در سومین روز آتش‌بس شکننده در سوریه، ارتش سوریه بار دیگر شهر حمص را بمباران کرده است. ناظران حقوق بشر سوریه در لندن اعلام کردند که دو منطقه‌ی شهر حمص در بامداد روز شنبه (۱۴ آوریل/۲۶ فروردین) به مدت یک ساعت تمام هدف بمباران بوده است.

شهر حمص که سومین شهر بزرگ سوریه است و از پایگاه‌های اصلی مخالفان بشار اسد به‌شمار می‌رود، در اوایل سال جاری طی هفته‌ها زیر بمباران ارتش سوریه بود. بخش‌هایی از این شهر کاملا ویران و از سکنه خالی شده است.

"بابا عمر" یکی از مناطق حمص است که همواره صحنه‌ی درگیری‌های نظامی بوده و پیش از تسخیر دوباره‌ی آن توسط ارتش سوریه در اوايل ماه مارس، به‌طور وقفه‌ناپذیر هدف حملات موشکی نظامیان هوادار اسد بوده است.

فعالان اپوزیسیون سوریه به خبرگزاری آلمان گفتند که روز شنبه منطقه‌ی "الکوثر" در شهر حمص هدف بمباران بود. به گفته‌ی آنان، رژیم بشار اسد نیروهای تازه‌ای به این منطقه منتقل و از روز جمعه ۸۱ بار آتش‌بس توافق شده با کوفی عنان را نقض کرده است.

روز جمعه سوریه بار دیگر صحنه‌ی تظاهرات گسترده‌ی اعتراضی علیه رژیم بشار اسد بود. ده‌ها هزار تن به خیابان‌ها رفتند و علیه رژیم سوریه شعار دادند. به گفته‌ی ناظران حقوق بشر سوریه در این تظاهرات روی هم چهار تن کشته و ۲۰ تن مجروح شده‌اند.

تصمیم شورای امنیت در روز شنبه

شورای امنیت سازمان ملل روز شنبه درباره‌ی گسیل هیئتی برای نظارت بر آتش‌بس در سوریه تصمیم‌گیری می‌کند. سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل، روز جمعه گفت که پس از مذاکراتی در این زمینه، پیش‌نویسی تجدیدنظر شده آماده‌ی تصویب است، ولی هنوز معلوم نیست روسیه با این طرح موافقت یا آن را وتو خواهد کرد.

سوزان رایس نمی‌خواست درباره‌ی شانس موفقیت این طرح اظهارنظری بکند. وی گفت «پیشگویی این امر عاقلانه نیست».

ژرار آرو، سفیر فرانسه در سازمان ملل نیز خاطر نشان ساخت که هنوز توافقی صورت نگرفته، ولی روز شنبه حتما در شورای امنیت رای‌گیری خواهد شد.

ویتالی چورکین، سفیر روسیه در سازمان ملل گفت که از نتایج این رایزنی‌های دشوار "کاملا راضی" نیست، ولی صبر می‌کند تا پیش‌نویس تجدیدنظر شده را ببیند.

روسیه و چین تا کنون دوبار با استفاده از حق وتوی خود از تصویب قطعنامه شورای امنیت‌علیه رژیم سوریه جلوگیری کرده‌اند. یک دیپلمات سازمان ملل گفت، بعید نیست این اتفاق برای سومین بار تکرار شود.

تفاوت‌های دو پیش‌نویس ارائه شده

با میانجیگری کوفی عنان، فرستاده‌ی ویژه‌ی سازمان ملل و اتحادیه‌ی عرب برای حل بحران سوریه، از بامداد پنجشنبه آتش‌بسی شکننده در این کشور برقرار شده است. کوفی عنان بدین منظور طرحی شش ماده‌ای ارائه داده که هنوز به‌طور کامل به اجرا درنیامده است.

اکنون سازمان ملل قصد دارد هر چه زودتر هیئتی برای نظارت بر رعایت آتش‌بس روانه‌ی سوریه کند. گفته می‌شود که در صورت آماده شدن زمینه‌ی این امر، یک هیئت اولیه‌ی غیرمسلح سی نفره‌ می‌تواند از اوایل هفته‌ی آینده در سوریه مستقر شود. قرار است این هیئت سپس تا ۲۰۰ نفر افزایش یابد.

پیش‌نویسی که از طرف کشورهای غربی به شورای امنیت ارائه شده، خواستار "آزادی حرکت کامل، بی‌مانع و فوری ناظران" شده است. در این طرح از بشار اسد خواسته شده که توافقات با کوفی عنان را اجرایی کند، در غیر این صورت با "اقدامات دیگر" سازمان ملل روبرو می‌شود.

در طرح کوتاه‌تری که روسیه بر پایه‌ی پیش‌نویس کشورهای غربی تهیه و به شورای امنیت ارائه کرده، لفظ "بی‌مانع" از حرکت آزاد ناظران  و نیز تهدید به "اقدامات دیگر" حذف شده است. در طرح روسیه همچنین از فرمولبندی "نقض حقوق بشر توسط رژیم بشار اسد" نشانی نیست.

ویتالی چورکین خاطر نشان ساخته است که ارائه پیش‌نویسی کوتاه‌تر از طرف روسیه به این دلیل است که هر چه زودتر تیم اولیه‌ای از ناظران رهسپار سوریه شود. در مقابل دیپلمات‌های غربی معتقدند که تیم اولیه‌ی ناظران باید از اختیارات کامل یک هیئت ناظر برخوردار باشد.
 

BM/SI