روز چهارشنبه (۲۰ شهریور / ۱۱ سپتامبر) با خروج آخرین گروه از اعضای سازمان مجاهدین خلق از کمپ اشرف در استان دیالی عراق این کمپ و زمین‌های اطراف آن به دولت عراق بازگردانده شد. نمایندگان سازمان ملل بر خروج ۴۲ عضو باقی‌مانده مجاهدین از کمپ اشرف نظارت داشتند. این عده نیز به سایر اعضای مجاهدین پیوستند که قبلا از اشرف به اردوگاهی در نزدیکی فرودگاه بغداد (کمپ لیبرتی) منتقل شده بودند.

یک سخنگوی مجاهدین خلق در مصاحبه با آسوشیتدپرس انتقال یادشده را در راستای حفظ امنیت و سلامت اعضای یادشده توصیف کرده است. به گفته همین سخنگو، در نزدیکی یکی از اتوبوس‌هایی که آخرین ساکنان کمپ اشرف را منتقل می‌کرد انفجاری رخ داد که به کسی آسیب نرساند. مجاهدین امنیت کمپ لیبرتی که محل جدید استقرار ساکنان کمپ اشرف است را نیز ناکافی می‌دانند.

انتقال پس از یک حمله خونین

تخلیه کامل کمپ اشرف یک هفته پس از حمله خونین به اعضای باقی‌مانده مجاهدین در این کمپ صورت گرفت. در آن حمله ۵۲ نفر ازاعضای مجاهدین کشته و ۷ نفر ناپدید شدند. سازمان مجاهدین خلق نیروهای امنیتی وابسته به دولت عراق را عامل این حمله دانسته است. دولت عراق حمله را ناشی از اختلافات درونی مجاهدین خوانده است. پس از حمله نمایندگانی از سازمان ملل از کمپ دیدار کردند، ولی در باره مسئولان حمله خونین یادشده موضعی نگرفتند.

ایران اما با استقبال گسترده از حمله به کمپ اشرف آن را به گروهی به نام "انتفاضیه شعبانیه" نسبت داده است که از "بازماندگان قربانیان حمله مشترک رژیم صدام و منافقین (مجاهدین خلق) به شیعیان عراق پس از قیام شیعیان به هنگام شکست ارتش عراق در حمله به کویت" تشکیل شده است.

ناظران با توجه به اهمیتی که ایران برای حمله یادشده قائل شد و با اطلاعات دقیقی که دوائر امنیتی ایران از این حمله منتشر کردند انجام آن را در چارچوب هماهنگی و ارتباط میان عاملان آن، دولت عراق و نهادهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی ارزیابی می‌کنند.

توافقی که اجرای آن هنوز به پایان نرسیده است

کمپ اشرف در سال ۱۳۶۵ و پس از آغاز همکاری مجاهدین خلق با دولت وقت عراق در اختیار این گروه قرار داده شد. این کمپ که در ۸۰ کیلومتری مرز ایران واقع است به خصوص تا زمان سرنگونی صدام حسین مقر اصلی فرماندهی و عملیاتی مجاهدین به شمار می‌رفت. گروه‌هایی از شیعیان و کردهای عراق اعضای مجاهدین مستقر در گروه اشرف را به همکاری با رژیم صدام حسین در سرکوب قیام شیعیان و کردها در هفته‌های پس از شکست نیروهای عراقی در اشغال کویت در سال ۱۹۹۱ متهم می‌کنند.

در دولت‌های عراق که از سال ۲۰۰۳ و پس از حمله آمریکا به این کشور بر سر کار آمده‌اند هر گاه که گروه‌های شیعه نزدیک به ایران دست بالا را داشتند فشار بر مجاهدین خلق جهت تخلیه اشرف نیز افزایش می‌یافت. جمهوری اسلامی نیز فعالیت تبلیغاتی گسترده‌ای را در عراق و در اطراف کمپ برای تخلیه آن سازمان می‌داد. در نهایت بنا به موافقت‌نامه‌ای که در دی‌ماه ۱۳۸۹ میان دولت عراق و سازمان ملل متحد امضا شد، زمینه انتقال ۳۴۰۰ نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق از اردوگاه اشرف برای مدت موقت به محل دیگری فراهم شد تا آنها را سپس به کشورهای ثالث انتقال دهند.

بنا به این توافق، سال گذشته بخش بزرگی از اعضای کمپ اشرف به یک پادگان سابق نیروهای آمریکایی در نزدیکی فرودگاه بغداد (کمپ لیبرتی) منتقل شدند. از این عده تا کنون ۱۹۸ نفر در کشورهای اروپایی و از جمله در آلبانی به عنوان پناهنده پذیرفته شده‌اند.