"تابعیت و جنسیت برای پناهندگی زنان افغان در اروپا کافی است"
۱۴۰۳ مهر ۱۴, شنبه
دیوان دادگستری اروپا در اقدامی تاریخی برای حمایت از زنان افغان حکم داد که سرکوب حکومت طالبان علیه زنان چنان گسترده است که تنها زن بودن و داشتن ملیت افغان برای اعطای پناهندگی به زنان افغان کفایت میکند.
تبلیغات
دیوان دادگستری اروپا روز جمعه ۱۳ مهر حکم داد که صرف زن بودن و داشتن ملیت افغان برای پذیرش حق پناهندگی زنان افغانستان کفایت میکند.
این حکم در پی شکایت دو زن افغان به دادگاه عالی اروپا صادر شد که اتریش تقاضای پناهندگی آنها را رد کرده بود. یکی از آنها در سال ۲۰۱۵ با مادرش از افغانستان گریخته است. دلیل فرار او این بوده است که پدرش قصد داشت او را در سن ۱۴ سالگی و برخلاف میل خودش به ازدواج اجباری وادارد.
شاکی دیگر در سال ۲۰۰۷ متولد شده و هرگز در افغانستان زندگی نکرده است. با این حال، زمانی که او درخواست پناهندگی داده، گفته است که در صورت بازگشت به افغانستان تمامی حقوق اولیه او پایمال میشود و اجازه رفتن به مدرسه یا کار را ندارد. اما او میخواهد در آزادی زندگی کند و از حقوقی مشابه مردان برخوردار باشد.
گزارش اختصاصی دویچه وله از زنان قاضی افغانستان
09:41
دادگاه اداری اتریش پرونده این دو شکایت را در اختیاری دیوان دادگستری اروپا قرار داد. سؤال اصلی از دیوان عدالت اروپا این بوده است: آیا باید تبعیضات بسیاری را که زنان در افغانستان همگی در معرض آن قرار دارند، در نظر گرفت؟ آیا زنان افغانستانی بر اساس قانون پناهندگی اروپا مورد آزار و اذیت قرار میگیرند، زیرا وضعیت زنان در افغانستان به طور کلی وخیم است و حقوق ابتدایی آنها نقض میشود.
زندگی ادامه دارد؛ روایتی تصویری از زندگی روزمره در افغانستان در سایه طالبان
در پی قدرتگیری طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. گلچینی تصویری از عکسهای خبرگزاری آلمان از زندگی افغانها در سایه طالبان.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
در پی قدرتگیری طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. بسیاری از مردم قادر به تامین ابتداییترین نیازمندیهای خود نیز نیستند. برخیها حتی برای تأمین نیازهای اولیه خود ناچار شدهاند، دار و ندار خود را در بازارهای خیابانی کابل عرضه کنند.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
گفته میشود که گرسنگی و فقر بیش از ۱۸ میلیون نفر از شهروندان افغانستان را تهدید میکند. حتی در دوره زمامداری اشرف غنی نیز حدود نیمی از مردم افغانستان تنها به پشتوانه دریافت کمکهای مالی خارجی میتوانستند به حیات خود ادامه دهند. تصویری از بازار مکاره در کابل.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
در بازار مکاره کابل اجناس ریز و درشت عرضه میشوند، از کفش و لباس گرفته تا لوازم آشپزخانه و تختخواب.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
یکی از فروشندگان در بازار مکاره کابل که در انتظار مشتری نشسته است.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان چهره شهر تغییر کرده است. در برخی فروشگاهها هنوز هم مانکنهایی پشت ویترین دیده میشوند که یادآور دوران پیش از طالبان هستند، اما حضور زنان و طبیعتا مشتریان زن در خیابانها کاهش یافته است.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
با قدرت گیری طالبان در افغانستان زنان این کشور بسیاری از آزادیهایی را که در طی بیست سال گذشته کسب کرده بودند، از دست دادهاند.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد چندی پیش از عهدشکنی طالبان و عدم پایبندی آنها به وعده تضمین حق مشارکت زنان و دختران در امور اجتماعی انتقاد کرده بود. تصویری از زنان متعلق به قوم هزاره در قندهار.
عکس: Bilal Guler/picture alliance/AA
در خیابانها و امکان عمومی کابل دیگر کمتر از شادی و تفریح خبری است.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
تصویری از یک پرنده فروش در بازار کابل که همچنان در انتظار مشتری نشسته و کشیدن سیگار دلخوشی او است.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
مسئله ادامه کمک به افغانستان موضوعی است که جامعه بینالملل را به خود مشغول کرده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل پرداخت کمکهای مالی به افغانستان را برای جلوگیری از وقوع یک فاجعه انسانی و بحران اقتصادی الزامی دانسته است. تصویری از یکی کبوترفروشها در بازار کابل.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
طالبان به آمریکا و اتحادیه اروپا هشدار داد درصورت ادامه تحریمها موجی از پناهجویان اقتصادی به سمت غرب به راه میافتد؛ امری که یکی از نگرانیهای اروپا محسوب میشود.
عکس: picture alliance/AA
تا کنون سیاستمداران مختلفی در مورد خطر موج تازه پناهجویان افغان هشدار دادهاند. آنگلا مرکل ، صدراعظم آلمان به تازگی خاطرنشان کرد، اگر کل سیستم مالی در افغانستان سقوط کند هیچ کس از آن نفع نمیبرد و هیچ کمک بشردوستانهای نمیتوان انجام داد. او تأکید کرد، نباید فقط تماشا کرد که ۴۰ میلیون نفر در هرج و مرج گرفتار میشوند.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
با روی کار آمدن طالبان در افغانستان عرصه فرهنگ و هنر به ویژه موسیقی نیز به شدت زیر ضرب رفته است. تصویری دیواری از احمد ظاهر، خواننده اسطورهای افغانستان بر یکی از دیوارهای کابل؛ تصویری خاموش که از آن صدایی برنمیآید.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
در حال حاضر آیندهای مبهم در انتظار شهروندان افغانستان است، خواه از لحاظ اقتصادی و خواه از لحاظ اجتماعی و حقوق بشر. تصویری از یک بقالی کوچک در کابل که چشمانتظار مشتری است.
عکس: Bilal Guler/AA/picture alliance
در اوایل ماه اکتبر سال جاری در هرات "جشنی" با حضور نیرویهای طالبان به مناسب خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان برگزار شد. در این جشن شماری از "پهلوانان" زور و قابلیتهای خود را به نمایش گذاشتند، از جمله قابلیت استقامت.
عکس: AA/picture alliance
یکی دیگر از شرکتکنندگان لبخندزنان نمایش میدهد که به راحتی توان حمل یک موتورسیکلت را دارد.
عکس: picture alliance/AA
روی دیگر سکه، مشکلات عدیدی است که افغانستان با آن دست و پنجه نرم میکند، از جمله مشکل مواد مخدر و ترک اعتیاد. تصویری از معتادان در یکی از مراکز ترک اعتیاد که منتظرند، سرشان تراشیده شود.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
در برخی از صحنهها نیز میتوان دید که چگونه افغانهای پیر و جوان علیرغم مشکلات و سایه سنگین طالبان میکوشند همبستگی خود را حفظ کنند.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
عکس 181 | 18
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در سال ۲۰۲۱ وضعیت زنان افغانستان چنان به وخامت گرویده که از نظر دیوان عدالت اروپا آنها تنها به این دلیل که زن هستند به طور سیستماتیک مورد تبعیض قرار میگیرند، مجاز به انجام ورزش نیستند، امکان آموزش از آنها گرفته شده و به سختی به مراقبتهای پزشکی دسترسی دارند.
تبلیغات
دلایل محرز پناهندگی
دیوان دادگستری اروپا روز جمعه به نفع دو زن افغان رای داد و گفت موارد طرحشده "بیتردید" دلیلی برای پناهندگی است. از نظر دادگاه "ازدواجهای اجباری را باید با بردهداری یکی دانست" و این خود دلیلی برای پناهندگی است. همچنین این نیز دلیلی برای پناهندگی است، اگر زنان در برابر خشونتهای جنسیتی و خشونت خانگی حافظت نشوند و این امکان را نداشته باشند که در برابر دادگاه از خود دفاع کنند.
دادگاه علاوه بر این بسیاری از اشکال دیگر تبعیض علیه زنان در افغانستان، از عدم مشارکت سیاسی گرفته تا انکار خشونت علیه زنان از سوی طالبان و ندادن فرصت آموزش و پرورش به زنان این کشور را "مصداق واضح" آزار و اذیت سیستماتیک دانسته است. در بیانیه مطبوعاتی دادگاه آمده است که زنان در افغانستان "به طرز فاحشی از حقوق اساسی مرتبط با کرامت انسانی محروماند."
بر اساس قوانین اتحادیه اروپا، هنگام بررسی درخواست پناهندگی باید دلایل پناهندگی به شکل دقیق بررسی شود. اما این دیگر برای زنان افغانستان موضوعیت ندارد.
دادگاه وضعیت در افغانستان را چنان وخامتبار ارزیابی کرده است که میگوید: «مسئولان اعطای پناهندگی در اتحادیه اروپا دیگر مجبور نیستند بررسی کنند که یک متقاضی پناهندگی زن افغان واقعا در آنجا با آزار و اذیت تهدید میشود یا خیر. کافی است که جنسیت و ملیت افغانستانی فرد مشخص شود.»
کنستانتین هروشکا، استاد حقوق در دانشگاه فرایبورگ و کارشناس حقوق پناهندگی میگوید حکم دادگاه به معنای وجود "وضعیت آزار و اذیت گروهی" است. به عبارت دیگر تمام زنانی که ملیت افغان دارند باید در اروپا به عنوان پناهنده شناخته شوند و حمایت از این زنان در تمام اروپا باید به طور یکسان باشد.
دادگاههای پناهندگی در آلمان نیز باید بر اساس این اصول رفتار کنند؛ به این معنی که "زنان افغان که درخواست پناهندگی میکنند، باید بدون توجه به دلایل فردی آنها تا زمانی که شهروند افغانستان هستند به عنوان پناهنده شناخته شوند."
مدالآوران خانهنشین؛ پای صحبت زنان ورزشکار افغانستان