بررسی الگوی سوئد برای احیای احتمالی سربازی اجباری در آلمان
۱۴۰۲ آذر ۲۵, شنبه
بحثها بر سر خدمت سربازی اجباری در آلمان مجددا بالا گرفته است. این کشور از سال ۲۰۱۱ به اجباری بودن خدمت سربازی پایان داد اما حالا با کمبود نیرو در ارتش آلمان قرار است از مدل سوئدی در این زمینه پیروی شود.
تبلیغات
سربازی اجباری در آلمان در سال ۲۰۱۱ پس از ۵۵ سال به حالت تعلیق درآمد و حالا دولت آلمان با اعلام اینکه ارتش با کمبود نیرو روبهرو است، از بررسی مدلهای مختلف، از جمله روش کشور سوئد در اینباره برای جبران پرسنل خبر داده است.
این برای نخستین بار در ۱۲ سال گذشته نیست که آلمان در این زمینه ابراز نگرانی کرده است. در ماههای ابتدایی حمله روسیه به اوکراین نیز توانایی دفاعی ارتش آلمان بار دیگر در کانون توجه عموم قرار گرفته بود.
روزنامه "نویه اوسنابروکر" آلمان پیشتر اعلام کرده بود، تنها در سال ۲۰۲۲ از حدود ۱۶۴هزار پست در ارتش آلمان نزدیک به ۲۷ هزار پست خالی بوده است.
بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان که پیش از این نیز بحث لزوم اجباری ساختن مجدد سربازی را مطرح کرده بود، به تازگی در اینباره به روزنامه "ولت ام زونتاگ" گفته است، در حال بررسی مدلهای مختلف خدمت اجبازی سربازی است.
او با اعلام اینکه مدل مورد استفاده در سوئد نیز در میان گزینههای مورد بررسی در آلمان است، بار دیگر تصمیم کشورش مبنی بر لغو خدمت سربازی اجباری را "اشتباه" خواند.
در سالهای اخیر با وجود اینکه قانون سربازی اجباری جوانان در بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا لغو شده اما برای مثال در کشورهای اتریش، دانمارک، سوئد، لیتوانی، استونی، فنلاند و جمهوری چک همچنان برقرار است.
در سوئد خدمت سربازی اجباری در قانون برای مردان و زنان بین ۷.۵ تا ۱۵ ماه تعیین شده که البته نسبت قابل توجهی از جوانان مشمول، در نهایت به سربازی اعزام نمیشوند.
بسیاری از کشورهای اروپایی که در آنها خدمت سربازی اجباری نیست هم پس از حمله روسیه به اوکراین، فراخوان به خدمت سربازی اجباری را در دستور کار قرار دادهاند.
"اتحادیه نیروهای ذخیره" ارتش آلمان نیز همسو با اظهارات وزیر دفاع این کشور اجباری کردن دوباره سربازی را اجتنابناپذیر دانسته است. این در حالی است که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در ابتدای سال میلادی جاری بحث در مورد بازگشت به خدمت اجباری سربازی را رد کرده بود.
وزیر دفاع آلمان همچنین با اعلام اینکه در حال حاضر از نظر ساختاری و با توجه به قانون اساسی، اجباری کردن خدمت سربازی دشوار خواهد بود، اعلام کرده است، بهکارگیری "مدلهای دیگر" در دستور کار است.
پیستوریوس در این راستا خبر داده، کارگروهی از ماهها پیش تشکیل شده است که ۶۵ پیشنهاد برای استخدام، آموزش و شرایط ورود به خدمت سربازی ارائه داده است.
از سوی دیگر وزیر دفاع آلمان با وجود اینکه از کاهش نیم میلیارد یورویی از بودجه سال ۲۰۲۴ این وزازتخانه دفاع کرده و آن را "قابل قبول" دانسته، گفته است: «شرایط هنوز قابل تحمل است اما باید توجه کرد، سایر بخشها نیز باید پسانداز کنند.»
این اظهارات البته در حالی مطرح شده است که سال گذشته با توافق صورت گرفته میان دولت ائتلافی در آلمان و احزاب دموکراتمسیحی و سوسیالمسیحی گفته شده بود، ارتش میتواند در سالهای آینده برای تجهیز و بازسازی، ۱۰۰ میلیارد یورو بودجه بیشتر در اختیار داشته باشد.
بحث اجباری شدن سربازی در آلمان حالا بار دیگر در حالی بالا گرفته که پیشتر رودریش کیزوتر، کارشناس دفاعی حزب دموکراتمسیحی در اینباره گفته بود: «سالها از تعلیق خدمت اجباری سربازی گذشته و اکنون ارتش آمادگی پذیرش دهها هزار سرباز در سال را ندارد.»
زنان در ارتش آلمان چه میکنند؟
طبق مادهای از قانون اساسی آلمان خدمت زنان در واحدهای رزمی ممنوع بود. با شکایت یک دختر مهندس ۲۲ ساله که تا دیوان عالی اروپا کشیده شد، این ماده از قانون اساسی حذف شد. نگاهی تصویری به حضور زنان در ارتش آلمان:
عکس: AP
با شکست آلمان در جنگ جهانی دوم، تا سالها این کشور اجازه تشکیل ارتش نداشت. با تشکیل ارتش جدید آلمان "بوندس ور" (Bundeswehr) و عضویت آن در ناتو طبق ماده a۱۲ قانون اساسی آلمان خدمت زنان در واحدهای رزمی ارتش این کشور ممنوع بود.
عکس: AP
ممنوع بودن خدمت زنان در واحدهای مسلح و رزمی ارتش باعث نشد که از زنان در دیگر بخشهای ارتش استفاده نشود. از سال ۱۹۷۵ اولین بخش ارتش آلمان که زنان اجازه حضور در آن یافتند بخش بهداری بود. زنان فقط به عنوان پزشک اجازه داشتند در ارتش استخدام شوند.
عکس: picture alliance / dpa
در دوران جنگ سرد ایده ورود زنان به ارتش آلمان غربی با مخالفت و تظاهرات دهها هزار نفری زنان در پایتخت آ ن زمان، شهر بن آلمان همراه شد.
عکس: picture-alliance/K. Rose
زنان در ارتش "جمهوری دمکراتیک آلمان [شرقی]" به غیر از واحدهای بهداری در واحدهای رزمی نیز خدمت میکردند. با پایان جنگ سرد و وحدت دو آلمان، بخشی از ارتش آن کشور به ارتش آلمان فدرال پیوست. در جریان وحدت، زنان ارتش آلمان شرقی در ارتش آلمان غربی پذیرفته نشدند. (عکس: ادای قسم دختران دانشجوی دانشکده افسری آلمان شرقی)
عکس: picture-alliance/dpa/H. Wiedl
در سال ۱۹۹۶، ارتش آلمان درخواست استخدام تانیا کرایل (عکس)، دختر ۲۲ ساله مهندس الکترونیک در بخش تعمیرات الکترونیکی سلاحهای جنگی را "طبق قانون" رد کرد. او علیه قانونی که بر مبنای "نابرابری جنسی" تنظیم شده بود تا دیوان عالی اروپا شکایت کرد و بالاخره در سال ۱۹۹۹ پیروز شد. پس از آن ماده a۱۲ قانون اساسی آلمان حذف و راه برای حضور زنان در واحدهای رزمی نیز هموار شد.
عکس: picture-alliance/dpa
در پایان دوران جنگ سرد، ارتش آلمان ۴۶۰ هزار نفر نیرو داشت که در این سالها با کاهش ۶۰ درصدی به ۱۷۵ هزار نفر رسیده است. در این میان در سال ۲۰۱۱ خدمت اجباری سربازی برای پسران نیز از میان برداشته شد. از سوی دیگر از سال دوهزار به این سو بطور مستمر بر تعداد زنان در ارتش آلمان افزوده شده و اکنون به بیش از ۱۱ درصد رسیده است. (عکس: یونیفورم خدمت زنان در بخشهای مجاز ارتش که مربوط به سال ۱۹۸۶ است)
عکس: picture-alliance/dpa/F. Leonhardt
از سال ۱۹۹۱ به غیر از استخدام زنان پزشک، درهای دیگر بخشهای بهداری و همچنین گروه موزیک ارتش بر روی زنان باز شد. در حال حاضر ۷ هزار و ۷۴۸ زن در بخش بهداری کار میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Gollnow
تعداد زنان ارتش آلمان که خدمات پادگانی انجام میدهند ۳ هزار و ۶۶۶ نفر است.
عکس: picture-alliance/K. Rose
تعداد زنانی که اکنون در واحدهای رزمی نیروی زمینی خدمت میکنند ۳ هزار و ۴۹۸ نفر است. (عکس: یکی از زنان نیروی زمینی ارتش آلمان در مزارشریف افغانستان در سال ۲۰۱۰)
عکس: picture-alliance/JOKER/T. Vog
سوزانه تووس ۲۷ ساله بود که در سال ۲۰۰۹ بهعنوان اولین زن خلبان هلیکوپتر نیروی دریایی آلمان خدمت خود را آغاز کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Rehder
ژانین آسلن ۲۷ ساله بود که به عنوان اولین افسر کشیک، فرماندهی یک زیردریایی را برعهده گرفت. اکنون یک هزار و ۲۷۲ زن در نیروی دریایی ارتش آلمان خدمت میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Charisius
اولریکه فلندر، در سن ۲۴ سالگی و در سال ۲۰۰۶ خلبان جت جنگنده شد و اولین زن خلبان هواپیمای "تورنادو" در آلمان است. اکنون ۲هزار و ۸۶ زن در نیروی هوایی آلمان خدمت میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Rott
یک هزار و ۲۷۲ زن نیز در وزارت دفاع و ارکان ارتش در خدمت هستند. افزون بر این قرار شده است تا درهای واحدهای کماندویی و ویژه ارتش آلمان که به (KSK) شهرت دارند نیز بر روی زنان گشوده شود.
عکس: picture-alliance/R. Zwilling
نریمان رایکه، از پدر و مادری مراکشی در آلمان متولد شد و اکنون در ارتش خدمت میکند. او درجهداری است که به تعرض جنسی از سوی جوانان مهاجر شمال آفریقا به دختران در آغاز سال نو (۲۰۱۶) در شهر کلن اعتراض کرد. در آلمان نئونازیها و خارجیتبارهایی که به اسلامگرایان افراطی گرایش دارند، علاقه زیادی به آموزش نظامی در ارتش از خود نشان میدهند و اکنون قرار شده برای مقابله با آن کنترلهای بیشتری صورت گیرد.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Hollemann
دکتر "اورزولا فُون دِر لاین" (Ursula von der Leyen)، پزشک زنان و مادر هفت فرزند است. او اولین زنی است که از سال ۲۰۱۳ تصدی وزارت دفاع آلمان را برعهده گرفته است.
عکس: REUTERS/T. Peter
به گفته "اورزولا فُون دِر لاین"، وزیر دفاع آلمان قرار است سهم حضور زنان در سطوح مختلف ارتش در آینده تا ۲۰ درصد افزایش یابد. به گفته او باید زمینههای لازم و گوناگون حضور زنان در ارتش بیش از پیش فراهم شود.