در خبرها و گزارش‌هایی که پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری منتشر می‌کند، از رئیس دولت نهم اغلب با عنوان «دکتر احمدی‌نژاد» یاد می‌شود. نزدیکان و حامیان احمدی‌نژاد نیز او را «آقای دکتر» و بعضا «دکتر» می‌خوانند. حذف نام کوچک و نام خانوادگی رئیس جمهور ظاهرا زیاد مهم نیست، اما دوستدارانش ترجیح می‌دهند حتا اگر «آقا» را حذف کنند، «دکتر» را نگه دارند. گرچه محمود احمدی‌نژاد در مورد اهمیت این عنوان مواضع کاملا متناقضی داشته است.

اظهارات پرتناقض در مورد مدرک تحصیلی

رئیس دولت نهم در جلسه‌ی استیضاح وزیر سابق کشور، علی کردان، مدارک تحصیلی را «کاغذپاره» خواند و گفت، آنها برای خدمت به مردم اهمیتی ندارند. به رغم این، محمود احمدی‌نژاد در مناظره تلویزیونی با میرحسین موسوی، همسر او زهرا رهنورد را متهم کرد که مدرک تحصیلی‌اش از راه‌های غیرقانونی کسب شده و بی‌اعتبار است. این ادعا واکنش‌های منفی فراوانی در پی داشت. بسیاری از ناظران معتقدند، با توجه به سوابق زهرا رهنورد، چنین اتهامی در جریان مبارزات انتخاباتی به ضرر محمود احمدی‌نژاد تمام شد، به ویژه آنکه به جز کردان که به جعلی بودن مدرک دکترایش اعتراف کرد، تردیدها و شایعاتی نیز در مورد اصالت مدرک تحصیلی برخی دیگر از اعضای کابینه، از جمله محمد رضا رحیمی، معاون احمدی‌نژاد وجود دارد.

تردید در اصالت مدرک احمدی‌نژاد

از زمان استیضاح علی کردان، بحث در مورد چگونگی اخذ مدرک تحصیلی مدیران ارشد جمهوری اسلامی به یکی از موضوع‌های روز تبدیل شد. این بحث‌ها اکنون به مدرک دکترای احمدی‌نژاد و علی لاریجانی کشیده است. بنابر گزارش‌هایی که در برخی از سایت‌های اینترنتی از جمله «آینده» منتشر شده، احمدی‌نژاد در جلسه‌ی دفاع از پایان‌نامه‌ی دکترایش اصلا حضور نداشته است. درستی یا نادرستی این ادعا مشخص نیست، اما شواهد نشان می‌دهد که او تقریبا تمام سال‌های تحصیل در مقطع دکترا را در تهران نبوده است.

تحصیل در تهران، استانداری در اردبیل

مطابق اطلاعاتی که در سایت رسمی دانشگاه علم و صنعت موجود است، احمدی‌نژاد تحصیل در رشته مهندسی عمران را در سال ۱۳۵۴ آغاز کرد و دوره‌ی کارشناسی را ۱۳۶۵ به پایان رساند. او سه سال بعد با مدرک کارشناسی ارشد عضو هیات علمی دانشکده عمران این دانشگاه شد و همزمان مشعول تحصیل در دوره‌ی دکترا شد. رئیس دولت نهم، ۸ سال بعد، در سال ۱۳۷۶ مدرک دکترای خود را رسما دریافت کرده است. او چهار سال آخر دوران تحصیل را استاندار اردبیل بود و چند سال پیش از آن هم در فرمانداری شهرهای ماکو و خوی و در استانداری کردستان مشغول خدمت بوده است.

از دانشگاه تا کابینه دولت نهم

آیین‌نامه‌ی اجرایی دوره‌ی دکترای دانشگاه علم و صنعت، تحصیل در این مقطع را کاری «تمام وقت» خوانده است. این آیین‌نامه که سال ۸۴ با تغییراتی دوباره به تصویب وزارت علوم رسید، تسلط به یک زبان خارجی را شرط تحصیل در این دوره عنوان می‌کند. پایگاه اطلاع‌رسانی دولت در معرفی محمود احمدی‌نژاد نوشته است که او با زبان انگلیسی «آشنایی» دارد. به نوشته‌ی این پایگاه، احمدی‌نژاد همچنین تا پایان جنگ ایران و عراق «در قسمت‌های متعدد جبهه به ويژه مهندسی رزمی به خدمت پرداخته است.» این سال‌هایی است که او دوران کارشناسی ارشد را نیز طی می‌کرد. استاد راهنمای احمدی‌نژاد در دوره دکترا حمید رضا بهبهانی بود که یک سال پیش به عنوان وزیر راه وارد کابینه‌ی دولت نهم شد.

لاریجانی و اتهام سوءاستفاده از عنوان دکترا

همزمان با انتشار مطالبی در مورد وضعیت تحصیل و مدرک محمود احمدی‌نژاد، سایت خبری رجانیوز رئیس مجلس هشتم، علی لاریجانی را به سوءاستفاده از عنوان دکترا متهم کرده است. رجانیوز که به حامیان احمدی‌نژاد تعلق دارد، نوزدهم مرداد ماه از قول یکی از نمایندگان مجلس نوشت، لاریجانی «سال‌ها پيش از اخذ کامل مدرک دکترا، خود را دکتر معرفی می‌کرد و با اين عنوان، در برخی موقعيت‌های شغلی فعاليت داشت.» پس از ماجرای کردان حساسیت نسبت به درستی و نادرستی مدرک تحصیلی مسئولان افزایش یافته است. ظاهرا این نماینده در جریان گزارش‌هایی قرار گرفته که در این زمینه تهیه شده است. به نوشته‌ی رجانیوز، لاریجانی زمانی که نامزد نمایندگی در مجلس چهارم بود و در دورانی که ریاست صدا و سیما را بر عهده داشت، خود را دکتر معرفی می‌کرد، در حالی که تحصیلاتش هنوز به پایان نرسیده بود.

«افشاگری‌ها» و اختلاف‌های دولت و مجلس

برخی از ناظران مطرح شدن مسئله مدرک تحصیلی لاریجانی در شرایط حاضر را بی‌ارتباط با اختلاف‌های موجود میان مجلس و احمدی‌نژاد نمی‌دانند. لاریجانی مشورت نکردن دولت با مجلس برای انتخاب وزیران کابینه را «بیسابقه» خوانده است. نمایندگان حامی دولت در هفته‌های اخیر تلاش ناموفقی را آغاز کردند تا به ریاست لاریجانی بر فراکسیون اصولگرایان پایان دهند. همزمان با این تحولات گزارش‌هایی نیز در مورد مدرک دکترای احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، منتشر شده است. سایت خبری بولتن نیوز روز یکشنبه، ۱۸ مرداد، نوشت، توکلی بدون داشتن مدرک کارشناسی ارشد به عنوان دانشجوی دوره‌ی دکترا به انگلستان اعزام شد. احمد توکلی از منتقدان دولت نهم به شمار می‌رود و اسناد مربوط به جعلی بودن مدرک دکترای کردان نخستین بار در سایت "الف" که به او تعلق دارد، منتشر شد. صرف نظر از درستی یا نادرستی اتهام‌هایی که هر دو طرف به یکدیگر می‌زنند، این بحثها معمولا در شرایطی مطرح می‌شود که رقابت و کشمکشی بر سر قدرت در جریان باشد.

تبریک رئیس مجلس به موسوی

رجا نیوز در مطلب یادشده همچنین مدعی است، رئیس مجلس عصر جمعه ۲۲ خرداد، هنگامی که هنوز شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری به پایان نرسیده بود، تلفنی پیروزی موسوی را به او تبریک گفته است. رجا نیوز نوشت، تبریک لاریجانی به موسوی «به عنوان کسی که قاعدتاً به اطلاعات و اخبار دست اول و محرمانه دسترسی دارد [...] در واقع او را دچار توهم و تشويق کرد تا مواضع فتنه‌انگيز و تحريک‌کننده بعدی را هم داشته باشد.» سایت حامیان احمدی‌نژاد این مطلب را نیز از قول یکی دیگر از نمایندگان مجلس، که نام او هم فاش نشده، نقل می‌کند.

BK/BB