تحریم‌های حساسی که تکلیف آنها تا دهم آبان مشخص می‌شود
۱۳۹۴ مهر ۹, پنجشنبه
"قانون داماتو" به نام یکی از سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکا نامگذاری شده و سال ۱۹۹۶ برای اعمال تحریم‌هایی علیه ایران به تصویب رسید.
بر مبنای این قانون شرکت‌هایی که در سال بیش از ۴۰ میلیون دلار در ایران سرمایه‌گذاری کنند امکان همکاری اقتصادی با دولت آمریکا را از دست می‌دهند.
بیشتر بخوانید: ظریف برای هماهنگی اجرای برجام راهی نیویورک شد
این قانون برای یک دوره یک‌ساله اعتبار دارد و رئیس جمهور آمریکا تا اول نوامبر (دهم آبان) هر سال فرصت دارد تقاضای تمدید آن را به کنگره ارائه کند؛ کاری که در ۱۸ سال گذشته از سوی تمام روسای جمهور آمریکا از هر دو حزب اصلی انجام شده است.
در انتظار حسن‌نیت اوباما
مذاکرات هسته‌ای بر سر مسائلی انجام گرفت که در ۱۲ سال گذشته و به خاطر فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی به وجود آمد.
تحریم‌هایی نیز که قرار است پس از به اجرا درآمدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) برداشته شوند تحریم‌هایی هستند که در کمتر از یک دهه گذشته، به ویژه در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد اعمال شده‌اند.
اکنون فعالان اقتصادی منتظر تصمیم باراک اوباما هستند که آیا برای نشان دادن حسن‌نیت آمریکا از تقاضای تمدید قانون "داماتو" صرف‌نظر می‌کند یا خیر.
اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و چین در گفت‌وگو با روزنامه "شرق" تاکید می‌کند که چنانچه قانون "داماتو" تمدید شود، با برداشته شدن تحریم‌ها نیز روابط مستقیم تجاری میان ایران و آمریکا دچار تحول محسوسی نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: توافق وین؛ آنچه ایران به آن تن می‌دهد، آنچه به دست می‌آورد
عسگراولادی می‌گوید، اگر اوباما تقاضای تمدید "داماتو" را نکند حسن‌نیت نشان داده و در غیر این صورت نباید امیدی به سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در ایران داشت.
«سرمایه‌گذاران خارجی تعارف می‌کنند»
مسئولان دولتی بارها از سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در ایران استقبال کرده‌اند. "شرق" پنجشنبه، نهم مهر از قول الهام امینزاده، معاون حقوقی رئیس‌‌جمهور نوشت: «برای کشو‌رهایی که ایران آنها را به رسمیت می‌شناسد، از‌جمله آمریکا، مشکلی برای حضور و سرمایه‌گذاری در کشور ما وجود ندارد.»
حسن روحانی، سی‌ام شهریور در گفت‌و گو با شبکه تلویزیونی سی‌بی‌اس آمریکا ضمن اشاره به سفر فعالان اقتصادی برخی کشورها به ایران گفت: «آمریکاییها هم می‌توانند برای سرمایه‌گذاری و تبادل تکنولوژی به ایران بیایند و اتفاقاً یکی از راه‌هایی که بی‌اعتمادی کاهش پیدا کند تقویت روابط اقتصادی مخصوصاً بین بخش‌های خصوصی است.»
بیشتر بخوانید: معامله اتمی؛ نسبت "انعطاف رهبر" با آستانه تحمل مردم
عسگراولادی قانون "داماتو" را مانع اصلی همکاری تجاری ایران و آمریکا عنوان کرده است: «سرمایه‌گذاران خارجی که به ایران میآیند فقط تعارف می‌کنند و تا زمانی که تحریم‌های بانکی و نفتی برداشته نشود، پای عمل به میان نمیآید. این سرمایه‌گذاران از جریمه آمریکا میترسند، به این خاطر وارد سرمایه‌گذاری در ایران نمیشوند.»
احتمال تمدید "داماتو"
تحریم‌های "داماتو" اگر یک سال تمدید نشوند خود به خود لغو خواهند شد. به این دلیل و به علت‌های دیگر احتمال اینکه اوباما دست‌کم برای یک‌سال دیگر تقاضای تمدید آن را به کنگره ارائه کند نیز وجود دارد.
تحریم‌هایی که در مذاکرات هسته‌ای بر سر برداشته شدن آنها توافق شده از زمان به اجرا گذاشته شدن برنامه جامع اقدام مشترک تعلیق یا لغو خواهند شد.
مطابق توافق‌های ایران و کشورهای ۱+۵، آغاز اجرای برجام پس از ارائه گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ابهام‌های فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی و تائید پایبندی این کشور به اجرای تعهداتش خواهد بود.
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس به تازگی و پس از دیدار یک روزه‌اش از تهران اطمینان داد که گزارش خود را تا ۱۵ دسامبر سال جاری ارائه کند.
به عبارت دیگر زمانی که رئیس جمهور ایالات متحده باید درباره درخواست تمدید قانون "داماتو" تصمیم‌گیری کند گزارش آژانس هنوز آماده نشده است.
شاید به همین دلیل باشد که حسن روحانی در گفت‌و گو با سی‌بی‌اس گفته است: «تحریم‌ها فقط در زمینه هسته‌ای برداشته می‌شود. آمریکاییها تحریم‌های دیگری دارند که آن تحریم‌ها باقی می‌ماند.»