کار ناظران اتحادیه عرب در سوریه صبح سه شنبه (۲۷ دسامبر ۲۰۱۱) با بازدید از شهر حمص رسما آغاز شد. فرستادگان اتحادیه‌ ماموریت دارند بر خروج نظامیان از شهرها و مناطق مسکونی و آزادی زندانیان سیاسی نظارت کنند.

هم اکنون ۷۰ ناظران اتحادیه عرب در سوریه هستند. این عده از شش شهر این کشور بازدید کرده‌اند و مطابق توافق‌های انجام شده قرار است تعدادشان به ۱۵۰ نفر افزایش یابد. با این همه ادامه‌ی این ماموریت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

روز یکشنبه (اول ژانویه/ ۱۱ دی) علی الدقباسی، رئیس پارلمان مشترک اتحادیه عرب، از نبیل العربی، دبیرکل این اتحادیه، خواست با توجه به ادامه‌ی سرکوب خشونت‌آمیز معترضان، تمام ناظران را در اولین فرصت از سوریه فرابخواند.

مخالفان حکومت و فعالان حقوق بشری سوری معتقدند که حضور ماموران اتحادیه عرب اگر اوضاع را بدتر نکرده باشد، باعث کاهش کشتار مخالفان نیز نشده است. فعالان حقوق بشر گفته‌اند روز دوشنبه (۱۲ دی) در بسیاری از شهرها به سوی معترضان تیراندازی شده و دست‌کم ده نفر کشته شده‌اند.

ادامه‌ی تیراندازی به سوی مردم

بنا بر گزارش‌های دریافتی، همزمان با ورود ناظران، ارتش سوریه تانک‌ها و واحدهای زرهی را به حومه‌ی شهرها منتقل کرده اما تک‌تیراندازان همچنان از پشت بام ساختمان‌های بلند به سوی مردم شلیک می‌کنند. نبیل العربی روز دوشنبه در کنفرانسی مطبوعاتی در قاهره این خبرها را تایید کرده است. او حضور تک‌تیراندازان را تهدیدی برای شهروندان سوری خوانده است.

خبرگزاری فرانسه به نقل از دبیرکل اتحادیه عرب گزارش داد پس از بررسی گزارشی از عملکرد و نقش ناظران در سوریه، نسبت به ادامه یا توقف کار آنها تصمیم‌گیری خواهد شد.

شکست زودهنگام یک ماموریت؟

احمد رمضان، عضو شورای ملی سوریه، نیز ادامه‌ی خشونت‌ها به رغم حضور ناظران را به شدت مورد انتقاد قرار داده و معتقد است ماموریت فرستادگان اتحادیه عرب با شکست روبرو شده است. خبرگزاری آلمان از قول او می‌نویسد «اگر پیش از حضور ناظران به طور متوسط هر ۴۰ دقیقه یکی از شهروندان سوریه قربانی خشونت می‌شد، اکنون هر ۱۵ دقیقه یک نفر کشته می‌شود».

برخی از منابع نزدیک به مخالفان حکومت اسد می‌گویند در یک هفته‌ی گذشته بیش از ۳۱۵ نفر در جریان ناآرامی‌ها هدف گلوله قرار گرفته‌اند. بدبینی نسبت به موثر بودن حضور ناظران هر روز افزایش می‌یابد. اظهارات ژنرال محمود احمد مصطفی الدابی، سرپرست سودانی ناظران، به این بدبینی دامن زده است.

الدابی پس از دیدار از شهر حمص که یکی از مراکز اصلی مخالفان و محل شدیدترین درگیری‌های ماه‌های اخیر بوده، گفت خرابی‌های این شهر اندک است و ناظران اوضاع را نگران‌کننده ارزیابی نمی‌کنند. فعالان حقوق بشری سوریه می‌گویند دولت بشار اسد سرکوب را متوقف نکرده و ناظران اتحادیه عرب از توان و اراده کافی برای وادار کردن حکومت به همکاری برخوردار نیستند.

BK/PB