طرح‌های هسته‌ای ایران و اعمال تحریم‌های بیشتر علیه این کشور، ازجمله موضوع‌های محوری در سفر سه روزه وزیر خارجه بریتانیا به چین هستند. یانگ ‌جیچی‌ وزیر خارجه چین در دیدار با همتای بریتانیایی خود، دیوید میلیبند تاکید کرد که راه حل مناقشه اتمی ایران، تحریم نیست. البته وی با تکرار موضع کشورش مبنی بر اولویت گزینه‌ی دیپلماتیک، سخنی در باره رد قطعی سیاست تحریم نگفت. دیوید میلیبند در این ملاقات از هدف مشترک جامعه جهانی برای متعهد نگاهداشتن ایران به مسئولیت‌هایش سخن گفت. چین و روسیه تاکنون در مناقشه اتمی ایران، موضعی محافظه‌کارانه‌تر از آمریکا، فرانسه و بریتانیا گرفته‌ و رویکرد تحریم را دنبال نکرده‌اند.

ایران یکی از شرکای مهم تجاری چین و سومین تامین کننده نفت این کشور پس از آنگولا و عربستان سعودی است. نفت صادراتی ایران به چین در سال ۲۰۰۹میلادی، ۱۱ درصد مایحتاج این کشور بوده است. مرز همراهی و همکاری چین با سایر کشورهای شورای امنیت در پیش‌نویس‌تحریم‌ها علیه ایران تا آنجا بوده که ضرری متوجه این کشور در حوزه تامین انرژی و عرصه‌های سرمایه‌گذاری در ایران نسازد. چین هم‌زمان خواستار این هم نیست که از حق وتوی خود در شورای امنیت در موضوع تحریم ایران استفاده کند.

با این همه به نظر برخی صاحبنظران، چین در انتخاب نهایی بین ایران و سایر شرکای تجاری و سیاسی خود، دیگران را بر می‌گزیند. دکتر رضا تقی‌زاده، تحلیلگر سیاسی می‌گوید: « چین یک صادر کننده بزرگ جهانی است و تردیدی نیست که مایل است بازار خود در ایران را حفظ کرده و دوست آن بماند. اما وقتی حجم ۲۵ میلیارد دلار تجارت چین با ایران را با صدها میلیارد دلار مبادله بازرگانی آن با آمریکا مقایسه می‌کنیم، اهمیت شریک بزرگتر را در می‌یابیم. چین ناچار است برای جلب رضایت شرکای بزرگ تلاش کند.»

آنگلا مرکل از زمان تحریم ایران گفت

صدراعظم آلمان روز دوشنبه با یادآوری این‌که ایران کلیه پیشنهادهای سازنده برای حل مناقشه اتمی را رد کرده است، از فرا رسیدن زمان تحریم این کشور گفت. موضع‌گیری خانم مرکل با واکنش علی لاریجانی رییس مجلس ایران همراه بود که از نبود عزم مشترک میان کشورهای مختلف در چگونگی برخورد با مناقشه اتمی ایران سخن راند. لاریجانی در پاسخ به خبرنگاری که پرسید مجلس در صورت تشدید تحریم‌ها چه راه‌حلی دارد، از تفاوت‌ها در صحنه بین‌المللی و نمونه چین یاد کرد. لاریجانی تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچگاه نگفته که پیشنهادات را می‌پذیرد یا کلا رد می‌کند. وی افزود این منطق درستی نیست که کشورهای غربی پیشنهاد بدهند و در صورت عدم پذیرش، دست به تحریم ایران بزنند.

MDM/FW