1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بزرگداشت هيجدهمين سالگرد قربانيان اعدام‌هاى جمعى ۱۳۶۷

۱۳۸۵ شهریور ۱۱, شنبه

در حاليكه صدها نفر از خانواده‌ى قربانيان اعدام‌هاى جمعى سال ۱۳۶۷ در ايران ديروز جمعه ۱۰ شهريور در گورستان خاوران ياد اعضاى خانواده و دوستان از دست‌رفته‌ى خود را گرامى داشتند، روز شنبه ۱۱ شهريور نيز در شهر كلن آلمان اجتماعى به دعوت «جمعيت دفاع از زندانيان سياسى ايران /كلن» در بزرگداشت اين قربانيان در برابر كليساى بزرگ اين شهر برگزار شد.

بزرگداشت قربانيان در گلستان خاوران (۱۳۸۵)
بزرگداشت قربانيان در گلستان خاوران (۱۳۸۵)عکس: DW

[در پايان اين مطلب گزارش بصورت فايل صوتى را بشنويد.]

دكتر بهرام بيگدلى، دبير اين جمعيت حقوق بشر كه مدت ۱۸ سال است همه‌ساله تظاهرات اعتراضى بدين مناسبت برگزار مى‌كند، در گفتگويى با صداى آلمان از سابقه‌ى اين جنايت هولناك مى‌گويد:

”برنامه‌ى امروز در يادآورى فاجعه‌ى ملى ۱۳۶۷ در ايران و اعدام هزاران زندانى سياسى در زندان‌هاى ايران بدستور آيت‌اله خمينى است. همانگونه كه شناخته ‌شده است، هزاران زندانى سياسى در سال ۱۳۶۷ كه اكثريت ايشان يكبار در دادگاه‌هاى جمهورى اسلامى محاكمه و به زندان محكوم شده بودند، بنا به تصميم آيت‌اله خمينى، كه حتا خلاف قوانين جارى خود جمهورى اسلامى هم بوده و هست، با اعزام يك هيأت سه نفره به زندان‌ها و طرح چند سئوال از زندانيان به اعدام محكوم شدند كه اين تعداد تا نزديك ده هزار نفر تخمين زده مى‌شود. اسامى پنج‌هزار نفر جمع‌آورى شده و آيت‌اله منتظرى نيز در كتاب خاطرات خودش در مورد آن يادآورى كرده است. از افرادى كه بطور مشخص در اين هيأت‌ها عضويت داشتند بطور مثال مى‌توان از آقاى پورمحمدى، وزير كشور كنونى بوده است.

قوه‌ى قضاييه‌ى جمهورى اسلامى كه در موارد بسيارى زندانيان سياسى را سال گذشته به اتهام ثابت‌نشده‌ى شركت در يك عمليات مسلحانه به اعدام سپرده، مانند نصرت حجت زمانى و اسماعيل محمدى، اين عمل خلاف قوانين خود جمهورى اسلامى را تاكنون تعقيب نكرده است. از آنجا كه دستور از بالاترين مقام جمهورى اسلامى صادر شده است، كسى در ايران حتا اشاره‌اى به فاجعه‌ى تاريخى در روزنامه‌هاى ايران را ندارد. خبرنگارى جرأت ندارند به اين رويداد اشاره‌اى در روزنامه‌ها بكنند.

از اين نظر ما و بسيارى از گروه‌هاى حقوق بشر مدت ۱۸ سال است به اين جنايت تاريخى كه مشابه است با فاجعه‌ى حلبچه در عراق، تسبرنيتسا در يوگسلاوى، مشابه رواندا و حتا در ابعاد كوچكتر مشابه برخورد آلمان نازى به يهودى‌ها است، هر سال يادآورى مى‌كنيم. ديگر از فراموش شدن اين مسئله گذشته و فراموش نخواهد شد. كمااينكه خاوران هم تخريب نشد و سرانجام براى ما مثل روز روشن است كه روزى خواهد رسيد كه عوامل اين جنايت در برابر دادگاه قرار گيرند. در هيچ جاى ديگر دنيا نيز غير از اين نبوده است. حتا اگر عاملان در قيد حيات هم نباشند، به محاكمه سپرده خواهند شد. در عراق، در روآندا، در آلمان و غيره نيز به همين گونه بوده است.

اين نوع جنايت، يعنى اعدام چندين هزار نفر بيگناه، جنايت عليه بشريت ناميده مى‌شود. بشريت امروز خوشبختانه به اين اندازه از پيشرفت رسيده كه اين نوع جنايت را محكوم كند و عوامل آن را سرانجام به محاكمه بسپارد، حال مى‌خواهد در هر مقام و موقعيتى باشند. با سكوت در مقابل اين مسئله هيچ تأثيرى در فراموشى اين رويداد نخواهد داشت و تاكنون نيز نداشته است. مراسم ديروز ايران، مراسم امروز اينجا و بسيارى از نقاط دنيا بهترين بيانگر اين مسئله است. ما منتظر اجراى عدالت هستيم.”

يكى از شركت‌كنندگان كه از محل برگزارى اين مراسم سخن مى‌گفت، در مورد اهميت اين رويداد اظهار داشت:

”اين رويداد از اين جهت اهميت دارد كه واقعه‌اى غيرقابل تصور و بيمانندى حداقل در تاريخ منطقه است. در عرض چند روز هزاران نفر از زندانيان سياسى در ايران كه بسيارى‌شان محكوميت‌هاى معينى داشتند، تنها با يك سئوال كه آيا تو مسلمان هستى يا نيستى، فقط با همين سئوال و فقط با يك جواب نه! اعدام و تيربارانشان كردند. همه‌ى اينها را بدون اينكه به خانواده‌هايشان خبر دهند، بى آنكه هنوز روشن باشد كه اينها را در كجا دفن كرده‌اند، اين عمل را انجام داده‌اند. اين در حقيقت وحشتناك‌ترين پديده‌اى است كه پس از انقلاب رخ داده و در نوع خود بى‌نظير است.”

و يكى ديگر از شركت‌كنندگان مى‌افزايد:

”اهميت اين رويداد در اين است كه اين در واقع تجاوز به حريم تك تك شهروندان ايرانى است و مى‌توان گفت كه ۲۷ سال بلاانقطاع است كه ياران ما يكى پس از ديگرى دارند بخاطر احقاق حقوق بشر جانشان را از دست مى‌دهند. و اين روند نه تنها قطع نشده، بلكه جمهورى اسلامى الان خود را يكه‌تاز حقوق مسلمانان سراسر خاورميانه و جهان مى‌داند.”

پرش از قسمت گزارش روز

گزارش روز

پرش از قسمت تازه‌ترین گزارش‌های دویچه وله