ترامپ در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز گفت اطمینان دارد که با خشونت و یا بدون خشونت با ایران به یک راه حل دست خواهد یافت. او پیش از این مصاحبه هم از پیشنهاد رسمی آمریکا به ایران درباره برنامه هستهای این کشور خبر داده بود.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکاعکس: Susan Walsh/AP/picture alliance
تبلیغات
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز در روز جمعه ۲۶ اردیبهشت (۱۶ مه) گفت که "صد در صد با ایران به یک راهحل میرسد و این مسئله را به هر طریقی که شده با یا بدون خشونت حل خواهد کرد."
ترامپ در ادامه مصاحبه خود افزود میتوان باور کرد که ایران میخواهد با آمریکا تجارت کند و او با آن مشکلی ندارد و از تجارت به عنوان ابزاری برای ایجاد صلح استفاده میکند.
ترامپ خاطرنشان کرد که "نمیخواهد موضوع به خشونت کشیده شود اما باید با قطعیت گفت که ایرانیها هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نخواهند کرد."
رئيس جمهور آمریکا با اشاره به این که "به نظر میآید ایرانیها واقعا میخواهند به توافق برسند"، ادامه داد: «وقت زیادی باقی نمانده و ایران نباید به سلاح هستهای برسد، در غیر این صورت موضوع کاملا متفاوت خواهد بود و بحث کلا عوض میشود.»
پیشنهاد رسمی ترامپ به ایران درباره برنامه هستهای
دونالد ترامپ، ساعاتی پیش از این مصاحبه، در پایان سفر خود به امارات متحده عربی در هواپیمای اختصاصی ریاستجمهوری (ایرفورس وان) به خبرنگاران از پیشنهاد رسمی آمریکا به جمهوری اسلامی درباره برنامه هستهای تهران خبر داد و گفت: «ایران باید سریع تصمیم بگیرد، وگرنه اتفاق بدی خواهد افتاد.»
ساعاتی بعد عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به اظهارات ترامپ گفت تهران نه مستقیم و نه غیر مستقیم پیامی از ایالات متحده آمریکا در زمینه پیشنهاد مکتوب در مورد مناقشه برنامه هستهای این کشور دریافت نکرده است.
تبلیغات
ترامپ: جمهوری اسلامی خطری برای منطقه خاورمیانه است
ترامپ در بخشی از مصاحبه خود با شبکه فاکس نیوز به تهدیدهای جمهوری اسلامی هم اشاره کرد و گفت که "کشورهای خاورمیانه بهدلیل وجود جمهوری اسلامی در خطر بزرگی هستند."
ترامپ افزود: «جمهوری اسلامی باعث میشود که کشورهای منطقه آسیبپذیر به نظر برسند، اما من آنها را آسیبپذیر نمیبینم، چون فکر میکنم ما بزرگترین ارتش جهان را داریم و در حال تقویت آن هستیم.»
رییس جمهور آمریکا همچنین با بیان اینکه "ایران منابع نفتی عظیمی دارد و یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر نفتی در جهان است"، تصریح کرد که این کشور "از نظر حجم و کیفیت هم نفت این کشور بسیار خوب است پس چرا باید دنبال برنامه هستهای غیرنظامی باشد؟"
گفتوگوهای جمهوری اسلامی و آمریکا که با میانجیگری عمان برگزار میشود، بالاترین سطح تماس میان دو کشور از زمان خروج واشنگتن از توافق هستهای محسوب میشود.
در همین حال، سه قدرت اروپایی بریتانیا، آلمان و فرانسه همچنان در حال بررسی فعالسازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریمها هستند که در صورت عدم پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات، تحریمهای سازمان ملل متحد را بازمیگرداند. این گزینه در ماه اکتبر منقضی میشود.
خروج از برجام و معاملاتی که دود میشوند
با امضای دونالد ترامپ، آمریکا از برجام خارج شد. سال گذشته شرکتهای آلمانی ۵/ ۳ میلیارد یورو به ایران و ۱۱۱ میلیارد یورو به آمریکا صادر کردند. معاملاتی که با خروج آمریکا از برجام به خطر افتادهاند در این گزارش تصویری:
عکس: Reuters/J. Ernst
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه میخواهد تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله میکند در صورتی که با ایران معامله کند، میتواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
عکس: Reuters/J. Ernst
بسیاری از شرکتها و بخصوص بانکها معنی نقض تحریمها را بخوبی میدانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
عکس: picture-alliance/dpa
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Motahari
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین میکند.
عکس: FARS
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکتهای ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارشها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
عکس: picture-alliance/dpa/Stringer
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمیگردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربینهای گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Hase
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریمها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Hitij
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
عکس: MEHR
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدلهای تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بینالمللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
عکس: jamejamonline
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطهای ندارند، دستشان برای سرمایهگذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
عکس: Tasnim
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایهگذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکتهای خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بینظیری است".
عکس: IRNA
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکتهای بینالمللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانههای نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
عکس: Mehr
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریمها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریمها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Medichini
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سالها به دلیل تحریمها راهی را پیدا نمیکرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
عکس: FARS
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایهگذاری میکند. دولت آمریکا در مورد این سرمایهگذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریمهای جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا بهقوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.