بروز بحران در مناقشه اتمى ايران
۱۳۸۳ اسفند ۱۵, شنبهبه نقل از رويترز و طبق گزارش نشريه فوكوس، حسن روحانى رييس هيات مذاكره كنندگان ايرانى در گفتگوهاى اتمى گفته اگر تا اواسط ماه مارس پيشرفتى در مذاكرات حاصل نشود، ايران ديگر خود را ملزم به شركت در اين مذاكرات نمىبيند.
اروپايىها در جريان مذاكرات خود با ايران سعى داشته اند با ارائه پيشنهادهاى سودمند تجارى اين كشور را مجاب به انصراف از برنامه اتمىاش كنند. از جمله اين پيشنهادات مىتوان پذيرش ايران در سازمان تجارت جهانى را نام برد. حسن روحانى با اشاره به اين پيشنهاد و اينكه اروپايى ها كارى را بدون اجازه آمريكا انجام نمىدهند،به نوعى بر ناممكن بودن اجراى آن اشاره كرد. روحانى همچنين پيشنهاد گفتگوى مستقيم با آمريكا را رد كرد.
از سوى ديگر برخى نمايندگان آمريكا گفتهاند در صورتيكه مذاكرات اتمى با ايران به نتيجه نرسد، پرونده آن به شوراى امنيت ارجاع خواهد شد. به گفته آنها دولت آمريكا از مذاكرات اروپايبان با ايران حمايت مىكند و متقابلا از اروپايىها انتظار دارد در صورت شكست خوردن مذاكرات از ارجاع پرونده ايران به شوراى امنيت سازمان ملل پشتيبانى كنند.
انستيتو علوم وامنيت بينالمللى آمريكا ISIS ديروز چهارم مارس در گزارش خود با استناد به تصاوير جديد ماهوارهاى اعلام كرد، ايران در شهر اراك مشغول راهاندازى تاسيسات راكتور آب سنگين است. آمريكا بيم آن دارد كه راكتور مزبور در جهت توليد پلوتونيوم مورد نياز ساخت بمب اتمى بكار گرفته شود.
مقامات آمريكايى با ارائه تصاويرى از تاسيسات مزبور به خبرگزارى فرانسه به سخنان حسن روحانى در اوايل ماه فوريه اشاره كردند كه گفت ما بزودى قادر به توليد آب سنگين خواهيم بود. به احتمال قوى قرار است آب سنگين در راكتور اتمى چهل مگاواتى اراك استفاده شود.
اين تصاوير در ماه فوريه سال۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ ميلادى از طريق ماهواره دريافت شده است. ديويد آلبرايت رييس انستيتو علوم و امنيت بينالمللى آمريكا كه سابقا به عنوان بازرس تسليحاتى اين كشور مشغول بكار بود، تصاويرى ديگر را نيزارسال كرده كه انجام آزمايشاتى در تاسيسات توليد آب سنگين هستند. در اين تصاوير كه معلوم نيست از سوى چه منبعى ثبت شده اند، دودى به چشم مىخورد كه از لولهها بيرون مى آيد. آلبرايت با استناد به تصاوير مزبور گفت به نظر مىآيد كه كار احداث تاسيسات موردنظر كه قطعا چندين سال به طول انجاميده است، اكنون به پايان رسيده است.
آب سنگين پيش از هر چيز به عنوان ماده خنك كننده در راكتور آب سنگين استفاده مىشود. راكتورهاى آب سنگين بيشتر در كشورهايى وجود دارند كه خود داراى منابع اورانيوم هستند و تاسيسات غنىسازى اورانيوم هم ندارند. برعكس در راكتورهاى آب سبك، از آب معمولى براى خنك كردن استفاده مىشود. راكتورهاى آب سبك نسبت به راكتورهاى آب سنگين از پتانسيل بسيار كمترى براى استفاده در مصارف نظامى برخوردارند. در حاليكه راكتور آب سنگين توسط اورانيوم طبيعى تامين شده و مىتواند براى توليد انبوه پلوتونيوم مورد نياز توليد بمب اتمى بكار گرفته شوند.
كشورهاى اروپايى اواسط ماه فوريه امسال پيشنهادى به ايران دادند داير بر اينكه در صورت انصراف از راهاندازى تاسيسات تحقيقاتى آب سنگين، مىتواند از كمكهاى آنان در توليد راكتورهاى آب سبك بهرهمند شود. جمهورى اسلامى اين پيشنهاد را رد كرد.