تخلیه پساب نیروگاه فوکوشیما در اقیانوس آرام آغاز شد
۱۴۰۲ شهریور ۲, پنجشنبه
با وجود اعتراضهای داخلی و خارجی، تخلیه پساب آلوده به مواد رادیواکتیو نیروگاه تخریب شده فوکوشیما در دریا آغاز شد. حدود یک میلیون تن آب خنککننده این نیروگاه پس از رقیقسازی طی چند دهه در اقیانوس آرام تخلیه میشود.
تبلیغات
دولت ژاپن به تازگی اعلام کرده بود فرآیند تخلیه آب آلوده سیستمهای خنککننده نیروگاه فوکوشیما از بامداد پنجشنبه، ۲۴ اوت (دوم شهریور) آغاز میشود.
حدود ۱۲ سال پس از زلزله و سونامی مهیبی که به فاجعه تخریب نیروگاه اتمی فوکوشیما منجر شد، طرح مورد مناقشه تخلیه پساب نیروگاه در اقیانوس آرام سرانجام کلید خورد.
دولت ژاپن دو سال پیش این طرح را تصویب کرده بود اما آغاز اجرای آن به دلیل نگرانی و اعتراض ماهیگیران و فعالان صنعت شیلات ژاپن و کشورهای منطقه تا ظهر دوم شهریور (به وقت محلی) به تعویق افتاد.
شرکت تپکو، اپراتور نیروگاه فوکوشیما از طریق یک کنفرانس ویدئویی لحظه آغاز پمپاژ پساب آلوده نیروگاه از طریق یک تونل یک کیلومتری به اعماق اقیانوس را به اشتراک گذاشت.
۱۲ سال پس از فاجعه فوکوشیما
در پی سونامی ۱۲ سال پیش، تاسیسات و سیستم خنککننده نیروگاه فوکوشیما تخریب و سه راکتور آن ذوب شدند. از آن زمان آب آلوده به مواد رادیواکتیو در بیش از هزار مخزن نگهداری میشود.
قرار است در مرحله نخست طی ۱۷ روز حدود هفت هزار و ۸۰۰ تن آب آلوده در اقیانوس آرام تخلیه شود و این میزان تا پایان ماه مارس سال آینده به ۳۱ هزار و ۲۰۰ تن میرسد.
گفته میشود در حال حاضر حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن آب آلوده سیستمهای خنککننده در مخزنهای مخصوص نگهداری میشوند و تخلیه آنها در دریا سه دهه طول خواهد کشید.
اعتراضها و ممنوعیت واردات محصولات دریایی
آب آلوده پیش از تخلیه در اقیانوس آرام ابتدا تصفیه و سپس رقیق میشود. با این حال در برخی کشورهای همسایه از جمله، چین، کره جنوبی و در خود ژاپن حرکت اعتراضی به این اقدام در جریان است.
چین واردات محصولات دریایی از ژاپن را ممنوع اعلام کرد و هنگکنک هم واردات این محصولات از ۱۰ استان ژاپن، از جمله توکیو و فوکوشیما را ممنوع کرده است.
با وجود تصفیه و رقیقسازی پساب آلوده، جدا کردن برخی مواد رادیواکتیو مانند ایزوتوپ تریتیوم از آب به سادگی ممکن نیست.
شرکت تپکو اعلام کرده، با رقیقسازی آب آلوده با آب دریا میزان ایزوتوپ تریتیوم آن به مراتب از حد مجاز در استاندارد ملی کمتر میشود.
فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن که دو روز پیش برای تخلیه پساب در صورت مساعد بودن شرایط جوی چراغ سبز نشان داد، دوم شهریور تاکید کرد که این کار ضرورت داشته و نمیشد آن را بیش از این به تعویق انداخت.
تائید و نظارت آژانس بر تخلیه پساب
آژانس بینالمللی انرژی اتمی تخلیه پساب نیروگاه در اقیانوس را تائید کرده و گفته، ژاپن برای این کار تمام استانداردهای ایمنی لازم را رعایت میکند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس روز پنجشنبه در بیانیهای اعلام کرد، کارشناسان این نهاد نظارتی سازمان ملل برای کسب اطمینان از رعایت استانداردها در محل حضور دارند.
با این حال آغاز تخلیه پساب آلوده به اقیانوس آرام در خود ژاپن نیز با اعتراضهای شدیدی روبرو شد و روز پنجشنبه جمعی از معترضان علیه این اقدام در نزدیکی ویرانه تاسیسات فوکوشیما تجمع کردند.
چین این اقدام ژاپن را "به غایت خودخواهانه و غیرمسئولانه" خوانده و به شدت محکوم کرده است. پکن میگوید، توکیو با این اقدام خود را به "مخرب سیستم اکولوژیکی و آلاینده محیط زیست دریایی جهانی" تبدیل میکند.
فاجعه فوکوشیما گرچه هولناک بود و پیامدهای بلندمدتی داشت اما خطر تولید برق از انرژی اتمی را برای بسیاری ملموستر از پیش کرد. پس از این فاجعه روند خداحافظی با انرژی اتمی در کشوری مانند آلمان تسریع شد و چند نیروگاه از مدار خارج شدند.
تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلودهتر میکنند
استخراج و تولید اورانیوم، استفادههای تسلیحاتی و غیرنظامی، سوانح گوناگون و همچنین افزایش زبالههای اتمی سبب شده که میزان تشعشعات رادیواکتیو در سراسر جهان شدت یابد؛ اشعههائی که خطرات آنها را نمیتوان دست کم گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa
بیش از ۲ هزار انفجار اتمی
از سال ۱۹۴۵ تا کنون بیش از دو هزار انفجار اتمی صورت گرفته است. ایالات متحده آمریکا پس از پایان جنگ جهانی دوم ۱۰۳۹ بمب اتمی، شوروی سابق (روسیه) ۷۱۸ بمب، فرانسه ۱۹۸ بمب، بریتانیا و چین هر یک ۴۵ بمب، هند و کره شمالی هر یک سه بمب و پاکستان ۲ بمب اتمی به انفجار رساندهاند. دهها هزار انسان تا کنون بطور مستقیم تحت آلودگی اشعههای رادیواکتیو آلوده قرار گرفتهاند.
عکس: Getty Images/AFP
سال ۱۹۴۵ و انفجار بمب اتمی در هیروشیما
بین ۱۴۰ هزار تا ۳۵۰ هزار نفر جان خود را در نخستین ماههای پس از انفجار بمب اتمی در هیروشیما از دست دادند. در سالهای پس از این فاجعه نیز میزان سرطان، بیماریهای قلبی و کبد و همچنین تغییرات هورمونی و کروموزمی در هیروشیما افزایش یافت. امروزه نیز میزان ابتلا به سرطان خون در بین ساکنان هیروشیما بیشتر از ساکنان دیگر شهرهای ژاپن است.
عکس: picture-alliance/dpa
انجام بیش از یکهزار آزمایش اتمی در صحرای نوادا
آزمایشهای اتمی که بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۲ در مرکوری (صحرای نوادا) انجام گرفت، آلودگی بسیاری از مناطق آمریکا به تشعشات رادیواکتیو را به دنبال داشت. در دندانهای شماری از کودکان حتی استرانسیم رادیواکتیو کشف شد و موارد ابتلا به سرطان نیز افزایش یافت. در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۲ آزمایشها بشکل زیرزمینی صورت میگرفتند، اما بروز سوانح سبب میشد که غبارهای آلود به تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند.
عکس: Getty Images
مجتمع اتمی سلافیلد
از سال ۱۹۵۲ به بعد بود که اولین راکتورهای مجتمع اتمی سلافیلد پلوتونیوم مورد نیاز بریتانیا برای ساخت بمب اتمی را تامین کردند. از سال ۱۹۵۶ از این مجتمع هستهای برای تولید برق استفاده شد. در سال ۱۹۵۷ یکی از راکتورهای مجتمع مزبور دچار آتشسوزی شد. سوانح بیشماری که بعدها روی داد نیز سبب آلودگی خاک و آب دریای منطقه به رادیواکتیو شد. میزان ابتلای کودکان کارگران این مجتمع به سرطان خون نیز بالاست.
عکس: Getty Images
مرگ در پی استخراج اورانیوم
منطقه ویسموت که در شرق آلمان قرار دارد، در سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۹۰ سومین معدن بزرگ اورانیوم و تامینکننده برنامه هستهای شوروی سابق محسوب میشد. طبق آمار اداره حفاظت از آلودگی به تشعشعات خطرناک، از هر ۸ کارگر این معدن یکی بر اثر تشعشعات رادیواکتیو جان خود را از دست داده است. به این ترتیب شمار قربانیان بر ۷ هزار نفر بالغ میشده است. موارد ابتلا به سرطان ریه نیز در این منطقه بالاست.
عکس: Wismut GmbH
شهری مخفی
مجتمع اتمی Tmosk-7 در سیبری که به شهری اتمی میماند و تا سال ۱۹۹۲ نیز وجود آن مخفی نگاه داشته شده بود، در سال ۱۹۹۳ دستخوش انفجار گردید. تشعشات پلوتونیوم و سزیم رادیواکتیو سبب آلودگی مناطقی از سیبری شد. در مجتمعهای اتمی Tmosk-7 و Majak تا کنون دست کم ۳۸ سانحه بزرگ روی داده و سبب شده که در طول سالها، صدهاهزار تن از کارگران و اعضای خانوادههای آنها به تشعشعات رادیواکتیو آلوده شوند.
عکس: imago/ITAR-TASS
۱۹۷۹؛ سانحهای اتمی در هاریسبورگ
ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه اتمی Three Mile Island در آمریکا در سال ۱۹۷۹ نخستین فاجعه بزرگ در راکتوری هستهای پیش از فجایع چرنوبیل و فوکوشیما محسوب میشود. مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو سبب آلودگی محیط زیست شد. تحقیقات از بالا بودن میزان سرطان در این منطقه سخن میگویند. تحقیقات متقابلی که از سوی صنایع اتمی انجام گرفته، این نکته را رد میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa
فاجعه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶
این دوقلوها بعد از فاجعه چرنوبیل به دنیا آمدهاند. پدر آنها یکی از کارکنانی بود که پس از فاجعه در تلاش جلوگیری از گسترش تشعشعات بودند و مادر آنها نیز ساکن شهر آلوده چرنوبیل. ذوب شدن سوخت هستهای و همچنین انفجار رآکتورها سبب شد که مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند و مناطق زیادی را غیرقابل سکونت سازد. شمار قربانیان چرنوبیل بر بیش از ۱۵ هزار نفر بالغ میشود.
عکس: picture alliance/dpa
فاجعه فوکوشیما در سال ۲۰۱۱
در سال ۲۰۱۱ بود که ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه فوکوشیما شدیدترین آلودگی آبهای اقیانوسهای جهان به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. افزون بر قربانیان مستقیم این سانحه، گفته میشود که بین ۲۲ هزار تا ۶۶ هزار نفر دیگر بر اثر ابتلا به سرطان و پیامدهای فاجعه فوکوشیما جان خود را از دست دادهاند. موارد ابتلا به سرطان تیروئید در بین کودکان نیز پس از این فاجعه افزایش یافته است.
عکس: Reuters
خطرات زبالههای اتمی
تشعشعات رادیواکتیو زباله اتمی میلیونها سال برجا خواهد بود. انباری نهایی که بتوان زباله اتمی را تا ابد در آنجا نگهداری کرد، وجود ندارد. آلمان انبارهای اتمی خود را همواره مورد بازسازی قرار میدهد و در این راه نیز میلیاردها یورو هزینه میکند.
عکس: dapd
عراق؛ سرطان خون بر اثر مهمات آلوده
در جنگ خلیج فارس در آغاز دهه ۹۰ میلادی مهماتی مورد استفاده قرار گرفتند که در آنها اورانیوم رقیقشده بکار رفته بود. این امر سبب شد تا مردم عراق تحت تاثیر تشعشعات اتمی قرار گیرند. در شهر بصره شمار نوزادان معلول و همچنین میزان ابتلا به سرطان از آن زمان افزایش داشته است. میزان ابتلای کودکان به سرطان حتی سهبرابر شده است.