محمود احمدی‌نژاد، رئيس جمهوری اسلامی ایران، چند روز پیش اعلام کرده بود که با پیروزی مقاومت در لبنان، معادلات منطقه به هم خواهد ریخت. احمد زیدآبادی می‌گوید با شکست حزب‌الله، منطقه به سمت نظم جدیدی که مد نظر اوباما بود پیش خواهد رفت.

دویچه‌وله: آقای زیدآبادی نتیجه‌ی انتخابات در لبنان آیا دور از ذهن بود یا این که این نتیجه را شما پیش‌بینی می‌کردید؟

دکتر احمد زیدآبادی: در واقع پیش‌بینی قطعی در مورد لبنان وجود نداشت، اما ائتلاف هشت مارس به رهبری حزب‌الله مدام اظهار می‌داشت که آنها اکثریت را به دست خواهند گرفت و مدام این نکته را تکرار می‌کرد. بنابراین خیلی‌ها انتظار این را داشتند، اما عملا انتظار آنها به واقعیت نپیوست. من شخصا خیلی بقول فرنگی‌ها دچار سورپرایز نشدم، ولی ظاهرا برای خیلی‌ها غیرمترقبه بود.

علت این که شما متعجب نشدید چه بود؟ آیا پیش‌بینی می‌کردید که حزب‌الله در این انتخابات شکست بخورد و اگر چنین بود، چرا چنین پیش‌بینی‌ای می‌کردید؟

لبنان وضعیت خاصی دارد. به قدرت رسیدن حزب‌الله به معنای ورود به یک بحران جدید در لبنان بود که منازعه را با اسراییل تشدید می‌کرد. از آنسو روابط لبنان را با کشورهای غربی وخیم می‌کرد. حتا ممکن بود دولت لبنان هم مثل دولت حماس دچار انزوا بشود و دنیا تحریمش کند. لبنانی‌ها قاعدتا علاقه‌ای نداشتند که با چنین وضعیتی روبه‌رو بشوند. از این جهت تصور من این بود که احتمالا حزب‌الله و نیروهای متحدش ممکن است که همچنان جزو اقلیت دربیایند و نتوانند به اکثریت تبدیل بشوند.

بعد از این که اعلام شد نتیجه‌ی انتخابات لبنان تا کنون به ضرر حزب‌الله بوده، دولت اسراییل خواهان خلع سلاح این گروه شده است. فکر می‌کنید چقدر این تقاضا ممکن است جدی گرفته بشود؟

وقتی اسراییلی‌ها در مسایل داخلی لبنان دخالت می‌کنند و حرف می‌زنند، حساسیت‌برانگیز می‌شود و شاید هم به همین قصد این حرفها را می‌زنند. واقعیت این است که خود دولت لبنان قطعنامه‌‌های شورای امنیت را پذیرفته و برمبنای آنها حزب‌الله باید خلع سلاح بشود و گروه شبه نظامی نباید در لبنان حضور داشته باشد. اما به‌رغم این که ائتلاف اکثریت این علاقه را دارد، برای اجرای این مصوبه در عمل با مشکلاتی مواجه هستند و مهم‌ترین مشکل این است که حزب‌الله خودش نمی‌خواهد به راحتی خلع سلاح بشود و اعمال فشار برایش سخت است و راه‌های قانونی هم خیلی باز نیست. خصوصا این که ائتلاف چهارده مارس به دوسوم کرسی‌های مجلس دست پیدا نکرده است که بتواند راسا دولت را تشکیل بدهد و بخواهد حزب‌الله را خلع‌سلاح بکند. اما قاعدتا فشارها بر حزب‌الله برای متقاعد کردنش به منظور اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل افزایش پیدا می‌کند.

فکر می‌کنید شکست حزب‌الله در لبنان چه تاثیری بر معادلات کل منطقه و بخصوص نقش ایران در این معادلات می‌گذارد؟

در واقع آنچه باعث نگرانی غرب و متحدانش در منطقه بود، پیروزی حزب‌الله بود که می‌توانست تغییراتی را در منطقه ایجاد کند و توازن را بهم بزند. همان طور که آقای احمدی‌نژاد هم چنین تصوری داشت و چند روز پیش اعلام کرده بود که با پیروزی مقاومت، معادلات به هم می‌ریزد. اما واقعیت این است که این اتفاق نیفتاده و وضع کماکان به همین شکلی که هست ادامه پیدا می‌کند. اما چون ائتلاف چهارده مارس روحیه‌‌ی تازه‌ای پیدا کرده و به احتمال زیاد در دولت آینده حق وتو را هم به ائتلاف هشت مارس و حزب‌الله نخواهد داد، من فکر می‌کنم که نفوذ ایران در لبنان بتدریج کاهش پیدا بکند و حتا خود حزب‌الله برای خلع سلاح شدن تحت فشار بیشتری قرار بگیرد.

به نظر می‌رسد بعد از روی کار آمدن اوباما در ایالت متحده، قرار است کلا یک تغییر و تحولاتی در منطقه‌ی خاورمیانه ایجاد بشود. الان انتخابات لبنان و آخر این هفته هم ما انتخابات ایران را پیش رو داریم. آیا می‌توان امیدوار بود که در ایران هم گروهی که موسوم به «تندروها» هستند قدرت را از دست بدهند؟

تلقی من از وضعیت افکارعمومی این است که آنها حتما قدرت را از دست خواهند داد، مگر این که معجزاتی از آنچه معمولا گفته می‌شود روی بدهد. وگرنه مردمی که در کوچه و خیابان‌اند اکثریت‌شان می‌خواهند علیه آقای احمدی‌نژاد رای بدهند. اما فکر می‌کنم کنار رفتن احمدی‌نژاد لزوما راه را برای بهبود رابطه باز نکند. ممکن است در چندماهی فضای ناشی از تغییر قدرت بر جامعه‌ی بین‌المللی اثر بگذارد. اما از آنجا که کلید سیاست خارجی ایران در دست رهبری جمهوری اسلامی است و ایشان هم اصرار دارد که همین سیاست‌ها حالا اگر شده به دست دیگری ادامه پیدا کند، من وضعیت را برای ایران خیلی سخت می‌بینم. آن بحرانی که در روابط خارجی هست، من فکر می‌کنم هر دولتی را در خودش غرق کند، مگر این که دولتی با دیدگاه‌هایی بسیار شفاف و به قصد ترمیم رابطه با آمریکا وارد بشود و بخواهد فشارهایی را هم که در داخل علیه‌اش هست قاطعانه خنثی کند. تنها در چنین صورتی ممکن است وضع در ایران هم به گونه‌ای بشود که بخواهد همراه با این نظم جدید منطقه‌ای که آقای اوباما در پی‌اش هست بشود.

مصاحبه‌گر: میترا شجاعی

تحریریه: بهرام محیی