بزرگترین نمایشگاه کتاب جهان افتتاح شد
۱۳۹۶ مهر ۱۸, سه‌شنبه
شامگاه روز سه‌شنبه (۱۰ اکتبر / ۱۸ مهر) شصت و نهمین نمایشگاه کتاب فرانکفورت با حضور آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه گشایش یافت.
این رویداد فرهنگی تا روز ۱۵ اکتبر ادامه خواهد داشت. نمایشگاه در سه روز نخست میزبان کارشناسان صنعت نشر و اهالی فن است و در دو روز پایانی در اختیار بازدیدکنندگان عادی قرار می‌گیرد.
مرکل و ماکرون در سخنرانی‌های خود بر ضرورت تقویت فرهنگ و هنر و گسترش ارتباطات در این زمینه تاکید ورزیدند.
رئیس جمهوری فرانسه ضمن دفاع از یک‌پارچگی اروپا، فرهنگ را عامل پیوند ملیت‌های گوناگون نامید و گفت: «ما نباید از ارزش‌های معنوی خود از طریق دوری‌جستن از دیگران حفاظت کنیم. هویت یک زبان، از طریق تقابل با زبان‌های دیگر زنده است. چندگونگی فرهنگی نوعی ثروت است.»
کشور فرانسه میهمان ویژه این دوره از نمایشگاه است. در غرفه‌ای به مساحت دو هزار و ۵۰۰ مترمربع نزدیک به ۲۰۰ نویسنده فرانسوی، از جمله یاسمینا رضا، یاسمینا خدرا، میشل اولبک، ننسی هیوستن و آملی نوتوم، حضور خواهند یافت و علاوه بر داستان‌خوانی، با علاقه‌مندان بحث وگفت‌وگو خواهند کرد.
بیشتر بخوانید:
در نمایشگاه امسال فرانکفورت هفت هزار و ۱۵۰ عرضه‌کننده از ۱۰۶ کشور شرکت می‌کنند و برآورد شده که حدود ۲۸۰ هزار نفر از نمایشگاه دیدن کنند.
شمار کتاب‌هایی که مستقیم یا غیرمستقیم با سیاست مرتبط هستند، چشمگیر است. یورگن بوس (Jürgen Boss)، رئیس نمایشگاه در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی آلمان "تاگس شاو ۲۴" ضمن توضیحاتی در این باره اظهار داشت: «کتاب از سیاست جدا نیست».
حضور ناشران و نویسندگان ایرانی
در یک نشست خبری که محمد سلگی، سرپرست معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل موسسه نمایشگاه فرهنگی ایران برگزار کردند اعلام شد که غرفه ملی ایران با مساحت ۲۵۰ متر در سه بخش مستقل بزرگسال، کودک و غرفه ویژه گرند (تسهیل تبادل بین ناشران ایرانی و خارجی) در نمایشگاه فرانکفورت دایر خواهد بود.
محمد سلگی اظهار داشت: «در بخش بزرگسال غرفه ایران، پنج تشکل شامل اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، مجمع ناشران انقلاب اسلامی، انجمن ناشران دانشگاهی، مجموعه ناشران دفاع مقدس و انجمن فرهنگی زنان ناشر در کنار ۱۶ ناشر فعال کشورمان در دو آژانس ادبی برنامه‌ها و مذاکرات گفت‌وگوهای خود را پیش می‌برند.»
به گفته او، در بخش کودک نیز ۳۰۰ عنوان کتاب از ۵۰ ناشر عرضه می‌شوند.
بیشتر بخوانید: سياسی‌ترين نمايشگاه، نگاهی از درون به نمايشگاه جهانی كتاب فرانکفورت
امیرمسعود شهرام‌نیا ناشران مستقل حاضر در نمایشگاه را این‌گونه معرفی کرد: «انتشارات فرهنگ معاصر، انتشارات ققنوس، ثالث، نگاه، مروارید، هرمس، پیدایش، ایران‌شناسی، شمع و مه، عصر گویش، کتاب الکترونیک ایران، انتشارات خانه هنرمندان، خانه فرهنگ و هنر گویا، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، انتشارات نحل و مجله و انتشارات کامل، همچنین آژانس‌های ادبی پل و تماس.»
قرار است که شماری از نویسندگان ایرانی ازجمله غلامرضا امامی، محمود برآبادی، مصطفی رحماندوست، محمدرضا شمس، ، جعفر شیرعلی‌نیا، الهام فلاح، نسیم مرعشی، شیوا مقانلو، رویا مکتبی‌فر، فریبا وفی و مهسا هدایتی در غرفه ایران حضور یابند.
دو سال پیش دولت ایران به علت حضور سلمان رشدی، نویسنده بریتانیایی، از حضور ناشران ایرانی در این نمایشگاه جلوگیری کرد.
در نمایشگاه سال گذشته ۱۲ ناشر دولتی و خصوصی ایران به طور جمعی در فضایی به مساحت ۲۰۰ متر مربع در نمایشگاه فرانکفورت حضور یافتند.
برنامه‌های جانبی نمایشگاه
از مجموعه برنامه‌های جانبی نمایشگاه کتاب فرانکفورت می‌توان به جلسات سخنرانی و میزگردها در باره آینده نشر و نقش تحولات دیجیتال در دنیای کتاب و همچنین بحث و تبادل نظر پیرامون آزادی بیان، حق چاپ، مجوز کتاب و کپی‌رایت نام برد.
به گفته یک سخنگوی نمایشگاه، این برنامه‌ها تلاشی برای گسترش آزادی بیان در سراسر جهان به‌شمار می‌رود.
در نمایشگاه جوایز گوناگونی اهدا می‌شود که مهم‌ترین آنها "جایزه کتاب آلمان" و "جایزه صلح کتابداران آلمان" است. جایزه صلح در سال ۲۰۱۵ به نوید کرمانی، نویسنده و شرق‌شناس ایرانی‌تبار اهدا شد.
امسال در نمایشگاه فرانکفورت برای دومین بار بخش‌ویژه ART+ برگزار می‌شود. در این بخش بازدیدکنندگان می‌توانند با تازه‌ترین دستاوردهای هنری در عرصه نشر آشنا شوند.
بیشتر بخوانید: روبرت مناسه برنده جایزه کتاب آلمان شد
یکی دیگر از برنامه‌های جالب نمایشگاه، ایجاد یک سالن برای گردهمایی افرادی است که طرفدار کمیک (داستان مصور) هستند و مبدل به لباس شخصیت کمیک محبوبشان به نمایشگاه می‌روند.
نمایشگاه کتاب فرانکفورت بیش از ۵۰۰ سال پیش و بعد از آنکه یوهانس گوتنبرگ صنعت چاپ را با حروف متحرک دگرگون کرد، برگزار شد. در سده‌های بعد نمایشگاه کتاب لایپزیگ، نمایشگاه فرانکفورت را به حاشیه راند. پس از پایان جنگ جهانی دوم دوباره فرانکفورت جایگاه پیشین خود را کسب کرد و امروز از لحاظ تعداد ناشران و بازدیدکنندگان وهمچنین تجارت کتاب، بزرگترین نمایشگاه کتاب دنیا به‌شمار می‌رود.
سال گذشته دست‌کم ۱۰ هزار خبرنگار و بلاگر از سراسر جهان از این رویداد فرهنگی گزارش تهیه کردند.