اولین بوسه از یاد نمیرود؛ حتی اگر این بوسه بهترین نبوده باشد. بوسه مختص عشاق است و گاهی هم نصیب غریبهها میشود. اما ریشه این رفتار چیست. اصولا چرا میبوسیم؟
عکس: picture alliance / O. Mehlis
تبلیغات
بین عشاق، والدین و کودک، خواهرها و برادرها و حتی سیاستمداران بوسیدن امری طبیعی است. اما چرا؟
انسان چرا میبوسد؟
دانشمندان بر سر پاسخ به این سئوال با یکدیگر مشاجره دارند. بسیاری از آنها پاسخی غیر رمانتیک ارائه میدهند. آنها میگویند، بوسه از شیوهای از تغذیه نوزاد نشأت گرفته که غذا اول جویده و بعد در دهان کودک گذاشته میشد.
برخی از کارشناسان طبیعت این رفتار را جنسی میدانند: بعضی از چهارپایان ناحیه مقعد و تناسلی حیوانی دیگر را بو میکشند یا یکدیگر را میلیسند. در انسان این حرکت از پایین به بالا انتقال یافته است.
منشاء این نظرها
بیش از همه فیلماتولوگها یا کسانی که در زمینه بوسه تحقیق میکنند در ریشهیابی این رفتار نظراتی ارائه دادهاند. آنها برای نمونه دریافتهاند که دوسوم انسانها به هنگام بوسیدن سرشان به راست متمایل میشود.
همینها میگویند، یک انسان ۷۰ ساله به طور متوسط بیش از ۷۶ روز از عمر خود را صرف بوسیدن کرده است.
آیا بوسیدن رفتار خودبهخود انسان است؟
نه. پژوهشگران آمریکایی دریافتهاند که تنها در ۴۶درصد از فرهنگها "بوسه رمانتیک و سکسی" وجود دارد. در سال ۱۸۹۷ یک قومشناس فرانسوی نوشت که چینیها بوسیدن اروپاییها را رفتاری بربرمنشانه و انزجارآور تلقی میکنند.
آیا حیوانات هم میبوسند؟
بعضی از حیوانات هم میبوسند. بخصوص بونوبو که گونهای از شامپانزه است این رفتار را از خود نشان میدهد. در برخی پستانداران دیده شده که به هنگام بوسه زبان را هم دخالت میدهند، حتی خارج از زمان جفتگیری.
چرا بوسه سالم است؟
دانشمندان میگویند، بوسه میتواند سیستم ایمنی را بهبود بخشد و از اضطراب و استرس کم کند.
محققان آمریکایی به این نتیجه رسیدهاند که بدن به هنگام بوسیدن موادی شیمیایی (نوروپپتید) ترشح میکند که سلولهای کشنده را فعال میسازد. این سلولها از بدن در برابر باکتریها یا ویروسهای مضر محافظت کرده و آنها را منهدم میسازند. به علاوه، انسان با بوسیدن تمامی ۳۴ عضله صورت خود را ورزش میدهد.
پارهای نیز هشدار میدهند و میگویند که بوسه میتواند باعث انتقال ویروسهای خطرناک شود.
کبودیهای ناشی از بوسیدن بر اثر فشار بر مویرگ و پارگی آن به وجود میآید. بوسههای مکنده و عمیق میتواند حتی منجر به آسیب عروقی شود.
پارگی مویرگها بعد از بوسه به صورت کبودیهای کوچک ظاهر میشود. اگر این کبودی زیاد بزرگ نباشد میتوان آن را با خنک کردن (استفاده از یخ) درمان کرد.
گزارش تصویری: حکایت جذاب بوسه در روز جهانیاش
روز ۶ ژوئیه روز جهانی بوسه است. بوسه، پدیدهای انسانی است که سالهاست دانشمندان در پی علتهای رواج آن در فرهنگهای مختلفاند. نگاهی انداختهایم به سرگذشت بوسه:
عکس: Fotolia
بوسه، پدیدهای انسانی است اما پر رمز و راز
عکس: Leon Neak/AFP/Getty Images
پدیده ای که صرف نظر از شکل آن، در بیشتر فرهنگ ها نشانهی ابراز دوستی و نزدیکی وعلاقه و عشق است
عکس: S.Kobold/Fotolia
دهها سال است که دانشمندان در پی ریشه و علت رواج بوسهاند
عکس: Fotolia/Yuri Arcurs
از زیگموند فروید گرفته که بوسه را غریزهای میداند که ریشه در نیاز کودک به مکیدن شیر از پستان مادر دارد تا ...
عکس: Fotolia/Marcito
دزموند موریس جانورشناس انگلیسی که ریشهی بوسه را در رسم نیاکان در خوراک دادن دهان به دهان به کودک میداند
عکس: Fotolia/Vibe Images
به دنبال ریشهی بوسه در افسانه ها و اساطیر به مشی و مشیانه میرسیم که در اساطیر آفرینش ایران باستان نخستین جفت زمینیاند و خدا به آنها بوسیدن را میآموزد
عکس: Nasheer-Verlag
در کندو کاوی در همین اساطیر به بوسههای مشهوری برمیخوریم. مثلا به بوسهی "جهی" که در افسانههای آفرینش ایرانی تنها زن اهریمنی است که با بوسهای که بر پیشانی اهریمن میزند، او را از خواب ۳۰۰۰ ساله بیدار میکند تا به جنگ با اهورا مزدا بپردازد
عکس: Fotolia/Maksym Dykha
یا بوسهی شیطان بر شانههای ضحاک که بر جای بوسهها دو مار میروید
عکس: Privatsammlung U. Marzolph
با نگاهی به تاریخ هم به ریشهی برخی از انواع بوسه بر میخوریم مثل بوسهی ادب؛ بوسه فرستادن نمادین با پشت دست که در زمان ایران باستان رواج داشته و ایرانیان آن را در مورد فرادستان اجتماعی انجام میدادند و از بوسه فرستادن تا زانو زدن در برابر بزرگان می رسید.ادبی که به مذاق یونانیان هم خوش آمد و آن را از ایرانیان برگرفتند
عکس: cc-by-nc-sa3.0/Philippe Chavin
اما بوسههای تاریخی دیگری هم وجود دارد که چندان خوشایند نیستند مثلا بوسهی یهودا که به استناد کتابهای دینی، حواری خیانتکاری است که مخفیگاه مسیح را به سربازان امپراطور روم لو میدهد و هنگامی که آنها به مخفیگاه میرسند با بوسهای بر گونهی عیسی، او را به سربازان معرفی میکند. بوسهای که در تابلوی Giotto نقاش و معمار ایتالیایی ابدی شدهاست.
بوسه بر گونهی ژولیوس سزار پیش از آنکه با خنجر سناتورهایش از پای درآید هم یکی از این بوسههای نامطلوب تاریخی است. بوسهای که به بوسهی مرگ مشهور شد
ردپای آن را هنوز هم در بین مافیا میتوان دید که با بوسهای بر گونهی عضوی از مافیا که مورد غضب واقع شده، در حقیقت بر حکم مرگ او مهر تایید میزنند
عکس: picture-alliance/dpa
رد پای بوسه در هنر هم کم نیست؛ از بوسههای شاعران گرفته که به نیروی معجزهآسای بوسه باور داشتند و سرودهاند: «گر ز مسیح پرسدت مرده چگونه زنده کرد/ بوسه بده به پیش او جان مرا که همچنین» تا داستاننویسان و مجسمهسازان گرفته تا جاودانه شدن بعضی از بوسهها در تابلوهای مشهور نقاشی.
بوسه انواع مختلف دارد؛ بوسه بر لب، بوسه بر لُپ، بوسه بر دست و گاهی هم این شکلی است! شیوهای که البته منسوب به اسکیموهاست
عکس: YASSER AL-ZAYYAT/AFP/Getty Images
یکی جام را می بوسد...
عکس: AP
دیگری پرچم را ...
عکس: FARS
و یکی هم مادر چاوز را. بوسهای جنجالی البته برای ایران!
عکس: Reuters
در میان سیاستمداران هم انواع بوسه ها رواج دارد
عکس: picture-alliance/dpa
سران سابق برخی کشورهای اروپای شرقی در گذشته لب همدیگر را میبوسیدند. کاری که با استناد به سفرنامهی Paul d'Enjoy در میان چینیها در قرن ۱۹ میتوانست نشانهی آدمخواری باشد
عکس: picture-alliance/dpa
یک نوع بوسه هم بوسهی هوایی است که سیاستمداران هم به آن علاقه زیادی دارند. مثل بوسههای هوایی حسن روحانی در نخستین کارزار انتخاباتیاش.
عکس: MEHR
اما بوسه همیشه طرفدار ندارد. بوسیدن بین ده درصد از مردم دنیا از نظر فرهنگی مردود است
عکس: picture-alliance/empics
اما شاید اگر مخالفان بوسه می دانستند که یک بوسه با تمام وجود ضربان قلب را از ۶۰ - ۸۰ بار در دقیقه به ۱۱۰ میرساند و گردش خون را سریعتر میکند ...
عکس: picture-alliance/dpa
در دقیقه سه برابر بیشتر هوا به شش ها میرساند، ۳۰ ماهیچهی صورت را به کار میاندازد و ماهیچههای گردن و کمر را فعال میکند ...
عکس: Fotolia
و ترشح هورمون اکسی توسین را که هرمون وفا و پایبندی است افزایش میدهد و هورمون کورتیزول را که هورمون استرس است کاهش میدهد ...
عکس: Fotolia/fotomek
شاید اگر همهی اینها را میدانستند، آنوقت کمی در عقیدهشان نسبت به بوسه تجدیدنظر میکردند
عکس: Fotolia/Markus Bormann
بوسه، زبانی که همه آن را همه میفهمند
عکس: fotofrank/Fotolia
شاید بالاخره روزی ۹۰ درصدی که میبوسند آن ده درصدی را که نمیبوسند، همراه کند