تاکید پاپ بر ضرورت دگرگونی انقلابی در کلیسای کاتولیک
۱۳۹۲ آذر ۶, چهارشنبه بیانیه پاپ فرانسیس با عنوان "بشارت انجیل" منتشر شده است. در این بیانیه رهبر کاتولیکهای جهان نوشته است که پسر خدا (مسیح) ما را به انقلاب عشق دعوت کرده است. به این ترتیب او مسیح را انقلابی بزرگی دانسته که باید الگوی مومنان باشد. وی خواستار آن شده است که رهبری کلیسای کاتولیک بیش از همیشه با ضرورتهای امروزی هماهنگ شود.
زیرورو کردن ارکان قدرت کلیسا
اشپیگلآنلاین با انتشار بخشهای مهم بیانیه پاپ نوشته است که پاپ برای زیرورو کردن ارکان قدرت کلیسا بهصورت بنیادی میکوشد. به نوشته پایگاه اینترنتی هفتهنامه آلمانی، پاپ با توضیحات خود نشان میدهد که خواستار "گشوده شدن همه درها و پنجرهها" است.
در بخشی از بیانیه رهبر کاتولیکهای جهان که به نزدیکی با تودهها شهره است میخوانیم:«این درست نیست که پاپ در ارزیابی همه مشکلاتی که در حوزه محلی اسقفهای بروز میکند دخالت کند. در این معنا من ضرورت پیشبرد یک تمرکززدائی شفابخش را احساس میکنم.»
پاپ فرانسیس یکماه بعد از انتخاب به مقام رهبری کلیسای کاتولیک کمیسیونی مرکب از هشت کاردینال را مامور اجرای اصلاحات در کلیسا کرد. در این مدت اسنادی در زمینه پرسشهای اصلی مربوط به سازماندهی نوین دستگاههای مسئول کلیسای کاتولیک تنظیم شده، اما نتایج مشخص این تلاشها تاکنون در اختیار افکارعمومی قرار نگرفتهاست. آخرین اصلاحات ساختاری کلیسا سال ۱۹۶۷ میلادی در دوران پاپ پل ششم اجرا شده است.
کلیسا یا اداره گمرک؟
اکنون، زمان اجرای اصلاحات دوم فرا رسیده است. پاپ فرانسیس قصد دارد بر قدرت کلیساهای محلی بیافزاید. او خواستار کلیسائی است که بیش از گذشته بهروی انسانها بگشاید. در بیانیه پاپ آمده است:«کلیسا، یک پست گمرکی نیست، بلکه خانه پدری است که برای هرکس با زندگی پرزحمتش جا دارد. درهای کلیسا نباید به دلایل دلخواه بسته شود.» پاپ فرانسیس در جائی دیگر بر روشهای مبتکرانهای تاکید میورزد که باید وظایف میسیونری را از نو تنظیم کنند.
رهبر کاتولیکهای جهان بهرغم همه تاکیدهای خود بر رفرم، یک چیز را تغییر نداده است: زنان همچنان نمیتوانند در جایگاه کشیش عمل کنند. اما وی همزمان تاکید کرده است که زنان باید "در همه جایگاههای کلیسائی که تصمیمات مهم اتخاذ میشود" حضور داشته باشند.
از آنجا که پاپ میخواهد کلیسا کمتر از خود به مشکلات مردم بپردازد، در بخش عمدهای از بیانیه خود به افراد تهیدست میپردازد. او از آغاز انتخاب خود روی مشکلات آنها تاکید داشت. پاپ تهیدستان را در جایگاه "لایههای پائینی" قرار نمیدهد، بلکه آنها را بخشی مهم از جامعه به حساب میآورد و از آنها بهعنوان انسانهائی "بدون کار، بدون چشمانداز و بدون راه خروج از بنبست" یاد میکند.
انتقاد شدید از سرمایهداری
رهبر کاتولیکهای جهان نسبت به نخبگان اقتصادی عمیقا بیاعتماد است. او مینویسد:«این دیدگاه که از پیشرفت اقتصادی همه سود میبرند، بازگوکننده اعتمادی سادهلوحانه و غیرقابل تمیز نسبت به کسانی است که قدرت اقتصادی را در دست دارند.»
این که یک پاپ کاپیتالیسم را مورد انتقاد قرار بدهد، آن را مسئول نابرابری، فقر و سرانجام جنگ و قتل انسانهای بیشمار بشناسد، بیتردید چیز تازهای نیست. اما آنطور که پاپ فرانسیس انتقد میکند و کلیسا و مومنان را به مبارزه فارغ از خشونت با سیستمی که همهچیز را تحت سلطه منافع اقتصادی قرار داده است، از او پاپی میسازد که دارای روشی کاملا تازه است.
پاپ فرانسیس مینویسد:«من یک کلیسای ضربهخورده، مجروح و کثیف را که از خیابان برخاسته باشد به کلیسای بیماری ترجیح میدهم که به خاطر بسته بودن و راحتطلبی به امنیت خودش چسبیده است.» همین او را از پاپ بندیکت شانزدهم جدا میکند که بسیاری مواعظ او بهعنوان "بازگشت از جهانی تهیشده از معنا" تعبیر میشد.
رهبر کاتولیکهای جهان خواستار کلیسائی است که عقبنشینی نکند، بلکه چیزی در برابر جهان قرار دهد و ماموریت خود را به درستی انجام دهد. او آرزومند مومنانی است که در یک ماموریت شفاف مهر خدا را در اختیار همه انسانها قرار دهند.
رهبر کلیسا یا سخنگوی جنبش اتک؟
پاپ در بیانیه خود "عشق خدا" و "زیبائی انجیل" را موعظه میکند. اما زبان دیگری نیز به کار میگیرد:«نه به خداساختن از پول، نه به اقتصادی که انسانها را طرد میکند و نه به نابرابری اجتماعی که آفریننده خشونت است.»
اشپیگل آنلاین با اشاره به این قسمت از بیانیه پاپ مینویسد:«آدم از خودش میپرسد که دارد قطعنامه جنبش اتک را میخواند یا نوشته پدر مقدس را.»
رهبر کاتولیکهای جهان پیشتر در جائی گفته است:«کسی که انقلابی نیست، مسیحی نیست.» به این ترتیب کلیسای کاتولیک اکنون صاحب پاپی شده است که از سنت دینشناسان آزادیبخش سخن میگوید. از زبان دینشناسانی که روی میز کنار تختخواب آنها انجیل و کاپیتال مارکس کنار هم قرار میگرفتند.
هنگامی که کاردینال برگوگلیو هنگام نامزد شدن برای بالاترین مقام کلیسای کاتولیک در سخنرانی خود تحلیلی بهشدت انتقادی از وضعیت کلیسا ارائه داد، کاردینالها میدانستند دارند چه کسی را به عنوان پاپ انتخاب میکنند. حالا انقلاب او دارد شکل میگیرد.