ترامپ راهبرد جدید آمریکا در افغانستان را اعلام کرد
۱۳۹۶ مرداد ۳۱, سهشنبه
رئیس جمهوری آمریکا استراتژی جدید این کشور در افغانستان را اعلام کرد. موضوع خروج زودهنگام نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان دیگر مطرح نیست. ترامپ اما به افزایش شمار سربازان آمریکایی در افغانستان اشارهای نکرد.
تبلیغات
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز دوشنبه (۲۱ اوت/ ۳۰ مرداد به وقت محلی) در یک سخنرانی در آرلینگتون در نزدیکی واشنگتن استراتژی جدید ایالات متحده در افغانستان را اعلام کرد. نیروی نظامی آمریکا از ۱۶ سال پیش در افغانستان حضور دارد و این حضور بر اساس اظهارات ترامپ، چند سال دیگر نیز ادامه خواهد یافت.
رئیس جمهوری آمریکا در نظر دارد مأموریت نیروهای نظامی ایالات متحده در افغانستان را تقویت کند. ترامپ گفت، در جریان این مأموریت قرار است مبارزه با تروریستهای القاعده و "دولت اسلامی" (داعش) تشدید و از قدرتگیری اسلامگرایان افراطی طالبان در افغانستان فعالانه جلوگیری شود.
به گفته ترامپ، آمریکا در عین حال نمیخواهد کشوری بیگانه را بر اساس الگوی خود تغییر شکل دهد. ترامپ گفت: «در نهایت این ملت افغانستان است که آینده خود را در دست خواهد گرفت، بر جامعه خود حکومت خواهد کرد و به صلحی پایدار خواهد رسید».
ترامپ همچنین گفت، در ابتدا میخواسته واحدهای نظامی آمریکا را از افغانستان خارج کند، اما سپس متقاعد شده که خروج سریع این نیروها میتواند، همچون در عراق، پیامدهایی منفی داشته باشد. به گفته رئیس جمهوری آمریکا، پیامدهای خروج سریع نیروهای آمریکایی از افغانستان "هم پیشبینیپذیر و هم غیرقابل قبول" هستند.
دونالد ترامپ زمانی مشخص برای پایان مأموریت نظامی آمریکا در افغانستان را نیز نمیپذیرد و میگوید، خروج واحدهای نظامی ایالات متحده از این کشور به میزان موفقیت مأموریت آمریکا بستگی دارد، در غیر این صورت "خلأ" قدرتی ایجاد خواهد شد که تروریستها به سرعت آن را پر خواهند کرد.
واحدهای نظامی آمریکا در عین حال برای مقابله با گروههای تروریستی و شبکههای بینالمللی آنان آزادی عمل بیشتری خواهند داشت. به گفته ترامپ، "آدمکشان باید بدانند که پناهگاهی برایشان وجود نخواهد داشت".
رئیس جمهوری ایالات متحده اما درباره افزایش شمار سربازان آمریکایی در افغانستان سخنی نگفت. در حال حاضر ۸۴۰۰ سرباز آمریکایی در افغانستان مستقر هستند. رسانههای آمریکایی پیش از سخنرانی ترامپ از افزایش ۴۰۰۰ سرباز دیگر خبر داده بودند.
انتقاد از پاکستان
به گفته ترامپ، عملیات نظامی در افغانستان باید بیش از پیش با تلاشهای سیاسی و دیپلماتیک همراه شود. رئیس جمهوری آمریکا خشکاندن ریشههای تروریسم در پاکستان، کشور همسایه افغانستان را بخشی از این تلاشها عنوان کرد که در آنجا، به گفته او، هنوز تروریستها پناه میگیرند. او گفت که آمریکا دیگر نمیتواند در برابر حضور تروریستها در پاکستان ساکت بماند.
دونالد ترامپ همچنین خواستار همکاری بیشتر هند، بهویژه در عرصه کمکهای اقتصادی، برای برقراری ثبات در افغانستان شد. این خواست ترامپ میتواند تهدید صریح پاکستان تلقی شود. دو قدرت اتمی هند و پاکستان دشمن شماره یک هم محسوب میشوند.
واکنش طالبان
اندک زمانی پس اعلام استراتژی جدید آمریکا در افغانستان توسط ترامپ، گروه طالبان او را تهدید کرد که "تا آخرین نفس" به جنگ ادامه داده و افغانستان را به "گورستان" آمریکا تبدیل خواهد کرد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، استراتژی جدید ترامپ در مورد افغانستان را سیاستی "مبهم" خواند که "چیز جدیدی" ندارد. مجاهد همچنین گفت، تا زمانی که حتی یک سرباز آمریکایی در افغانستان حضور داشته باشد، طالبان "قاطعانه" به "جهاد" خود ادامه خواهند داد.
چند ساعت پیش از سخنرانی ترامپ نیز کابل مورد حمله موشکی قرار گرفت. در جریان این حمله یک راکت به محله دیپلماتیک کابل اصابت کرد. به گفته پلیس افغانستان، راکت در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری افغانستان و دیگر ادارات دولتی و سفارتخانههای خارجی فرود آمده است.
جنگ قدرت بی پایان در افغانستان
۱۶ سال پس از شروع عملیات نظامی آمریکا در افغانستان، این کشور جنگزده کماکان در چنگال خشونت اسلامگرایان گرفتار است. حمله تروریستی روز ۳۱ مه به منطقه دیپلماتها در کابل، جلوهای است از قدرت نظامی این نیروها در افغانستان.
عکس: picture alliance/Photoshot
حمله تروریستی به "امنترین" نقطه افغانستان
در جریان انفجار روز ۳۱ ماه مه کابل، دستکم ۹۰ نفر کشته و بیش از ۴۰۰ نفر مجروح شدند. این حمله تروریستی قلب سیستم امنیتی را هدف قرار داده بود. "منطقه سبز" محلی است که نمایندگی سیاسی کشورهای مختلف و از آن جمله سفارت آلمان و همچنین بسیاری از وزارتخانههای افغانستان در آن واقع است. محلهای که بیش از سایر نقاط کابل محافظت میشود. بهرغم این کنترل، تروریستها موفق به انجام این حمله مرگبار شدند.
عکس: REUTERS/O. Sobhani
حکایت بی پایان حملات تروریستی
این نخستین باری نیست که کابل هدف حملات تروریستی واقع میشود. در اوایل ماه مه، در اثر یک حمله تروریستی ۸ سرباز خارجی مستقر در این کشور جان باختند. حملهای که مسئولیت آن را داعش برعهده گرفت. در ماه مارس نیز در جریان حمله به بیمارستان نظامی کابل، ۳۸ نفر کشته و ۷۰ نفر از بیماران و کادر پزشکی بیمارستان مجروح شده بودند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Hossaini
طالبان و آغاز "عملیات منصور"
طالبان همه ساله در فصل بهار بر دامنه حملات خود میافزایند. در ماه آوریل سال جاری نیز طالبان شروع "حملات بهاری" خود را اعلام کردند. طالبان اعلام کردهاند که این حملات اساسا متوجه نیروهای نظامی و انتظامی افغانستان و همچنین سربازان خارجی مستقر در این کشور است. "حملات بهاری" طالبان این بار با نام "عملیات منصور" اجرا میشوند.
عکس: Reuters
سیاست افغانستان دولت ترامپ
دولت ترامپ هنوز سیاست خود را در قبال افغانستان روشن نکرده است. میشائیل کوگلمن، کارشناس مسائل افغانستان بر این باور است که ترامپ سیاستی کمابیش مشابه سیاست اوباما درباره افغانستان دنبال خواهد کرد. کوگلمن معتقد است که سیاست دولت ترامپ نیز همچون دولت اوباما بر ایده برقراری صلح و آشتی بین طالبان و دولت افغانستان استوار خواهد بود.
عکس: picture-alliance/AP Photo/J. Ernst
مذاکرات صلح افغانستان
اما طالبان تمایلی برای شرکت در گفتوگوهای صلح از خود نشان نمیدهند. کارشناسان مسائل افغانستان بر این باورند که چون طالبان در شرایط کنونی در برابر نیروهای دولتی این کشور از موقعیت برتری برخوردارند، تن به مشارکت در هیچ مذاکرهای نخواهند داد. موقعیت طالبان از سال ۲۰۰۱ تا به امروز، هیچگاه چون امروز قوی نبوده است. نیروهای این گروه اسلامگرا بر بخشهای زیادی از کشور تسلط دارند.
عکس: Getty Images/AFP/N. Shirzad
حمایت پاکستان
رئیس جمهور افغانستان سال گذشته آشکارا اعلام کرد که برای کشاندن طالبان پشت میز مذاکره روی حمایت و پشتیبانی پاکستان حساب نمیکند. کارشناسان بر این باورند که دولت پاکستان از نیروهای طالبان برای مقابله با نفوذ هند در افغانستان بهره میگیرد. سخنگوی پیشین طالبان پاکستان، احسانالله احسان اخیرا توسط پلیس پاکستان دستگیر شد و تنها پس از آنکه او هند را متهم به حمایت از طالبان نمود، مورد عفو قرار گرفت.
عکس: Getty Images/AFP/H. Muslim
نقش جنگسالاران
صرفنظر از جایگاه طالبان در افغانستان، جنگسالاران نیز نقش مهمی در این کشور ایفا میکنند. در اوایل ماه مه، گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی پس از ۲۰ سال زندگی در مهاجرت به کابل بازگشت و نقش مهمی در سیاست افغانستان برعهده گرفت. سپتامبر ۲۰۱۶ دولت افغانستان با حکمتیار به توافق رسید. هدف دولت از این اقدام ترغیب گروههای مسلمان برای نزدیکی و همکاری با دولت مرکزی بود. اقدامی که نتیجه چندانی در پی نداشت.
عکس: Reuters/O.Sobhani
منافع روسیه در افغانستان
روسیه بر حضور و نقش خود در افغانستان افزوده است. روسیه سالها نقشی در درگیریهای افغانستان نداشت. اما حال اوضاع ژئوپولیتیکی منطقه تغییر کرده است. در چنین شرایطی روسیه نیز تصمیم گرفته است که نقش فعالتری در ارتباط با افغانستان در پیش بگیرد. روسیه ظرف ماههای گذشته با مشارکت کشورهایی همچون چین، ایران و پاکستان اقدام به برگزاری چندین کنفرانس نموده است.
عکس: picture-alliance/A. Druzhinin/RIA Novosti
دولت ناکارآمد
در شرایطی که جنگ قدرت با شدت و حدت تمام در جریان است، از محبوبیت دولت اشرف غنی روزبهروز کاسته میشود. فساد مالی در دولت و همچنین مشارکت در جنگ طولانی آمریکا علیه تروریسم در افغانستان تاثیری منفی بر رویکرد مردم نسبت به دولت این کشور داشته است.