برگزاری اولین انتخابات ریاستجمهوری ترکیه با رأی مستقیم مردم
۱۳۹۳ مرداد ۱۹, یکشنبه برای نخستین بار در تاریخ ترکیه رئیسجمهوری به طور مستقیم از طرف مردم انتخاب میشود. مراکز اخذ رای در سراسر کشور از ساعت هشت صبح روز یکشنبه (۱۹ مرداد / ۱۰ اوت) به وقت محلی درهای خود را به سوی انتخابکنندگان گشودهاند.
در مجموع ۵۳ میلیون نفر حق شرکت در انتخابات را دارند. رأیگیری قرار است تا ساعت پنج بعداز ظهر روز یکشنبه ادامه یابد و گفته میشود که نتایج آن نیز در شامگاه یکشنبه اعلام خواهد شد.
مردم ترکیه در این انتخابات باید از میان سه نامزد احراز مقام ریاستجمهوری انتخاب کنند. این سه کاندیدا عبارتند از رجب طیب اردوغان نخست وزیر کنونی ترکیه، اکملالدین احساناوغلو، رئیس پیشین سازمان همکاری اسلامی، و صلاحالدین دمیرتاش، رئیس حزب دموکراتیک خلقها هستند.
در صورتی که هیچیک از نامزدها اکثریت مطلق آرا را به دست نیاورند، انتخابات ریاست جمهوری ترکیه میان دو نفر اول در ۲۴ اوت (۲ شهریور) برگزار خواهد شد.
اردوغان بخت بیشتری دارد
بیشترین بخت پیروزی را رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه دارد. او در نظرخواهیهای پیش از انتخابات از دو رقیب دیگرش پیشی داشته است.
به نظر میرسد اردوغان ۶۰ ساله که رهبری حزب عدالت و توسعه ترکیه را در دست دارد، بتواند حتی در دور اول با به دست آوردن اکثریت مطلق بالای ۵۰ درصد آرا، در این انتخابات پیروز شود.
هواداران اردوغان بیشتر بر موفقیتهای اقتصادی او در سالهای گذشته تکیه میکنند؛ پیشرفتهایی که ترکیه را در سطح جهان مطرح کرده است.
اردوغان اعلام کرده به عنوان رئیسجمهوری ترکیه در نظر دارد در تعیین ساختار اجتماعی کشورش شرکتی فعال داشته باشد. او میخواهد پس از انتخابات با تغییر قانون اساسی محدوده اختیارات رئیس جمهوری را گسترش دهد.
مخالفان اردوغان اما نگران هستند که او در صورت پیروزی، قدرت خود را هرچه بیشتر توسعه دهد. مخالفان اردوغان او را متهم میکنند که طی ۱۰ سال فعالیت به عنوان نخست وزیر ترکیه به حقوق دمکراتیک شهروندان احترام نگذاشته و اظهار نظر آزاد آنها را هرچه بیشتر محدود کرده است.
مخالفان به تظاهرات شدید و طولانی میدان گزی در استانبول در سال گذشته میلادی اشاره میکنند و اعلام کردهاند که برخوردهای خشونتآمیز سیاسی نخست وزیر ترکیه بر کسی پوشیده نیست.
دونامزد دیگر پست ریاست جمهوری
پروفسور اکملالدین احساناوغلو ۷۱ ساله، نامزد دیگر انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، آکادمیسین، نویسنده و دیپلمات سابق این کشور و رئیس پیشین سازمان همکاری اسلامی است. بر اساس نظرخواهیها او در رقابت با اردوغان بخت کمتری برای پیروزی دارد.
اکملالدین احساناوغلو که نامزد حزب سکولار "جمهوری خلق" است، از طرف احزاب دیگری چون حزب حرکت ملی، حزب ترکیه مستقل، حزب دموکرات، حزب دموکراتیک چپ، حزب اتحاد بزرگ و حزب لیبرال دموکرات حمایت میشود.
سومین نامزد انتخابات ریاست جمهوری در ترکیه صلاحالدین دمیرتاش ۴۱ ساله است که کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلقها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.
صلاحالدین دمیرتاش که جوانترین نامزد ریاست جمهوری ترکیه است، نماینده کردهای ترکیه در این انتخابات است. او فارغالتحصیل دانشکده حقوق دانشگاه آنکارا است و مدتی را نیز به وکالت گذرانده است.
شرکت محدود شهروندان مقیم خارج از کشور
برای نخستین بار ۸/ ۲ میلیون شهروند ترکیه که در خارج از مرزهای این کشور زندگی میکنند، حق شرکت در این انتخابات را یافتند. یک میلیون ۴۰۰هزار نفر از این شهروندان ترکیه در آلمان زندگی میکنند.
ترکهای مقیم خارج از کشور چند روز پیش از انتخابات رای خود را در صندوقها ریختند. شرکت آنها اما در انتخابات بسیار محدود بود و تنها ۳/ ۸ درصد آنها به پای صندوقهای رای رفته و آرا خود را به صندوقها ریختند.