندان باز نگذاشته است.
از سوی دیگر حسن روحانی هفته گذشته در مورد اقدام‌های دولت برای کاهش تنش با آمریکا گفت، از دو دستگاه مهم نظرسنجی خواسته "نظر مردم را بگیرند" تا مشخص شود چند درصد با حرکت دولت موافق و چه میزان مخالف‌اند.
پیام احتمالی نظرسنجی برای خامنه‌ای
شماری از اصولگرایان این نظرسنجی را "خیانت به کشور" خوانده‌اند و ظاهرا نگرانند که نظر اکثریت شهروندان در مورد بهبود رابطه با آمریکا کاملا متفاوت با نظر رهبر جمهوری اسلامی باشد.
جعفر شجونی دبیر جامعه وعاظ تهران و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی ۱۶ مهرماه نظرسنجی در مورد رابطه به آمریکا را "اقدامی خطرناک" توصیف کرد و به سایت فرارو گفت: «ما نمی‌توانیم امام و رهبری را زیر سوال ببریم و برای خود اوهامی را راس‌الامور قرار دهیم.»
به رغم این انتقادها و افشای موارد مورد انتقاد خامنه‌ای، سخنگوی دولت محمد باقر نوبخت در حاشیه نشست هفدهم مهرماه هیئت وزیران گفت که دستور انجام این نظرسنجی‌ها صادر شده است.
برخی ناظران معتقدند اگر پافشاری دولت ادامه یابد و نظرسنجی انجام شود نتایج آن می‌تواند پیام روشنی به تعیین‌کننده "خط قرمز"های سیاست‌خارجی ایران، آیت‌الله خامنه‌ای باشد.