روز پنجشنبه (۱۹ ژانویه / ۳۰ دی) ساختمان هفده طبقه پلاسکو دچار آتش‌سوزی شد و اندکی بعد نیز در حالی که هنوز شماری از مأموران آتش‌نشانی و مردم در آن بودند، فرو ریخت.

عملیات امدادگران و آتش‌نشان‌ها برای آواربرداری و بیرون آوردن پیکر قربانیان حادثه همچنان ادامه دارد و احتمالا تا روزهای پایانی هفته نیز ادامه خواهد داشت.

مالک ساختمان پلاسکو "بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی"، از نهادهای زیرمجموعه‌ی رهبری جمهوری اسلامی است. علی خامنه‌ای، رهبر جمهور اسلامی، در روز حادثه پلاسکو طی پیامی اعلام کرد که «در حال حاضر همه­‌ی تلاش‌ها باید برای نجات جان گرفتارشدگان جهت­‌دهی شود. رسیدگی به علل حادثه مسأله­‌ی بعدی است».

به گفته‌ی غلامرضا کاتب، عضو هيأت رئيسه مجلس دهم: «بنیاد هیچ هزینه‌‏ای برای ساختمان نمی‏‌کرده و این نهاد تکلیف دارد برای بناهایی که در اختیارش است، ایمن‏‌سازی کند». کاتب می‌گوید: «شنیده‏‌ام در پلاسکو تانکر سوخت بالای بنا بوده است، وگرنه شدت انفجار به این اندازه نمی‌شد. این سطح انفجار و تخریب‌ها نشان داده که هیچ هزینه‏‌ای برای این ساختمان نمی‏‌کردند، حتی برای گرمایش و سرمایش آن».

محمد سعیدی‌کیا، رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی عملا روشن کرده که تمامی مسئولیت حادثه را نمی‌پذیرد: «البته ما هم مسئولیتی داریم و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نمی‌کنیم». سعیدی‌کیا گفته است: «دستگاه‌های مختلفی در این جمع کردن و ساماندهی حادثه مسئولیت دارند». در روزهای اخیر "یک مقام مسئول" در بنیاد هم گفته که بسیاری از مواد مطرح‌شده صحت ندارد و بنیاد به زودی پاسخ "شایعات" را می‌دهد.

شهرداری تهران نهاد دیگری است که گفته می‌شود باید پاسخگو باشد. این نهاد می‌گوید بیش از ۳۰ بار به ساکنان پلاسکو "اخطار ایمنی" داده است؛ اسناد این اخطاریه‌ها که متعلق به سال‌های ۹۲ و ۹۳ هستند نیز منتشر شده‌اند. اما بسیاری از کارشناس‌ها و حقوق‌دان‌ها این پرسش را مطرح کرده‌اند که چرا شهرداری تهران، به عنوان "متولی اصلی"، تنها به تذکر اکتفا کرده و اقدامی برای پلمب این ساختمان نکرده است.

تا کنون منابع رسمی تنها از خروج پیکر دو تن از قربانیان آتش‌نشان از زیر آوار خبر داده‌اند و پیکر ۱۳ تن همچنان خارج نشده است. حدود ۱۰ تن دیگر از شهروندان نیز در زیر آوار محبوس هستند.

با وجود این ارائه‌ی آمار ضد و نقیض از منابع مختلف از همان روز نخست خبرساز شد. پایگاه اینترنتی "عصر ایران" با انتقاد از این موضوع می‌نویسد: «واقعاً سقوط یک ساختمان پانزده طبقه در پایتخت کشوری که ادعا می‌کنیم ابرقدرت خاورمیانه هستیم، برای مدیریت جهان برنامه داریم، باید به یک بحران ملی تبدیل شود؟»

نویسنده مطلب از مدیریت بحران در قلب پایتخت گلایه می‌کند و از احتمال وقوع زلزله‌ای در تهران ابراز نگرانی. او می‌پرسد: «واقعاً اگر در این ساختمان مهمانی برپا می‌شد و آواز و طربی بر پا، چهارده بار تذکر می‌دادید؟ گوش نمی‌کردند صبر می‌کردید یا صاعقه‌وار پلمب می‌شد؟»

ساختمان پلاسکو در ضلع شرقی چهارراه استانبول تهران به ‌عنوان اولین ساختمان مرتفع ایران در سال ۱۳۳۹ ساخته شد. این ساختمان را خانواده القانیان ساخته بود که پدر صنعت پلاستیک ایران شناخته می‌شود. حبیب‌الله القانیان، رئیس انجمن کلیمیان ایران (پیش از انقلاب ۵۷) و صاحب ساختمان، اولین یهودی‌مذهب و نخستین بازرگان سرشناسی بود که پس از انقلاب اعدام شد.

سخنگوی آتش‌نشانی اعلام کرد که خبر مربوط به کشته شدن ۲۰ مامور آتش‌نشانی را تایید نمی‌کند. این در حالی است که ساعتی پیش از آن، شهردار تهران خبر کشته شدن ۲۰ مامور آتش‌نشانی را اعلام کرده بود.

طبق خبری که دقایقی پیش خبرنگار مهر منتشر کرده، آتش بار دیگر از ساختمان فروریخته پلاسکو زبانه کشیده است. گفته می‌شود که آتش‌نشانان برای دسترسی به افرادی که زیر آوار مانده‌اند، به موازات تلاش برای حفر تونل، سعی داشتند از بالا و با برداشتن نما و سقف تحریب شده، راهی به درون باز کنند، که بار دیگر با شعله‌های آتش روبرو شده‌اند.

سخنگوی ستاد بحران پلاسکو اعلام کرد علی‌رغم خبری که در شبکه‌های اجتماعی نشر و بازنشر شده است، هنوز کسی از زیر آوار خارج نشده است. علت این امر در آتشی است که زیر آوار کماکان زبانه می‌کشد. او گفته است که آتش‌نشانان به محض مشاهده آتش به سرعت آن را خاموش می‌کنند و مانع از سرایت آن به نقاط دیگر می‌شوند.

به گزارش ایسنا، یکی از آتش‌نشانان درباره فرسودگی دستگاه‌ها و تجهیزات امداد اعتراض کرده است. گفته می‌شود، هنگامی که نایب رئیس شورای شهر تهران، مرتضی طلایی برای بازدید از محل حادثه حضور یافته، یکی از آتش‌نشانایی که پشت لودر نشسته بوده، در اعتراض به طلایی گفته است: «چرا نگاه می‌کنید، پول بدهید دستگاه بخریم، این دستگاه برای چندین سال قبل است و چرا وقتی می‌خواهیم پول نمی‌دهید و باید نامه‌نگاری کنیم؟»

شهردار تهران اعلام کرده است که پیامکی دریافت شده که حکایت از زنده بودن ۵ مامور آتش‌نشانی در زیر آوار دارد.

اقبال شاکری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران اعلام کرد که امدادگران و آتش‌نشانان موفق شده‌اند به زیرزمین پاساژ پلاسکو دسترسی پیدا کنند. پیش از این او خبر از حفر چاه و تونل در پارکینگ بازار بزرگ کویتی‌های استانبول داده بود. مسئولان احتمال می‌دهند که شماری از آتش‌نشانان در جان پناهی در زیرزمین پاساژ محبوس شده باشند. پیش‌تر خبر ارسال پیامک آتش‌نشانان گزارش شده بود، اما این خبر پس از آن تکذیب شد.

مدیر روابط عمومی شهرداری تهران مدعی شد که تا کنون ۳۰ بار به مدیران ساختمان پلاسکو هشدار داده شده است.

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران از حفر چاه و تونل در زیر پاساژ پلاسکو خبر داد. گفته شده است که آتش‌نشانان با استفاده از پارکینگ بازار بزرگ کویتی‌های استانبول لاش دارند چاهی برای رسیدن به افرادی که زیر آوار مانده‌اند، حفر کنند. پس از حفر این چاه و تونل دستگاه‌های زنده‌یاب به زیر پاساژ پلاسکو منتقل خواهد شد.

گفته می‌شود که انفجار یک مخزن ۴۰۰۰ لیتری گازوئیل علت بروز آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو بوده است. برای این پرسش که چرا این مخزن گازوئیل منفجر شده، تا کنون پاسخی از سوی مسئولان داده نشده است.

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، اقبال شاکری، خطر سرایت حریق به ساختمان‌های دیگر را منتفی نمی‌داند. او گفته است که احتمال سرایت حریق به ساختمان شمالی پلاسکو نیز وجود دارد و آتش‌نشانان سعی دارند که مانع از آتش گرفتن این ساختمان بشوند. ساختمان شمالی پلاسکو نیز یک ساختمان تجاری است.

رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران از حفر چاه و تونل در زیر پاساژ پلاسکو خبر داد. گفته شده است که آتش‌نشانان با استفاده از پارکینگ بازار بزرگ کویتی‌های استانبول لاش دارند چاهی برای رسیدن به افرادی که زیر آوار مانده‌اند، حفر کنند. پس از حفر این چاه و تونل دستگاه‌های زنده‌یاب به زیر پاساژ پلاسکو منتقل خواهد شد.