امروز دیگر نمی‌توان به یک نزدیکی زودرس میان اسرائیل و فلسطینی‌ها امید بست. در شامگاه دوشنبه (۹ نوامبر) ملاقاتی میان باراک اوباما و بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید صورت گرفت.

فضای سرد حاکم بر گفت‌وگوی رئیس جمهوری آمریکا و نخست وزیر اسرائیل نشان از مواضع به تمامی متفاوت سران دو کشور نسبت به مسئله‌ی احداث شهرک‌‌های یهودی‌نشین در سرزمین‌های فلسطینی داشت.

این ملاقات در آخرین دقایق روز دوشنبه به مدت یک ساعت و نیم پشت درهای بسته صورت گرفت. سپس بی‌آنکه سران دو کشور همچون گذشته در برابر خبرنگاران قرار گیرند، ملاقات را به پایان رساندند.

این امر در عرف تشریفاتی دولت آمریکا بسیار غیرعادی به نظر می‌رسید، زیرا ملاقات رئیس جمهوری آمریکا با یک میهمان خارجی در کاخ سفید، به طور معمول در برابر خبرنگاران ختم می‌شود. به ویژه اگر این میهمان خارجی رئیس دولت اسرائیل، که هم‌پیمان نزدیک آمریکاست، باشد.

از سوی دیگر دعوت از نتانیاهو برای ملاقات در کاخ سفید در روزی صورت گرفت که نخست وزیر اسرائیل قصد خروج از آمریکا را داشت. رسانه‌های اسرائیل این رویکرد کاخ سفید را حاکی از فضای تنش‌آلود میان دو دولت ارزیابی کردند.

هم‌اکنون مناسبات میان آمریکا و اسرائیل رو به سردی گراییده است، زیرا بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر محافظه‌کار اسرائیل، حاضر نیست به خواست باراک اوباما گردن بگذارد و ساخت شهرک‌های یهودی‌نشین در سرزمین‌های فلسطینی را کاملا متوقف کند.

نتانیاهو روز یکشنبه برای یک دیدار سه‌روزه وارد واشنگتن شده بود. وی قرار بوده است در کنفرانس سازمان‌های یهودی در آمریکا نیز سخنرانی کند.

نتانیاهو مذاکراتی بدون پیش‌شرط می‌خواهد

نتانیاهو پیش از ملاقات با اوباما، فلسطینی‌ها را برای از سرگیری فوری مذاکرات فراخوانده بود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وی طی سخنانی در برابر نمایندگان سازمان‌های یهودی در آمریکا، خطاب به فلسطینی‌ها گفت: «بگذارید از این فرصت بهره گیریم و قرارداد تاریخی را به تصویب برسانیم. بگذارید مذاکرات سریعا آغاز شوند».

در افکار عمومی اسرائیل خواست بی‌سابقه و صریح اوباما مبنی بر توقف فوری و کامل ساخت شهرک‌های یهودی‌نشین در کرانه‌ی غربی رود اردن، موجبات برخی نگرانی‌ها را فراهم کرده است. ولی نتانیاهو این خواست اوباما را کاملا رد می‌کند.

نخست وزیر اسرائیل مذاکراتی بدون پیش‌شرط می‌خواهد. وی پیش از ملاقات با اوباما گفت که اسرائیل در مذاکره با فلسطینی‌ها رویکردی بسیار "بزرگوارانه" خواهد داشت. به گزارش رسانه‌های اسرائیلی، نتانیاهو گفت که در مذاکره با فلسطینی‌ها، پیشنهاد محدودیت در ساخت شهرک‌های یهودی‌نشین را خواهد داد.

ولی فلسطینی‌ها، همچون اوباما، خواستار توقف کامل احداث شهرک‌های یهودی‌نشین در سرزمین‌های فلسطینی در کرانه‌ی غربی و در بیت‌المقدس / اورشلیم شرقی هستند. فلسطینی‌ها می‌گویند که این خواست پیش‌شرط مذاکرات است.

شکست آمریکا در روند صلح، یعنی کناره‌گیری عباس

صائب عریقات، مذاکره‌کننده‌ی ارشد فلسطینی، روز سه‌شنبه (۱۰ نوامبر) گفت که شکست تلاش‌های آمریکا برای تحرک در روند صلح خاورمیانه، می‌تواند به کناره‌گیری محمود عباس از ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین بیانجامد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، عریقات گفت که محمود عباس می‌خواهد «رئیس یک دولت فلسطینی» باشد. اگر او احساس کند که این "پروژه" به مخاطره افتاده و «اسرائیل قصد دارد ایده‌ی تأسیس یک دولت فلسطینی را نابود کند»، آنگاه عباس دیگر حاضر نیست در مقام خود ابقا شود. عریقات افزود که فلسطینی‌ها خواستار آن هستند که پیش از آغاز مذاکرات صلح، روند شهرک‌‌سازی‌ها به تمامی متوقف شود.

دست رد فرانسه به سینه‌ی نتانیاهو

دولت فرانسه نیز به تأکید خواستار توقف شهرک‌سازی است. برنارد کوشنر، وزیر خارجه‌ی فرانسه، به شبکه‌ی رادیویی "فرانس اینتر" گفت: «به هنگام گفت‌‌وگوها دیگر هیچ‌گونه حرکت استعماری نباید جریان داشته باشد». وی افزود، باید به محمود عباس این یقین را داد که در مقام خود ابقا خواهد شد.

بنیامین نتانیاهو روز چهارشنبه (۱۱ نوامبر) با نیکلا سرکوزی دیدار خواهد کرد.

DK/BB