بیثباتی اقتصادی و شیوه حکمرانی؛ دو علت اصلی مهاجرت از ایران
۱۴۰۱ تیر ۱۲, یکشنبه
حدود ۷۰ درصد تحصیلکردگان، پزشکان، پژوهشگران و پرستاران ایران به میزان زیاد تا بسیار زیاد میل به مهاجرت دارند. ناخشنودی از شیوه مملکتداری در جمهوری اسلامی یکی از علتهای مهم تمایل به مهاجرت از ایران عنوان میشود.
تبلیغات
۴۰ تا ۵۳ درصد شهروندان چهار گروه اجتماعی شامل دانشجویان و فارغالتحصیلان، استادان، محققان و پژوهشگران، پزشکان و پرستاران و فعالان حوزه کسبوکارهای نوپا (استارتآپها) میل خود به مهاجرت از ایران را "بسیار زیاد" عنوان کردهاند.
این نتیجه پژوهشی از "رصدخانه مهاجرت ایران" است که خبرگزاری تسنیم، از رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران، روز یکشنبه ۱۱ تیر ماه منتشر کرد.
حدود سه هزار نفر در نظرسنجی این موسسه مشارکت کردهاند و حاصل آن قرار است تصویری از وضعیت این چهار گروه در ارتباط با مسئله مهاجرت را ارائه کند.
میل ۷۱ درصد پزشکان و پرستاران به مهاجرت
۷۱ درصد پرسششوندگان گروه پزشکان و پرستاران، و همین میزان از گروه استادان و پژوهشگران میل خود به مهاجرت از ایران را زیاد و بسیار زیاد توصیف کردهاند.
در گروه دانشجویان و فارغالتحصیلان ۶۶ درصد و از گروه استارتآپها ۶۳ درصد گفتهاند به میزان زیاد یا خیلی زیاد میل به مهاجرت دارند.
در صدر کسانی که تمایل بسیار زیادی به مهاجرت از ایران ابراز کردهاند با ۵۳ درصد استادان و پژوهشگران قرار دارند. رتبه بعدی با ۴۵ درصد به پزشکان و پرستاران اختصاص دارد.
۷۳ درصد پزشکان و پرستاران و ۵۹ درصد دانشجویان و فارغالتحصلان شرکتکننده در این نظرسنجی نقش تحولات اقتصادی و افزایش شدید تورم در تمایل خود به مهاجرت را بسیار زیاد دانستهاند.
مهاجرت در واکنش به شیوه حکومتداری
تقریبا در هر چهار گروه "بیثباتی اقتصادی" مهمترین عامل ترغیب آنها به مهاجرت عنوان شده است. برخلاف کارگزاران جمهوری اسلامی که علت اصلی نابسامانیها را تحریمهای غرب وانمود میکنند اکثریت پرسششوندگان از نحوه اداره کشور ابراز نارضایتی میکنند.
در میان گروههای اجتماعی یاد شده سه گروه نخست ناخشنودی از "شیوه حکمرانی و مملکتداری" را دیگر علت مهم تمایل خود به رفتن از ایران و مهاجرت خواندهاند.
به گزارش تسنیم در گروه دانشجویان و فارغالتحصیلان پنج عامل اصلی میل به مهاجرت به ترتیب اهمیت از این قرارند: «بیثباتی اقتصادی کشور، شیوه حکمرانی و مملکتداری، ناامیدی نسبت به آینده، امید به زندگی بهتر در خارج از کشور و وضعیت آزادیهای اجتماعی و فرهنگی.»
دولت ابراهیم رئیسی که با وعدههایی نظیر ایجاد یک میلیون شغل و احداث یک میلیون واحد مسکونی در سال بر سر کار آمد نه تنها در تحقق این وعدهها ناکام ماند که باعث جهش بیسابقه قیمت کالاهای اساسی و اجاره بها، عمیقتر شدن رکود اقتصادی و سقوط تاریخی ارزش پول ملی در برابر ارزهای معتبر جهان شد.
آینده مبهم و ناامیدی از اصلاح امور
بر همین اساس ادامه این وضعیت، بحرانی شدن آن، تاریک بودن چشمانداز آینده و ناامیدی از بهبود شرایط علت دیگری است که انگیزه و میل به مهاجرت را افزایش داده است.
پژوهش "رصدخانه مهاجرت ایران" نشان میدهد در گروه فعالان استارتآپها "ناامیدی از اصلاح امور کشور، آینده مبهم و عدم امکان برنامهریزی بلندمدت (بیثباتی)، شیوه حکمرانی و مملکتداری، تامین وضعیت رفاهی و معیشتی مناسب" پنج عامل اصلی تمایل به مهاجرت عنوان شده است.
بنابر این پژوهش، پرسششوندگان گروه استادان و پژوهشگران "بیثباتی اقتصادی، عدم شایستهسالاری، سطح درآمد و تناسب آن با هزینهها، امکان شاد زندگی کردن و سلامت اخلاقی جامعه" را پنج عامل افزایش تمایل به مهاجرت ذکر کردهاند.
۴۰ تا ۵۰ درصد افراد هر چهار گروه گفتهاند تمایل به مهاجرت آنها به "تصمیم" تبدیل شده و بین ۲۷ تا ۳۷ درصد نیز هنوز برای تصمیمگیری "مردد" هستند.
افزون بر این در بین تمام گروهها فقط ۱۵ تا ۲۳ درصد از تصمیم خود برای ماندن در ایران خبر دادهاند و اغلب یکی از علتهای آن را "غم غربت و دوری از وطن" عنوان کردهاند.
همچنین تقریبا تمام گروهها هزینه بالای مهاجرت و سختی فراهم کردن شرایط آن را از مهمترین علتها و موانع بالفعل کردن تمایل خود برای زندگی و کار در یک کشور دیگر ذکر میکنند.
به عبارت دیگر با ادامه وضعیت کنونی و از دست رفتن کامل امید به آینده و تغییر "شیوه مملکتداری" در جمهوری اسلامی، تعداد متخصصان و تحصیلکردگانی که بتوانند مهاجرت کنند اما به میل خود در ایران بمانند روز به بروز کاهش مییابد.
ریشه در ایران، موفق در آلمان
ایرانیها زمانی بعنوان پزشکان ماهر و قالیفروشان زبردست در آلمان شهرت داشتند. پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و در دهه ۱۹۸۰ موج مهاجران تحصیلکردهی ایرانی وارد آلمان شدند. دستچینی از مهاجران موفقی که ریشه در ایران دارند.
عکس: DW/G. Schließ
نوبی طلایی یازده ساله بود که با خانودهاش به آلمان آمد. او در آکادمی مد برلین "Esmod" تحصیل کرد. با ارائه اولین کلکسیون و کشف استعدادش به سرعت تحت "برنامه حمایتی شورای مد آلمان" قرار گرفت و حالا هفتهنامه معتبر اشپیگل در مورد این طراح ایرانی مینویسد: «نوبی طلایی نماینده جدید مد "Made in Germany" در دنیا است.
عکس: DW/G. Schließ
نوید کرمانی اندیشمند و شرقشناس مشهور از پدر و مادری ایرانی در شهر زیگن متولد شده و دوتابعیتی است. سخنرانی او در مجلس آلمان به مناسبت ۶۵ سالگی تدوین قانون اساسی این کشور تحسین فراوانی برانگیخت. کرمانی جوایز بسیاری دریافت کرده که "جایزه صلح انجمن نشر و کتاب آلمان" یکی از مهمترین آنهاست. مقالهها و آثار کرمانی مرتب در نشریات آلمانی به چاپ میرسند.
عکس: DW/J. Kürten
انیسه امانی کمدین مشهور آلمان، متولد سال ۱۹۸۵ در تهران است. پدر او ادبیات و علوم انسانی در دانشگاه تهران تحصیل کرده و مادرش نیز پزشک بود. او رشته علوم قضایی را رها کرد تا ادبیات بخواند و یک سال هم به عنوان مهماندار هواپیما کار کرد. برنده جایزه بهترین کمدین سال ۲۰۱۵ آلمان در شو تلویزیونی اختصاصی خود بر ایرانی بودنش تاکید بسیار دارد و گاهی هم "سربهسر" پدر و مادر چپگرایش میگذارد.
عکس: picture-alliance/dpa/Kaiser
امید نوریپور متولد ۱۹۷۵ در تهران است و در سال ۱۹۸۸ با خانوادهاش به آلمان مهاجرت کرد. او در رشتههای جامعهشناسی، فلسفه و اقتصاد تحصیل کرده و از سال ۱۹۹۶ به عضویت حزب سبزها درآمد. نوریپور از سپتامبر سال ۲۰۰۶ به جای یوشکا فیشر در لیست انتخاباتی سبزها به مجلس آلمان راه یافت.
عکس: picture-alliance/dpa
یاسمین طباطبایی متولد ۱۳۴۶ در تهران است که در پی انقلاب با خانواده به آلمان مهاجرت کرد. او خواننده، ترانهسرا و هنرپیشهایست که تاکنون در ۴۴ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده. به او سه جایزه سینمایی اهدا شده و در سال ۲۰۰۸ نیز اسکار دوبله را دریافت کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Jaspersen
آلکساندر نوری در سال ۱۹۷۹ در شهر "بوکستههوده" از پدری ایرانی و مادری آلمانی به دنیا آمد. او فوتبال را از سن ۶ سالگی در باشگاههای محلی تجربه کرد تا اینکه در سال ۱۹۹۴ در سن ۱۵ سالگی به تیم نوجوانان وردر برمن پیوست. او در لیگ دسته دوم آلمان توپ میزد و در تیم ملی نوجوانان آلمان نیز حضور داشت و بعنوان مربی ورددربرمن در بوندس لیگا نیز فعالیت کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/C. Jaspersen
گلینه عطایی در سال ۱۹۷۴ در تهران متولد شد و ۵ ساله بود که خانودهاش به آلمان مهاجرت کرد. گزارشگر ارشد شبکه اول تلویزیون آلمان تاکنون موفق به دریافت ۷ جایزه معتبر ژورنالیستی شده است. گلینه عطایی در سال ۲۰۱۴ به عنوان ژورنالیست برتر سال برگزیده شد.
عکس: picture-alliance/dpa/Daniel Bockwoldt
امیر روغنی یازده ساله بود که خانوادهاش او را تنها به آلمان فرستادند. او در پرورشگاه زندگی کرد، درس خواند و حالا صاحب یکی از بزرگترین شرکتهای تولید برق خورشیدی با فروش ۳۵ میلیون یورو در سال و ۱۵۴ کارمند است.
عکس: DW/H. Kermani
ایزابل شایانی از مادری آلمانی و پدری ایرانی که به عنوان پزشک در آلمان کار میکرد در سال ۱۹۶۷ در شهر اسن متولد شد. او تا سال ۲۰۱۵ گزارشگر ارشد شبکه اول تلویزیون آلمان در نیویورک بود. ایزابل شایانی از سال ۲۰۱۶ مسئول پروژه "WDRforyou" در شبکه سوم تلویزیون آلمان است.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Ossinger
پدر نیما مواسات، مهندس و مادرش تکنسین رادیولوژی است. او متولد سال ۱۹۸۴ در شهر ووپرتال است. نیما مواسات در دانشگاه هاینریش هاینه دوسلدورف در رشته علوم قضایی تحصیل کرده و از سال ۲۰۰۹ به عنوان نماینده حزب چپهای آلمان به مجلس هفدهم این کشور راه یافت.
عکس: Imago/Metodi Popow
پگاه فریدونی متولد سال ۱۹۸۳ در تهران است که در برلین بزرگ شده. او در سال ۲۰۰۶ با ایفای نقش در فیلم تلویزیونی "ترکی برای افراد مبتدی" اولین جایزه خود را تصاحب کرد. پگاه فریدونی تاکنون در ۱۷ سریال تلویزیونی، ۱۱ فیلم تلویزیونی و ۷ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده و همچنین در دو فیلم نیز گویندگی کرده است.
عکس: picture-alliance/Eventpress He
هادی تهرانی (عکس با پادشاه هلند) در تهران متولد شد. این آرشیتکت مشهور در دانشگاههای براونشوایگ و آخن تحصیل کرده است. آثار زیادی از او در آلمان ساخته شده که از میان آنها "کران هاوس" در کنار رود راین در شهر کلن، برج رقصان و ساختمان دفتری داکلند در هامبورگ را میتوان نام برد. طراحی آشپزخانه، مبلمان، طراحی دوچرخه برقی و همچنین دانشگاه زائد در ابوظبی نیز از دیگر کارهای او هستند.
عکس: picture-alliance/dpa/U. Perrey
شرمینه شهریور متولد سال ۱۹۸۲ است. او یک ساله بود که خانوادهاش (پدر خلبان و مادر پرستار) به آلمان مهاجرت کردند. شرمینه شهریور دانشجوی علوم سیاسی بود که در سال ۲۰۰۴ به عنوان ملکه زیبایی در آلمان و در سال ۲۰۰۵ به عنوان ملکه زیبایی اروپا انتخاب شد. او اکنون در عرصه مد و مدلینگ فعال است.
عکس: picture-alliance/dpa/dpaweb/F. Stevens
علی صمدی احدی در سال ۱۳۵۱ در تبریز زاده شده و تا ۱۳ سالگی در ایران زندگی کرده است. در زمان جنگ ایران و عراق به تنهایی از ایران گریخت و به آلمان مهاجرت کرد. او در آلمان در رشتههای جامعهشناسی، سینما و تلویزیون تحصیل کرد. از مهمترین فیلمهای او میتوان به سالامی علیکم (از فیلمهای پرفروش سال) و بچههای گمشده (برنده جایزه فیلم سال آلمان) اشاره کرد.
عکس: picture alliance/Geisler-Fotopress
یاسمین فهیمی، متولد سال ۱۹۶۷ در شهر هانوفر است. پدرش مهندس شیمی بود که قبل از تولد او در یک تصادف رانندگی کشته شد. فهیمی از رهبران سندیکایی است و تا سال ۲۰۱۵ دبیرکل حزب سوسیال دموکرات آلمان بود. او سپس معاون وزیر کار و امور اجتماعی شد که در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۷ از این مقام کناره گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa
ملیکا فروتن از مادری آلمانی و پدری ایرانی در سال ۱۹۷۶ در تهران متولد شده است. او نخست در دانشگاه کلن فلسفه و زبان انگلیسی تحصیل کرد و سپس در دانشگاه هنر برلین در رشته هنرپیشگی دانش آموخت. فروتن از سال ۲۰۰۰ در بسیاری از سریالها و فیلمهای سینمایی ایفای نقش کرده است. او برنده جایزه تلویزیون ایالت هسن در سال ۲۰۱۵ شده است.
عکس: picture alliance/dpa/J. Kalaene
شفق لقایی در ایران متولد و در برلین بزرگ شده و تحصیل کرده است. او گزارشگر ارشد شبکه یک تلویزیون آلمان است که از سال ۲۰۱۳ مسئولیت دفتر نایروبی در کنیا را برعهده دارد. شفق لقایی برنده جایزه بهترین گزارشگر سال ۲۰۱۶ در آلمان شد.