تاکید سه تشکل کارگری و فرهنگی بر تداوم جنبش زن، زندگی، آزادی
۱۴۰۳ اردیبهشت ۱۲, چهارشنبه
به مناسبت روز جهانی کارگر قطعنامهای از سوی سه تشکل صنفی سرشناس؛ شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوس رانی تهران و حومه و اتحادیه آزاد کارگران ایران منتشر شده است.
تبلیغات
به مناسبت اول ماه مه، روز جهانی کارگر، سه تشکل کارگران و فرهنگیان ایران در قطعنامهای مشترک خواستههای اساسی خود را در ۱۰ بند اعلام کردند.
این قطعنامه با امضای سه تشکل صنفی "شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران"، "سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوس رانی تهران و حومه" و "اتحادیه آزاد کارگران ایران" روز ۱۲ اردیبهشت (اول ماه مه) منتشر شد.
این قطعنامه بر تداوم جنبش "زن زندگی آزادی" و عملی ساختن منشور مطالبات حداقلی تشکلهای صنفی و مدنی مردم ایران تاکید کرده است.
در آغاز متن قطعنامه آمده است: «امروز اربابان قدرت و ثروت، ما را در وضعیتی قرار دادهاند که استثمار، غارت و خشونت تنها ابزار فرمانروایی آنهاست. در این حکمرانی دینی سرمایه محور، انسان هیچ موجودیت به رسمیت شناختهشدهای ندارد؛ آنچه در این مناسبات اجتماعی مادیت یافته، مرگ زندگی است.»
این نهادها میگویند: «طبقه حاکم بر ایران محصول یک دروغ بنیادین به نام وعده جامعه "برابر و آزاد" و فرایند مبتذلسازیِ این مفاهیمِ انسانیِ به سرقترفته هستند، بر بنیاد همین رویه ضدبشری است که اقلیت فرادست و اکثریت فرودست بازتولید میشوند؛ همان اقلیتی که کار نمیکنند و زندگی میکنند و اکثریتی که کار میکنند و زندگی نمیکنند».
امضاکنندگان قطعنامه از یک "ستمگریِ تمامیتخواه برگرفته از یک ایدئولوژی خشونتپیشه، مقید به استثمار و غارتگری مشروع شده" حاکم بر ایران سخن میگوید که "انسان و جهانِ آن، کالایی است برای بازاری که شکنجه، خون و مرگ در آن عادیسازی شده است".
قطعنامه به حقوق زنان میپردازد و میگوید: «زن در این مناسبات کاملا نابرابر و مرد/ پدرسالارانه، ابزاری است که فقط به تملک قدرت در میآید و هر نوع اختیاری از وی سلب شدنی است.»
این سه تشکل صنفی در ۱۰ بند خواستههای خود را بیان کردهاند. در این خواستهها از جمله به موارد زیر اشاره شده است:
- تداوم بخشیدن به جنبش زن زندگی آزادی و نیز، ارتقاء، گسترش و عملی ساختن منشور مطالبات حداقلی تشکل های صنفی و مدنی مردم ایران
- حق تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، مبتنی بر یک انتخابات آزاد و با روشی کاملا دموکراتیک، برای تغییر بنیادین در این حوزهها
- حق دانستن و آموزش، آموزش به زبان مادری و تدریس برای همگان، به طوری که هیچ فردی نباید توسط آموزشِ رسمیِ حکومتی، متحمل تحقیر، تهدید و داوری مغرضانه عوامل ایدئولوژیک حکومت قرار گیرد
- حق بازبینی منتقدانه به آنچه که قدرت حاکم "مقدس" میانگارد، بر مبنای دانش و خرد انسانی، بدون هراس از سرکوب
- رهایی زنان از ستم مضاعف در جامعه بواسطه سنت، مذهب، سیاست دینی، خانواده، نهادهای آموزشی و قوانین برگرفته از آن، و حق زنان در انتخاب سبک زندگی.
این قطعنامه تأکید دارد که طرح موسوم به "نور که اعلان جنگ با مردم است، توسط خشم مقدس و انقلابی مردم برچیده خواهد شد".
نویسندگان این بیانیه همچنین خواهان "آزادی بی قید و شرط تمامی فعالان صنفی از زندان، لغو تبعید و دعوت به کار اخراجشدگان در حوزههای مختلف فرهنگی، کارگری، زنان، محیط زیست و…" شده و نیز خواهان آن شدهاند تا "طردشدگان، به حاشیه راندهشدگان، اقلیتهای مذهبی، قومی و… به متن زندگی" باز گردند.
در بند آخر این بیانیه آمده است: «صلح خواست واقعی زندگیخواهی ماست؛ ایجاد صلح در منطقه و جهان منجر به شکست دائمی حاکمان بزرگ و کوچک منطقهای و جهانی میگردد؛ شکست آنان که بقای خود را در کشتن مردم واقعی میدانند.»
این قطعنامه میافزاید، "ما معلمان، کارگران، بازنشستگان و مردم تحت ستم، بر این باوریم، که ساختن جهانی برخوردار از ارادهی انسانهای آزاد، ممکن و شدنی است، وبا اتکا به همین سرمایه اجتماعی با اقتدار و عقلانیت" مطالبات خود را بیان میکنیم.
روز جهانی کارگر؛ روز جشن و اعتراض
هیچ نمونهای در مناسبتهای جهانی، مانند اول ماه مه نیست. روزی که تعطیل رسمی است اما مردم برای تظاهرات به خیابانها میریزند. زمانی شعار راهپیماییها، مزد و ساعت کار بود. حالا سیاست و سیاستمداران در کانون شعارها هستند.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Kraufmann
روزی با جلوههای گوناگون
در بسیاری از کشورها، اول ماه مه روزی است برای طرح مطالبات کارگران، هر چند گروههای رادیکال نیز فرصتی برای آشوبگری و خشونت مییابند. تصویر، تظاهراتی مسالمتجویانه در محله کرویتسبرگ برلین را نشان میدهد که پاتوق نیروهای چپ است. روز کارگر پیشینهای طولانی دارد.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Burgi
خیزش از قلب سرمایهداری
سنت برگزاری این روز، در اصل از جنبش کارگری آمریکا میآید؛ هر چند اتحادیهها در آنجا دیگر نقش پررنگی ندارند. اول ماه مه ۱۸۶۸، کارگران آمریکایی برای اولین مرتبه، فراخوان اعتصاب سراسری دادند. خواست آنها روزی ۸ ساعت کار به جای ۱۴ ساعت بود. این اعتصاب سرکوب شد و بسیاری کشته شدند. چهار سال بعد، در سراسر دنیا میلیونها کارگر در روز اول مه برای مطالبه حقوق خودشان به خیابانها آمدند.
عکس: picture-alliance/akg-images
یک روز تعطیل تازه
جنبش بینالمللی کارگری، از پایان قرن نوزدهم اول ماه مه را به عنوان روز جهانی کارگر جشن میگیرد. گرچه مردم آلمان هم به این مناسبت به خیابانها میآمدند اما این روز تعطیل رسمی نبود. سال ۱۹۳۳ هیتلر اول مه را تعطیل رسمی کرد و "روز ملی کارگر" نامید. حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان، راهپیماییهای پرشکوهی ترتیب داد و این شروع یورش به اتحادیههای مستقل و سرکوب افراد و سازمانهایی شد که نازی نبودند.
عکس: picture alliance/akg-images
پایان کار اتحادیهها
تنها یک روز پس از مراسم تبلیغاتی برلین، معلوم شد هیتلر چه در سر دارد. دوم مه ۱۹۳۳ مراکز، چاپخانهها و باشگاههای اتحادیههای کارگری اشغال و فعالان چپ و دگراندیش به زندان یا اردوگاه فرستاده شدند. به این ترتیب، کارگران را به عنوان نیروی بالقوه مخالف فاشیسم هیتلری، حذف کردند و به حاشیه راندند. بعد از آن، اول مه، روز جهانی کارگر نبود بلکه "روز تعطیل عمومی ملت" نام گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa
صفآراییهای نو
پس از جنگ جهانی دوم، آلمان دوپاره شد وغرب و شرق آن هر یک به مسیری رفتند. اگرچه شورای نظارتی متفقین تعطیلی اول ماه مه ۱۹۴۶ را تایید کرد، اما گردهماییها با محدودیت روبرو بودند. در آلمان شرقی و سایر کشورهای سوسیالیستی اما اول ماه مه با شکوه هر چه تمامتر به نمایش قدرت جنبش کارگری و ایدئولوژی مبدل شد.
عکس: picture-alliance/akg-images/Hilbich
جشن اجباری
شرکت در رژه اول ماه مه در مسکو و کشورهای برادر از جمله آلمان شرقی اجباری بود و مراسم زیر چشم رهبران احزاب کمونیست برگزار میشد. تزیین نمای ساختمانها با پرچم سرخ الزامی بود و کادرهای حزبی حتی در مرخصی مراسمی برگزار میکردند. تصویر از چپ به راست: مارشال مالینوفسکی، وزیر دفاع، نیکیتا خروشچف صدر هیات رئیسه حزب کمونیست اتحاد شوروی و احمد بنبلا، رئیس جمهور الجزایر. سال ۱۹۶۴- میدان سرخ مسکو.
عکس: AFP/Getty Images/V. Sobolev
پیوند دو جنبش دانشجویی و کارگری
اول ماه مه از سال ۱۹۲۰ در فرانسه روز تعطیل رسمی و روز تظاهرات کارگری بوده است. در سال ۱۹۶۸، جنبش دانشجویی فرانسه از این روز برای فراگیری و رساتر کردن کردن شعارهای سیاسی استفاده کرد. شعارهایی علیه جنگ ویتنام و جنگ افروزی امپریالیسم.
عکس: AFP/Getty Images/J. Marie
توجه به نسل جدید
در جامعه آلمان نیز موضوعهای تازهای در کانون توجه قرار گرفتند. به طور مثال، شعار سندیکاها و اتحادیههای کار دورتموند در تظاهرات اول مه ۱۹۷۸، ایجاد و گسترش دبیرستانهای عمومی بود تا فرزندان خانوادههای کارگری امکان تحصیل در سطح دیپلم را بیابند. تا آن زمان، تحصیلات متوسطه مختص خانوادههای مرفه و غیرکارگری بود.
عکس: picture alliance/Klaus Rose
حقوق صنفی
امروزه در آلمان، تظاهرات و راهپیمایی کارگران امری معمول و بدیهی است. سازماندهی تظاهرات و طرح مطالبات کارگری بر عهده اتحادیه کارگری سراسری آلمان (DGB) است که از سال ۱۹۴۹، خواستهای جامعه کارگری آلمان و پیگیری آنها را نمایندگی میکند. شعار سال ۲۰۱۸ این اتحادیه "همبستگی، تنوع و عدالت" است. DGB مسئول و متولی جشنها و مراسم روز کارگر در شهرهای مختلف آلمان نیز هست.
عکس: picture-alliance/dpa/I. Fassbender
مصاف رادیکال با سیستم
در آلمان الگوی دیگری برای اعتراض به سیستم اقتصادی و اجتماعی در روز جهانی کارگر وجود دارد. در این روز، چپ و راست افراطی، به طور سنتی به خرابکاری، اغتشاش و زد و خورد میپردازند. در این تصویر "انقلابیون اول ماه مه"، شیشههای یک بانک در برلین را میشکنند. در عین حال، تظاهراتی مسالمتجویانه نیز در پایتخت آلمان علیه گروههای نئونازی به راه میافتد.
عکس: picture-alliance/dpa
عریانی اعتراضی
در فرانسه به طور سنتی از مناسبت اول ماه مه، برای بیان اعتراضات سیاسی استفاده میشود. اول مه سال ۲۰۱۷ کنشگران گروه "فمن"، کاندیداتوری مارین لوپن از حزب دست راستی "جبهه ملی" برای انتخابات ریاست جمهوری را با مقایسه او و هیتلر به چالش کشیدند. راهپیماییهای این روز در فرانسه به خاطر انتخابات و بحثهای سیاسی، گستردهتر از سالهای قبل بود.
عکس: Getty Images/AFP/T. Samson
روسیه دوپاره
با فروپاشی اتحاد شوروی، رژههای عظیم در روز اول ماه مه حدود ده سال متوقف شد. اما از سال ۲۰۰۰ به بعد، سنت برگزاری این روز به روسیه بازگشت. به موازات مراسم دولتی، گروههای منتقد پوتین و شرکای سیاسی او نیز از اول ماه مه برای طرح شعارها و انتقادهایشان استفاده میکنند. تصویر پارچهنوشت تظاهرکنندگان را در اول مه ۲۰۱۱ در مسکو نشان میدهد.
عکس: Getty Images/AFP/N. Kolesnikova
سلاح سنگ
سنگ؛ سلاحی در برابر پلیس. مخالفان دولت در ونزوئلا، تظاهرات اول مه ۲۰۱۷ را به صف آرایی در برابر مادورو و شعار کنارهگیری از قدرت تبدیل کردند. مادورو در این سال پارلمان ونزوئلا را که مخالفان دولت در آن اکثریت داشتند، منحل کرد.
عکس: AFP/Getty Images/F. Parra
جشن به جای تظاهرات
با وجود آن که مراسم اول ماه مه عموما رویکرد سیاسی و اعتراضی دارد، برخی نیز ترجیح میدهند از تعطیلی عمومی این روز برای تجدید قوا، شادی و استراحت در کنار خانواده و دوستان سود ببرند. از سال ۲۰۰۳ در برلین، فستیوال "جشن مه" برگزار میشود. این فستیوال در واکنش به درگیری و خشونت افراطیها در محله کرویتسبرگ در همین روز، راهاندازی شده است.
عکس: picture alliance/dpa/P. Zinken
چانهزنی برای حقوق بدیهی
روز کارگر در ایران به کشاکشی بین دولت و کارگران برای استفاده از حق تجمع تبدیل میشود. تشکلهای غیردولتی سرکوب شدهاند اما صدای اعتراض جامعه کارگری هنوز خاموش نشده است. صدها نفر از کارگران ایرانی به دعوت تشکلهای مستقل، ۱۱ اردیبهشت در برابر مجلس شعار دادند: «نان مسکن آزادی حق مسلم ماست». خواست محوری کارگران ایرانی، بالابردن حداقل دستمزد متناسب با تورم و امنیت شغلی است.