بیانیه ۱۱۰فعال مدنی و سیاسی: به استبداد و ارتجاع نه میگوییم
۱۴۰۰ خرداد ۲۶, چهارشنبه
دهها نفر از وکلا، اقتصاددانان، فعالان سیاسی و حقوق بشری در اعتراض به "انتخابات مهندسیشده و تحقیرآمیز" بیانیه داده و گفتهاند همراه با مردم به نقض حاکمیت ملی، استبداد، ارتجاع، بیعدالتی، فساد و دروغ نه میگویند.
تبلیغات
گروهی از کنشگران حقوق بشری، فعالان سیاسی، وکلا و نمایندگان سابق مجلس در بیانیهای با اشاره به بحرانهای مختلف ایران از دهه شصت تا انتخابات ۸۸، اعتراضات دی ۹۶ و آبان ۹۸، وضعیت کنونی جامعه را "نقطه عطفی تعیینکننده" خواندهاند.
امضاکنندگان بیانیه با تاکید بر رخنه فساد در تار و پود نظام و مدیران و مقامات حاکم و تعمیق شکاف طبقاتی و بحران عظیم اقتصادی، عنوان کردهاند که هیچ چشمانداز روشنی برای ناظران مستقل دیده نمیشود.
در بخشی از بیانیه آمده است: «نظام حکمرانی جمهوری اسلامی بر سر دوراهی تن دادن به اصلاحات ساختاری در چشماندازی مردمسالارانه، دمکراتیک و عدالتطلبانه، یا پیش رفتن به سمت تمرکز و انحصار قدرت در افقی روحانی- نظامیسالار، آشکارا و چنان که تصمیم اخیر رد صلاحیتها نیز نشان داد، از مدتها پیش مسیر دوم را برگزیده است.»
بیانیه یادآور میشود حکومت جمهوری اسلامی نشان داده که تحمل سطحیترین اصلاحات روبنایی، موقت و درون ساختاری را هم ندارد و "بیشتر به حفط وضع و نظم موجود و تثبیت رهبری آتی نظام میاندیشد تا کسب مقبولیت، مشروعیت و مصالح و منافع ملی. پیامد آنی و کوتاهمدت این تصمیم کلان نظام حکمرانی، تعمیق دوقطبی جامعه مدنی معترض و مطالبهگر در برابر اقلیت انحصارگر و اقتدارگرای حاکم خواهد بود."
امضاکنندگان این متن گفتهاند که انتخابات دیگر از معنای واقعی خود خارج شده و نیروهای سیاسی و اجتماعی مستقل، توسعهگرا و دمکراتیک باید با "مقاومت مدنی و خشونت پرهیز"، اصلاح قوانین اساسی و ساختاری را دستور کار خود قرار دهند: «تحقق چنین خواستی در سپهر سیاسی جز از طریق طرحافکنی جنبش و جبههای متشکل از نیروهای ملی و مردمسالار و مدافع تغییرات دمکراتیک متعهدِ به منافع ملی و اصل موازنهی منفی در عرصه بینالمللی ممکن نیست و این مهم و سرنوشت کشور از این پس نه در میانه و صحنه انتخابات تحقیرآمیز و مهندسیشده که در سپهر عمومی و در میدان حیات هرروزین اجتماعی رقم خواهد خورد. بر این اساس ما نیز همصدا با مردمِ به تنگ آمده از استبداد، ارتجاع، بیعدالتی، فساد و دروغ «نه» بزرگ را فریاد میزنیم.»
پروانه سلحشوری، طاهره طالقانی، هاشم آقاجری، ابوالفضل قدیانی، مهدی محمودیان، سعید مدنی، عبدالله مومنی، صدیقه وسمقی، بهاره هدایت، فاطمه گوارایی، عبدالفتاح سلطانی، محمد سیفزاده و قاسم شعله سعدی از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند.
استصواب جنجالی؛ هفت کاندیدای مورد تایید کیستند؟
انتخابات ۱۴۰۰ سردترین انتخابات عمر جمهوری اسلامی است و برنده و بازنده آن برای افکار عمومی یکسان. حذف معتمدان نظام اما فصل تازه از کشمکشهای جناحی را نشان میدهد. رئیسی در صدر کاندیداهاست؛ نامی آشنا برای زندانیان سیاسی.
عکس: Aftabnews
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه و قاضی احکام اعدام در دادگاههای تابستان ۶۷ دومین خیز برای رفتن به پاستور را برداشته است. او در انتخابات دوره قبل رقیب روحانی بود و ۱۷ میلیون رای آورد. خبرگزاری فارس پیشاپیش با انتشار تصویری ترکیبی از هفت نامزد، به استقبال ریاست جمهوری رئیسی رفت؛ پوستری که عکس رئیسی متمایزتر و بزرگتر از سایرین است.
عکس: yjc
ده سال تلاش سبزوار رضایی میرقائد برای ورود به پاستور. محسن رضایی در میان کاندیداها از همه مسنتر است؛ ۶۷ سال دارد، برای سومین مرتبه نامزد شده و عنوان دکتر سرلشگر پاسدار را یدک میکشد. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدرس دانشگاه امام حسین، ۱۶ سال فرمانده کل سپاه پاسداران بوده و واحد اطلاعات سپاه را پایهگذاری کرده است.
عکس: Daynews
سعید جلیلی ۵۶ سال دارد. دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام برای دومین مرتبه کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شده است. در فاصله سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ که او مسئولیت مذاکرات اتمی را بر عهده داشت، سه قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسید. جلیلی یک پای خود را در جنگ از دست داده و اینک "نماینده رهبری در شورایعالی امنیت ملی" است.
عکس: picture alliance / AP Photo
علیرضا زاکانی ۵۶ ساله، نماینده مردم قم در دورههای هفتم، هشتم، نهم و یازدهم و رئیس کنونی مرکز پژوهشهای مجلس. این منتقد سرسخت برجام که در رشته پزشکی هستهای تحصیل کرده، در سومین تلاش برای انتخابات ریاست جمهوری از سد شورای نگهبان گذشته است. صلاحیت او در سالهای ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ تایید نشده بود. زاکانی میگوید برای "مقابله با اشرافیت سیاسی" و کسانی به میدان آمده که داعیه "دولت سوم روحانی" را در سر دارند.
عکس: FARS
در میان هفت کاندیدا، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی واجد دو ویژگی است: کمترین سن و طویلترین اسم. این پزشک گوش و حلق و بینی ۵۰ ساله است و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت میکند. سوابق اجرایی او در نمایندگی چهار دوره مجلس و ریاست دانشکده پزشکی سمنان خلاصه میشود. قاضیزاده هاشمی عضو جبهه پایداری است و روز ثبتنام، با دختر ۲۰ سالهاش به وزارت کشور رفته بود.
عکس: TASNIM
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ۶۴ سال دارد و برای اولین مرتبه در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است. جزو معدود کسانی که از دولت پنجم به بعد، در همه کابینهها سمتهای کلیدی داشته اما بیحاشیه بوده است. دوازده سال رئیس کل بیمه مرکزی ایران بوده و پنج سال معاون سیاسی صدا و سیمای جمهوری اسلامی. او در رشته اقتصاد درجه دکترا دارد و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه لندن به پایان برده است.
عکس: eghtesadonline
محسن مهر علیزاده، رئیس فدراسیون ورزشهای زورخانهای و تنها کاندیدای اصلاحطلب از حزب "راه ملت". استاندار خراسان در دولت اول خاتمی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی در دولت دوم خاتمی، استاندار اصفهان در دولت روحانی. مهرعلیزاده در سال ۱۳۸۴ نیز کاندیدا بود و بین هفت نامزد، نفر هفتم شد. صلاحیت او اما برای انتخابات ۱۳۹۴ تایید نشد.
عکس: basijpress
رد صلاحیت علی لاریجانی با کارنامه طویلی از مناصب اجرایی چون وزارت ارشاد، ریاست صداوسیما، ریاست مجلس و دبیری شورایعالی امنیت ملی، بیش از همه با شگفتی همراه شد. شماری او را رقیب اصلی ابراهیم رئیسی میدانستند و حتی پیشبینی کرده بودند که انتخابات با رقابت فشرده آنها به دور دوم کشیده شود. او در بیانیهای اعلام کرد که برای رفع مشکلات "عزمی راسخ" داشت اما "راضی به رضای الهی" است.
عکس: Atta Kenare/AFP
اسحاق جهانگیری، معاون اول روحانی در زمان اعلام کاندیداتوری در توییتر نوشته بود: «در میان دولتهای دهههای اخیر، دولت من به دولت آقای خاتمی شباهت بیشتری خواهد داشت، اما با استفاده از تجربههای انباشته در ایران و جهان مرحلهٔ نوینی از اصلاحات راهگشا را آغاز خواهد کرد.» او بعد از رد صلاحیت در بیانیهای ابراز امیدواری کرد که جمهوریت نظام، منافع ملی و آینده ایران فدای مصالح آنی سیاسی نشود.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
رد صلاحیت احمدینژاد قابل پیشبینی بود اما رئیس دولتهای نهم و دهم در زمان ثبتنام گفت اگر تایید نشود، انتخابات را قبول نخواهد داشت و در آن شرکت نمیکند. سخنی بیسابقه از سوی یک مقام عالی که عبور از "خط قرمز نظام" و دعوت هوادارانش به تحریم تلقی شد.
عکس: Vahid Salemi/dpa/AP/picture alliance
پیشبینی میشود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کمترین میزان مشارکت رایدهندگان در عمر جمهوری اسلامی را داشته باشد. خانواده کشتهشدگان آبان و قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی، جامعه فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی اعلام کردهاند که انتخابات را تحریم میکنند.