تحرك تازه در بازار انرژى آمريكا و روسيه
۱۳۸۴ آذر ۲۵, جمعهدر اين نشست، كارشناسان بر اين نكته تاكيد ورزيدند كه خط لوله گاز بالتيك براى دو كشور آلمان و روسيه داراى اهميت استراتژيك است. آنها تاكيد كردند كه خط لوله جديد میبايست هرچه سريعتر ايجاد شود، زيرا كشورهاى ديگرى هستند كه به بهره بردارى از منابع گاز روسيه علاقه نشان میدهند.
نشست تخصصى مسكو، به پيشنهاد آژانس انرژى آلمان و با پشتيبانى دوماى روسيه برپا شد. اشتفان كوهلر رئيس آژانس انرژى آلمان درباره اهميت انتقال گاز روسيه به اروپا گفت: ”با توجه به رقابتى كه ميان كشورهاى مختلف براى بهره بردارى از منابع گاز روسيه ايجاد شده است، براى آلمان و اروپا بسيار مهم است كه ايجاد خط لوله بالتيك هرچه زودتر آغاز شود”. وى افزود: ”تلاش گرهارد شرودر صدراعظم پيشين آلمان در راه تحقق اين طرح از اهميت ويژهای برخوردار است”.
اين در حالى است كه گزينش گرهارد شرودر به عضويت شوراى بازرسان پروژه خط لوله گاز بالتيك، در روزهاى اخير، با انتقاد شديد محافل سياسى آلمان روبرو شده است. خبر انتصاب شرودر به سمت جديد، هفته گذشته منعكس شد و بسيارى از روزنامهها نوشتند كه صدراعظم پيشين، شغل تازه خود را مديون مناسبات خصوصى و سياسى بسيار نزديك خود با ولاديمير پوتين رئيس جمهور روسيه است. اما همكارى گرهارد شرودر با پروژه خط لوله گاز بالتيك، بيش از همه، به اين دليل حيرت محافل سياسى را برانگيخت كه طرح مقدماتى اين خط لوله در زمان حكومت خود وى ريخته شده بود.
والنتين ايوانف نماينده مجلس نمايندگان روسيه به خبرنگاران گفت: ”اروپا بايد در آينده نزديك روى رقابتهاى گسترده جهانى براى دستيابى به منابع گاز روسيه حساب كند. چين، ژاپن و ايالات متحده آمريكا به شدت براى دريافت گاز روسيه تلاش میكنند”.
هدف مجلس نمايندگان از برگزارى نشست تخصصى مشترك با كارشناسان آلمانى، تعيين خطوط كلى سياست انرژى و تهيه قوانين تازه در اين زمينه است. يكى از مهمترين بخشهاى مذاكراتى كه در اين نشست انجام شد، به تامين استقلال صنعت انرژى روسيه و تهيه پيش نويس قانونى براى ترغيب انرژىهاى تجديد شونده مربوط میشد. در همين نشست اعلام شد كه انتقال گاز مايع روسيه به ژاپن از سال ۲۰۰۸ آغاز میشود و در حال حاضر طرحهائى براى انتقال گاز اين كشور به چين در دست تهيه است كه احتمالا كره جنوبى نيز از آن سهم خواهد برد.
نشست تخصصى مسكو همزمان بود با تغييراتى عمده در بازار انرژى ايالات متحده آمريكا. روز سه شنبه اين هفته، خبرگزارى فرانسه گزارش داد كه كنسرن نفتى كونوكو فيليپس قصد دارد كنسرن رقيب خود ”بورلينگتون رسورس” را با پرداخت ۳۵ ميليارد و ۶۰۰ ميليون دلار بخرد. بورلينگتون در زمينه بهره بردارى از منابع گاز تخصص دارد و كونوكو كه در حال حاضر داراى جايگاه سوم در ميان كنسرنهاى نفتى آمريكا است، با خريد آن، ”شورون تكزاكو” را پشت سر مینهد و رهبرى صنعت گاز را در ايالات متحده آمريكا از آن خود میكند.
بورلينگتون صاحب انبارهاى گاز متعددى در شمال آمريكا است. مجموع ارزش دوكنسرنى كه قرار است در هم ادغام شوند، ۱۳۵ ميليارد دلار اعلام شد. كونوكو فيليپس كه در سال ۱۹۹۹ از ادغام دو شركت كونوكو و فيليپس ايجاد شد، تراز مالى خود را در سال ۲۰۰۴ به ۱۳۶ ميليارد و ۹۰۰ ميليون يورو رساند. در همين سال، درآمد بورلينگتون ۵ ميليارد و ۶۰۰ ميليون دلار بود.
نوسانات بهاى نفت خام در سال ۲۰۰۴ سود سرشارى را نصيب همه كنسرنهاى نفتى آمريكا و اروپا كرد. به موجب آمارهاى منتشر شده، در اين سال تراز مالى اكسون موبايل به عنوان قدرتمندترين كنسرن آمريكائى ۲۹۸ ميليارد دلار و تراز مالى شورون تكزاكو ۱۵۰ ميليارد و ۹۰۰ ميليارد دلار بود.
كونوكو فيليپس قصد دارد بخشى از بهاى بورلينگتون را نقد و بقيه آن را به صورت سهام بپردازد و به اين منظور ناچار از دريافت اعتبار و فروش اوراق بهادار است. براساس قراردادى كه ميان دو طرف منعقد شده است، سهامداران فعلى بورلينگتون بابت هر سهم خود ۴۶ دلار و ۵۰ سنت وجه نقد و ۷۲ صدم درصد يك سهم از كونوكو فيليپس را دريافت میكنند. سهامداران كونوكو فيليپس كنترل هشتاد و سه درصد گروه جديد را در اختيار خواهند داشت. برنامه ادغام دو كنسرن تا تابستان سال ۲۰۰۶ تحقق كامل خواهد يافت.