تأکید نامزدان جمهوریخواه بر لزوم موضعگیری متفاوت در برابر ایران
۱۳۹۰ آبان ۲۲, یکشنبه هشت نامزد حزب جمهوریخواه ریاستجمهوری آمریکا روز شنبه (۱۲ نوامبر/ ۲۱ آبان) در مناظرهای پیرامون سیاست خارجی آمریکا رو در روی یکدیگر قرار گرفتند. ایران و برنامههای هستهای این کشور یکی از موضوعات اصلی مطرح شده در این مناظره بود که تمامی شرکتکنندگان بر لزوم توقف آن اتفاق نظر داشتند. در این میان محل مورد اختلاف روش دستیابی به این هدف بود.
میت رامنی، نامزد جمهوریخواه که به نظر میرسد از موفقیت بیشتری برای جلب نظر رأیدهندگان این حزب برخوردار است، در سخنان خود خاطر نشان ساخت، چنانچه وی در انتخابات آینده برگزیده شود، مانع از دستیابی ایران به سلاحهای اتمی خواهد شد.
او گفت: «اگر ما مجددا باراک اوباما را انتخاب کنیم، ایران سلاح اتمی خواهد داشت، اما اگر من را به عنوان رئیسجمهور آینده انتخاب کنید، این امر تحقق نخواهد پذیرفت».
رامنی همچنین اضافه کرد: «چنانچه برای رسیدن به این منظور راه دیگری جز راه حل نظامی وجود نداشته باشد، طبیعتا راهحل نظامی انتخاب میشود».
نیوت گینگریچ، رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا و از نامزدان این حزب، نیز خواهان اجرای "عملیات مخفیانه" علیه ایران و ایجاد اختلال در فعالیتهای هستهای شد که ایران بر صلحآمیز بودن آنها و غرب بر نظامی بودنشان تأکید میکند.
هرمان کین، کاندیدای دیگر جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، در این مناظره اعمال تحریمهای شدیدتر علیه ایران را یکی از راههای مؤثر برای ممانعت از اتمیشدن ایران دانست. او گفت به دنبال همکاری آمریکا با "دوستان و متحدانش" برای تنگتر کردن حلقهی تحریمهای اقتصادی به دور ایران است.
کین در سخنان خود تصریح کرد که "تنها راه" برای متوقف کردن ایران استفاده از "ابزارهای اقتصادی" است.
در مقابل ریک سنتورم، سناتور پیشین جمهوریخواه و دیگر نامزد این حزب، با اشاره به واکنشهای نظامی اسرائیل علیه تأسیسات هستهای عراق و سوریه در سالهای گذشته، همکاری با اسرائیل علیه ایران را برای انجام اقدامی مشابه لازم دانست.
بیشتر نامزدهای حزب جمهوریخواه به جز ران پاول، نماینده کنگره آمریکا که به دلیل عقاید ضد جنگش شهرت دارد، در این مناظره راهحل نظامی را یکی از گزینههای پیش رو در برابر ایران دانستند و باراک اوباما را متهم کردند که در برابر دولت تهران تا کنون از خود نرمی نشان داده است.
ران پاول عملیات نظامی را راهی مناسب برای توقف برنامههای هستهای ایران ندانست و سخنان کنونی علیه ایران را که از زبان دولتمردان این کشور بیان میشود، به "تبلیغات پیش از جنگ عراق در سال ۲۰۰۳" تشبیه کرد.
«عدم تردید نسبت به اطلاعات تازه آژانس»
مناظره انتخاباتی نامزدهای حزب جمهوریخواه چند روز پس از آن صورت گرفت که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش تازهی خود به شواهدی اشاره کرد که تردید در مورد ماهیت صلحآمیز فعالیتهای هستهای ایران را تقویت میکند.
پس از انتشار این گزارش هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، از تهران خواست تا هر چه زودتر موضع رسمی خود را نسبت به اتهامات مطرح شده علیه این کشور اعلام کند. ایران این اتهامات را ساختگی و نادرست خوانده است.
روز شنبه (۱۲ نوامبر) باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا که برای شرکت در نشست سران "آپک" در هاوایی حضور یافته بود، به طور جداگانه با مقامات روسیه و چین در مورد برنامههای هستهای ایران گفتوگو کرد.
هر سه کشور از ایران خواستند تا در چارچوب برنامههای هستهای خود به تعهدات و قوانین بینالمللی پایبند باشد.
اوباما پس از دیدار با دمیتری مدودف، همتای روسی خود، به خبرنگاران گفت، هر دو کشور به دنبال یافتن "پاسخی مشترک" به برنامههای هستهای ایران هستند.
مقامهای آمریکایی میگویند آمریکا، چین و روسیه نسبت به صحت یافتههای جدید آژانس که در گزارش اخیر این سازمان آمده، تردیدی ندارند.
SN/PB