تدبیر ایران ایر برای فرار از جریمه در صورت بازگشت تحریم
۱۳۹۵ دی ۷, سه‌شنبه
فرهاد پرورش می‌گوید قراردادهای خرید هواپیما از شرکت‌های آمریکایی و اروپایی به گونه‌ای تنظیم شده که ایران با بازگشت احتمالی تحریم‌ها هیچ جریمه‌ای را برای هواپیماهایی که در خط تولید هستند اما امکان تحویل آنها به ایران‌ایر وجود ندارد نمی‌پردازد.
پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی سه‌شنبه (۲۷ دسامبر/ ۷ دی) از قول مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران‌ایر (هما) نوشت: «در قرارداد بوئینگ پیش‌بینی شده است که پیش پرداخت‌ها البته بدون بهره به ایران‌ایر بازگردانده شود. همچنین درباره هواپیماهایی که درخط تولید هستند و هنوز به ایران‌ایرتحویل داده نشده‌اند هم پیش‌بینی‌هایی در قرارداد شده است.»
او افزود پس دادن پیش‌پرداخت‌ها در قرارداد گنجانده شده اما اینکه چگونه این پیش پرداخت‌ها به ایران‌ایر برمی‌گردد هنوز جای بحث دارد.
حذف هواپیماهای پهن‌پیکر ایرباس
مطابق قراردادی که دوم دی ماه میان ایران‌ایر و شرکت هواپیماسازی ایرباس نهایی شد توافق شده که این شرکت ظرف ده سال ۱۰۰ فروند هواپیمای مسافربری به ایران تحویل دهد.
چنان که پرورش گفته ارزش اسمی قرارداد با ایرباس ۲۰ میلیارد دلار است که ۱۵ درصد آن توسط شرکت هما و ۸۵ درصد نیز از طریق فاینانس تامین می‌شود.
ایران‌ایر و ایرباس بهمن ماه سال گذشته پیش قراردادی برای معامله ۱۱۸ فروند هواپیمای مسافربری، از جمله تعدادی هواپیمای پهن‌پیکر امضا کردند.
در قرارداد نهایی هواپیماهای پهن‌پیکر "ایرباس ۳۸۰" به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌‌های مناسب در فرودگاه‌های ایران از فهرست درخواست شرکت هما حذف شدند.
همچنین قرار است شرکت آمریکایی بوئینگ ۸۰ هواپیمای مسافربری به ایران‌ایر تحویل دهد. رقم این قرارداد ۱۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار اعلام شده است.
شایعه تخفیف ۵۰ درصدی بوئینگ
روزنامه دنیای اقتصاد روز سه‌شنبه از قول اصغر فخریه‌کاشان، معاون وزیر راه‌و شهرسازی نوشت که شرکت بوئینگ پذیرفته در معامله با ایران‌ایر ۵۰ درصد تخفیف در نظر بگیرد. این خبر را روز گذشته خبرگزاری ایسنا منتشر کرد و علت آن کاهش سفارش شرکت‌های هواپیماسازی در سال‌های اخیر عنوان شده است.
مسئولان بوئینگ تا کنون به این ادعا واکنشی نشان نداده‌اند و ناظران در مورد صحت آن تردید جدی ابراز کرده‌اند.
برخی منابع گزارش کرده‌اند که احتمال می‌رود شرکت بوئینگ برای فروش هواپیماهای ۷۷۷ خود که قرار است تولید آن متوقف شود تخفیف‌هایی در نظر بگیرد. با این همه بعید است که این تخفیف نیمی از قیمت واقعی باشد.
شرکت هواپیمایی ایران‌ایر برای بازسازی ناوگان هوایی خود مذاکراتی نیز برای خرید ۲۰ هواپیما از شرکت فرانسوی ایتالیایی "ای‌تی‌آر" انجام داده که انتظار می‌رود قرارداد نهایی آن به زودی امضاء شود.
خطر بازگشت تحریم‌ها
معامله شرکت بوئینگ با ایران در آمریکا مخالفان فراوانی دارد و بسیاری از جمهوری‌خواهان آن را مغایر با تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه جمهوری اسلامی ارزیابی می‌کنند. به رغم این، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (افک) چندی پیش مجوز فروش هواپیما به ایران را صادر کرد.
این نگرانی نیز وجود دارد که پس از ورود رئیس جمهور آینده آمریکا دونالد ترامپ به کاخ سفید توافق هسته‌ای میان جمهوری اسلامی و کشورهای ۱+۵ نقض و تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع شود.
مدیرعامل ایران‌ایر در این باره گفته است: «طبق متنی که اوفک ۱۵ دسامبر منتشر کرده است تحریم‌های جدید عطف به‌ماسبق نخواهد شد و فرصتی برای تعیین تکلیف قراردادها داده می‌شود، حال اینکه چقدر بر این تعهدات خود پایبند باشند یک بحث جدا است.»
پرورش می‌گوید مطابق بندی که به قراردادها افزوده شده قرار است در صورت بازگشت تحریم‌ها، هر دو طرف بکوشند برای هواپیماهایی که در خط تولید هستند و هنوز به ایران‌ایر تحویل داده نشده‌اند مشتری پیدا کنند.