تاکید بر ضرورت روشنگری در سالروز گرامیداشت قربانیان هولوکاست
۱۳۹۶ بهمن ۷, شنبه
روز ۲۷ ژانویه هر سال آلمان یاد قربانیان رژیم ناسیونال سوسیالیست را گرامی میدارد. زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه آلمان از همه شهروندان این کشور خواست با هرگونه نفرتپراکنی و یهودستیزی مقابله کنند.
تبلیغات
از زمان آزاد شدن اردوگاه آشویتس ۷۳ سال میگذرد. وزیر امور خارجه آلمان، زیگمار گابریل میگوید که بشر حتی با گذشت این زمان طولانی نیز قادر به فهم ابعاد جنایت ضدبشری حکومت ناسیونال سوسیالیستی آلمان نیست. اما آثار یهودستیزی و نفرت پراکنی هنوز از حیات اجتماعی جوامع اروپایی و بهویژه جامعه آلمان پاک نشده است.
زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه آلمان به مناسبات سالروز گرامیداشت یاد قربانیان حکومت هیتلری خطاب به شهروندان آلمان گفت که در هر یادبودی از قربانیان حکومت ناسیونال سوسیالیستی وظیفهای نهفته است و آن اینکه باید در سراسر جهان علیه هرگونه یهودآزاری، نفرت پراکنی و منزوی کردن عدهای به دلیل رنگ، مذهب و باور مبارزه شود. گابریل خواستار مبارزه با همه جلوههای نژادپرستی شد و بر پایبندی بر حقوق بشر، تلاش برای حفظ صلح و آشتی تاکید نهاد.
گابریل در عین حال از وظایف شهروندان آلمان در قبال بازماندگان و شاهدان آن جنایت هولناک سخن گفت. او تاکید کرد که وظیفه اصلی همه شهروندان آلمان مبارزه با فراموشی است. وزیر امور خارجه آلمان گفت که نسلهای بعدی هم قربانیان و هم عاملان آن جنایات باید از تاریخ درس بگیرند و مانع از آن شوند که درسهای ناشی از این تجربه از ذهن جامعه پاک شود.
ضرورت روشنگری
مونیکا گروترز، مسئول امور فرهنگی آلمان درباره وظیفه روشنگری درباره هولوکاست گفت: «در این زمانه که با پدیده نفرتپراکنی علیه اسرائیل در شبکههای اجتماعی، در خیابانها و در تبلیغات نیروهای راستگرای پوپولیست روبهرو هستیم، وظیفه روشنگری درباره ناسیونال سوسالیسم از هر زمان دیگری ضروریتر است.»
توماسد مزیر، وزیر کشور آلمان نیز به موارد یهودستیزی و یهودآزاری در آلمان اشاره کرده و گزارش داده است که دولت آلمان همه ساله شاهد حدود ۱۵۰۰ مورد از جرایم یهودیستیزانه است. بنا بر اظهارات وزیر کشور آلمان، تعداد جرایم یهودیستیزانه در سال ۲۰۱۷ نیز در همین حدود بوده و از این منظر کاهش نیافته است.
وزیر کشور آلمان چنین اقداماتی را شرمآور نامید و از مردم آلمان خواست در برابر مظاهر و جلوههای یهودآزاری سکوت نکنند.
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
زندانیان اردوگاه آشویتس در لهستان گرچه همهروزه با مرگ مبارزه میکردند، اما خلاقیتهای هنریشان در این دوران مخوف از میان نرفت. هنرمندان اردوگاههای مرگ و مخفیگاههای پرهراس و گتوها آثار نقاشی بزرگ و ماندگاری آفریدند.
عکس: Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau in Oœwiêcim
هنرمندان فراموش شده
در دوران فاشیسم هیتلری هنرمندان بسیاری به خاطر آثار آوانگاردشان، که به "هنر منحط" مشهور شده بود، تحت تعقیب بودند. در باره این هنرمندان بزرگ تحقیقات بسیار شده و شهرت آنها از میان نرفته است. اما هنرمندان گمنامی که در اردوگاه های نازی بودند را کمتر کسی میشناسد و با آثارشان آشناست. یکی از این هنرمندان والدمار نواکوسکی (نقاش تابلوی بالا) است.
عکس: Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau in Oœwiêcim
لئو هاس، نقاش فراموش شده
از بیستوهفتم ژانویه ۲۰۱۵ نمایشگاهی در مجلس نمایندگان آلمان "بوندس تاگ" با عنوان "مرگ حرف آخر را نمیزند." برگزار و کتابی نیز با همین عنوان منتشر میشود. یورگن کاومکوتر، کارشناس آلمانی تاریخ هنر نویسنده کتاب است و در آن به هنر تحت تعقیب در سالهای میان ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵ در آلمان پرداخته است. لئو هاس، یکی از نقاشهای فراموش شده این تابلو را در سال ۱۹۴۷ به یاد اردوگاه مرگ "ترزیناشتات" کشیده است.
عکس: Bürgerstiftung für verfolgte Künste – Else-Lasker-Schüler- Zentrum – Kunstsammlung Gerhard Schneider
نقاشی به دستور جلادان
در اردوگاه آشویتس- ۱ مکانی بود به نام "موزه اردوگاه". در این مکان وسایل نقاشی چون مداد، کاغذ و قلم مو در اختیار هنرمندان قرار میگرفت. هنرمندان میتوانستند آنجا نقاشیهایی را که رهبری اردوگاه به آنها واگذار میکرد بکشند. آنها اما مخفیانه ایدههای خود را نیز میکشیدند. خودچهره نگاری ماریان روزامسکی (تصویر بالا) در سال ۱۹۴۳/ ۱۹۴۴ کشیده شده است.
عکس: Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau in Oœwiêcim
استفاده از رنگ دیوار برای نقاشی
یان مارکیل، این تصویر را در سال ۱۹۴۴ در آشویتس- ۱ کشیده است. مارکیل برای کشیدن این پرتره به وسایل مورد نیازخود برای نقاشی دسترسی نداشت و به همین جهت از جمله رنگ دیوار اردوگاه مرگ را با خراش روی دیوار مورد استفاده دوباره قرار داده است.
عکس: Staatliches Museum Auschwitz-Birkenau in Oœwiêcim
هنرمندی که شاهد کورههای آدمسوزی بود
یهودا بیکن (سمت راست) در سال ۱۹۴۲ در ۱۳ سالگی به اردوگاه کار اجباری "ترزین اشتات" منتقل شد. او را در دسامبر ۱۹۴۳ به "آشویتس – بیرکناو" انتقال دادند. بیکن مسئول نامهرسانی بود و اجازه داشت در ماههای زمستان خود را کنار کورههای آدمسوزی گرم کند. او آنچه را از این کورهها تجربه کرده بود بعد از جنگ به صورت طراحیهای خود منتشر کرد.
عکس: Bürgerstiftung für verfolgte Künste – Else- Lasker-Schüler-Zentrum – Kunstsammlung Gerhard Schneider
یهودا بیکن: تصویر نمادین مرگ
این طراحی را یهودا بیکن پس از پایان جنگ جهانی دوم در جریان "پرونده آشویتس" به قضات شهر فرانکفورت نشان داد. یورگن کاومکوتر، کارشناس آلمانی تاریخ هنر و نویسنده کتاب "مرگ حرف آخر را نمیزند" در باره این اثر میگوید که این طراحی تصویر نمادین مرگ است در کورههای آدم سوزی. او این اثر را نه تنها شاهدی بر کشتن انسانهای بیگناه میداند، بلکه بر این نظر است که این طراحی یک اثر هنری بزرگ است.
عکس: Yehuda Bacon
نسل دوم
میشل کیشکا یکی از پرنفوذترین طراحان کمیکس اسرائیل است. او در سال ۲۰۱۴ کتابی کمیک منتشر کرد با نام "نسل دوم. آنچه من هرگز به پدرم نگفتم.» این کتاب به زندگی او و پدرش میپردازد که یکی از بازماندگان اردوگاههای مرگ بود. کیشکا میگوید کابوسهای پدر تنها زمانی از میان رفتند که او سعی کرد این وقایع دردناک را به سخره بگیرد.
عکس: Egmont Graphic Novel
سیگالیت لانداو، یک زن هنرمند اسرائیلی
والدین خانم سیگالیت لانداو، هنرمند اسرائیلی نیز از بازماندگان اردوگاههای مرگ نازی هستند. استاد هنرِ سیگالیت، یهودا بیکن است که تا امروز به کارهای هنری میپردازد و همچنین به عنوان پرفسور هنر در دانشگاههای اسرائیل تدریس میکند. او در این اثر هنری خود به کفشهایی اشاره میکند که کوهی از آنها هنوز در نمایشگاه دائمی آشویتس دیده میشوند.
عکس: Sigalit Landau
«مرگ حرف آخر را نمیزند.»
خانم سیگالیت لانداو، هنرمند اسرائیلی صدجفت کفش جمعآوری کرد و آنها را در دریای مرده نهاد. این دریای نمک پس از چندی لایهای از "نمک شفابخش" روی کفشها باقی گذاشت. این کفشها اکنون نهاد زندگی در مقابل مرگ شدهاند. سیگالیت لانداو بسیار مشتاق است که کفشهایش در برلین به عنوان امیدی که بر یاس غلبه میکند، به نمایش درآیند. نمایشگاه "مرگ حرف آخر را نمیزند" در برلین تا ۲۷ فوریه ۲۰۱۵ ادامه خواهد داشت.