صحنه‌ای به یاد ماندنی از شصت‌ویکمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم برلین (برلیناله): در طبقه‌ی اول هتل هایت برلین، ایریس بربن ( (Iris Berben و برونو گانتس (Bruno Ganz)، از بازیگران برجسته‌ی سینمای آلمان و ر‌وسای "آکادمی فیلم آلمان"، عکس جعفر پناهی را به گردان آویزان کرده‌اند و آرام به دوربین‌های بیشمار عکاسان نگاه می‌کنند.

همزمان، در میدان مقابل هتل هایت که مشرف به "کاخ برلیناله" است، موجی از جمعیت در حرکت است. در کنار در ورودی "کاخ" عکس بزرگ دیجیتال جعفرپناهی به کسانی که در صف ایستاده‌اند و منتظر آمدن رؤسای "آکادمی فیلم آلمان" و دیگر چهر‌ه‌های محبوب سینمای آلمان هستند، لبخند می‌زند.

بالاخره برای تماشاچیان انتظار به پایان می‌رسد و کاروان سینماگران آلمان، به همراهی چند تن از ایرانیان مقیم برلین از ماشین پیاده می‌شوند، تا پس از گذر از فرش قرمز، به سینمای "کاخ" بروند و فیلم آفساید جعفر پناهی را ببینند.

پس از آنکه سینماگران راهی سالن شند، دیتر کاسلیک، مدیر جشنواره نیز با یک عکس بزرگ پناهی به روی فرش قرمز آمد و در مقابل دوربین‌ها، عکس را بالای سر ‌برد.

فرش قرمز برای جعفر پناهی

رسم است که پیش از نخستین نمایش هر فیلم‌ در برلیناله کارگردان و دیگر دست‌اندرکاران فیلم از روی فرش قرمز عبور کنند و به سالن سینما بروند. از آنجا که جعفر پناهی ممنوع‌الخروج است، برلیناله از همکاران آلمانی پناهی خواسته ‌بود که به جای او از فرش قرمز بگذرند. جعفر پناهی به جرم برنامه‌ریزی برای ساختن فیلمی در باره‌ی اعتراضات مردم به نتایج انتخابات دور دهم ریاست جمهوری در ایران به ۶ سال زندان، ۲۰ سال محرومیت از فیلمسازی، فیلمنامه‌نویسی و سفر به خارج کشور محکوم شده است. همکار وی، محمد رسول‌اف نیز در همین رابطه به ۶ سال زندان محکوم شده است.

مدیر برلیناله پیش از اعلام حکم دادگاه انقلاب علیه پناهی‌، این فیلمساز ایرانی را به عنوان عضو هیئت داوران برگزیده بود.

دیتر کاسلیک برای ادای احترام به جعفر پناهی، پیش از اکران فیلم سخنانی ایراد کرد.

انتظار می‌رفت که اکثر تماشاچیان ایرانی باشند، اما به جرات می‌توان گفت که بیش از ۷۰درصد کسانی که به سالن راه یافتند، غیر ایرانی بودند.

ایرانیان مقیم برلین علاقه‌مند به آثار پناهی، فیلم "آفساید" را در سال ۲۰۰۶ دیده‌اند. پناهی در این سال با "آفساید" یک "خرس نقره‌ای" برلیناله را از آن خود کرد.

فرهاد پایار

تحریریه: عباس کوشک جلالی