بایدن: به شرط اجرای تعهدات ایران آمادهایم به برجام برگردیم
۱۴۰۰ شهریور ۳۰, سهشنبه
رئيسجمهور آمریکا اعلام کرد، در صورتی که ایران به طور کامل به تعهدات خود در توافق اتمی عمل کند ایالات متحده آماده بازگشت به آن است. جو بایدن گفت، آمریکا مصمم است از دستیابی ایران به بمب اتمی جلوگیری کند.
تبلیغات
رئيسجمهور آمریکا اعلام کرد، این کشور آماده بازگشت به توافق اتمی با ایران (برجام) است، به این شرط که ایران به همه تعهدات خود در این توافق عمل بکند.
جو بایدن روز سهشنبه ۳۰ شهریور (۲۱ سپتامبر) در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک گفت: «ما آمادهایم به رعایت کامل تعهداتمان در برجام بازگردیم به این شرط که ایران نیز چنین کند.»
او در عین حال تأکید کرد که آمریکا مصمم است، از دستیابی ایران به سلاح اتمی جلوگیری کند.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران ۳۰ شهریور از احتمال آغاز مذاکرات احیای برجام ظرف چند هفته آینده خبر داد.
او گفت، این مذاکرات بهزودی از سرگرفته خواهد شد و این موضوع به اطلاع گروه ۱+۴ شامل بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان رسیده است.
جو بایدن که برای نخستین بار در مقام رئيسجمهور آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی میکرد همچنین گفت، ایالات متحده در حال همکاری با چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان برای "تعامل دیپلماتیک با ایران و بازگشت" به برجام است.
مذاکرات احیای برجام که با روی کار آمدن بایدن در آمریکا از ماه آوریل آغاز شد بعد از شش دور متوقف شد و ایران ادامه آن را به دولت بعدی این کشور موکول کرد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا چندی پیش به ایران در مورد اتلاف وقت هشدار داد و گفت: «به نقطهای نزدیک میشویم که دیگر بازگشت به برجام فایدهای ندارد.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در گزارشی تازه ضمن انتقاد از محدودتر شدن دسترسی بازرسانش به مراکز هستهای ایران اعلام کرد، میزان اورانیوم غنیشده ایران با غلظتهای متفاوت، چهار برابر سالهای گذشته است.
در پی انتشار گزارش آژانس، بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترکی نگرانی عمیق خود را از فعالیتهای هستهای ایران اعلام کردند و از این کشور خواستند، از فرصت بهدست آمده در پی توافق با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهدرستی استفاده کند.
گروسی در آخرین سفر خود به ایران با مقامهای این کشور بر سر حفظ دوربینهای نظارتی در مراکز اتمی و تعویض کارتهای حافظه آنها به توافق رسیده بود.
آلمان، بریتانیا و فرانسه چند روز پیش در بیانیهای رویکردهای ایران در نقض برجام را گامهایی مهم در مسیر تولید سلاح هستهای دانسته و تهران را به توقف فوری تولید اورانیوم فلزی فراخواندهاند.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز در آستانه شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل از دولت جدید ایران به ریاست ابراهیم رئیسی خواست، هر چه زودتر به مذاکرات احیای برجام بازگردد.
ماس هشدار داد: «دعوت از تهران برای مذاکره درباره بازگشت به برجام تا ابد ادامه نخواهد داشت.»
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.