کارشناسان بهداشت و درمان، پیش‌از این  بارها هشدار داده‌اند که کیفیت نامناسب داروهائی که در اختیار بیماران قرار داده می‌شود، سلامتی آن‌ها را تهدید می‌کند. اکنون، کمبود نقدینگی سبب شده است که صنایع داروسازی ایرن با بحرانی بزرگ‌تر روبرو شود. انوشیروان محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، در یادداشتی برای روزنامه روزگار  نوشته است:«داروخانه‌های ما در حال حاضر جزو طلبکاران بیمه‌ هستند و سازمان‌های بیمه‌گر به آن‌ها بدهکارند. همین موضوع کمبود نقدینگی این بخش را شدت بخشیده است.»

مواد اولیه هندی و داروی بی کیفیت چینی

به‌گزارش رسانه‌های داخلی، تحریم‌های بین‌المللی سبب شده است که تولید‌کنندگان اروپائی از فروش مواد اولیه داروهای مورد نیاز ایران خودداری کنند. در نتیجه کارخانه‌های داروسازی داخل کشور، برای تامین مواد اولیه به هند و ونزوئلا روی آورده‌اند و مواد اولیه‌ای که از این کشورها وارد می‌شود، کیفیت بسیار نازلی دارد.

روزنامه روزگار، در گزارشی می‌نویسد که به تازگی سیل داروهای چینی نیز وارد بازار ایران شده است. دکتر جمال سعید وقفی دبیر سابق انجمن داروسازان گفته است:« داروهای چینی بسیار بی کیفیت است و با ورود آن‌ها به شدت برخورد می‌شود.» اما روزگار در گزارش خود تاکید می‌کند که واقعیت چیز دیگری است.

خطر بزرگتری که در راه است

جمال سعید وقفی هشدار داده است که اگر مشکل نقدینگی در بازار دارو حل نشود، ظرف سه ماه آینده اغلب داروهای مورد نیاز مردم با کمبود شدید روبرو می‌شود. رسانه‌های داخلی، که بر تاثیر تحریم‌های بین‌المللی بر بازار دارو تاکید می‌‌ورزند، اما مسئولان وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، این موضوع را نفی می‌کنند. آن‌ها مدعی هستند که ۹۵ درصد داروها در داخل کشور تولید می‌شوند. اما درباره منابع تامین مواد اولیه این داروها اطلاعاتی در اختیار رسانه‌ها نمی‌گذارند.

در همین مورد، محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در یادداشتی در روزنامه روزگار نوشته است: «برای تولید این ۹۵ درصد ما به مواد اولیه احتیاج داریم و این مواد را باید از خارج وارد کنیم. وقتی پرداخت به موقع صورت نمی‌گیرد و تازمانی که شرکت‌های طرف قرارداد خارجی به علت کمبود نقدینگی ما نمی توانند پول خود را به موقع دریافت کنند، بعد از مدتی بخش داروئی ما برای خرید مواد اولیه همین ۹۵ درصد به مشکل بر می‌خورد.»

خبرگزاری ایسنا، دلیل کمبود نقدینگی را عدم تامین بودجه سازمان تامین اجتماعی و وزارت بهداشت از سوی دولت اعلام کرده است. به گفته دبیر پیشین انجمن داروسازان ایران، با گذشت ماه‌ها از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، «وزارت بهداشت هنوز یارانه برخی داروهائی را که در دوماهه پایان سال گذشته روانه بازار شده نپرداخته است.»

بحرانی که قابل پیش‌بینی بود

خردادماه امسال، سایت کلمه (وابسته به میرحسین موسوی) نسبت به خطری که صنعت داروسازی ایران را تهدید می‌کند هشدار داده بود. کلمه در آن زمان نوشت:«صنعت داروسازی ایران، می رود تا به سرنوشت بسیاری از صنایع دیگر مبتلا شود که به دلیل تحریم و سیاست‌های غلط دولت ورشکسته و نابود شده‌اند.»

در همان گزارش آمده بود که در نتیجه تحریم‌ها صنایع داروسازی ایران امکان هیچ‌گونه انتقال ارز را برای خرید مواد اولیه ندارند. ورود قطعات یدکی کارخانجات داروسازی نیز، به این دلیل که این قطعات می‌توانند مصارف دوگانه نظامی و غیرنظامی داشته باشند، با مشکل روبرو شده است. اکنون، عضو کمیسیون بهداشت مجلس می‌نویسد:«بیشتر واردات داروئی ما از چین و هند است، اما در حال حاضر در قراردادهای داروئی با این کشورها هم دچار مشکل هستیم. الان این کشورها باید پولشان را مثلا از بانک‌های دوبی بگیرند. از طرفی دارو در مواردی شامل کارمزد می‌شود. همه این عوامل باعث می‌شود که مبادلات داروئی ما با تاخیر انجام شود.»

اظهارات اغلب کارشناسان و مسئولان امور داروئی تایید می‌کند که تحریم‌های بین‌المللی صنعت داروی ایران را، به‌رغم تلاشی که داروسازان کشور ظرف سال‌های گذشته برای حفظ آن کرده‌اند، با خطر جدی روبرو ساخته‌است.

JT/FW