رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه روز دوشنبه (۹ آوریل/ ۲۱ فروردین) پس از دیدار با ون جیابائو، نخست‌وزیر چین دو موافقت‌نامه‌ی هسته‌ای با این کشور به امضا رساند. مقامات دو کشور هدف از این دو موافقتنامه را "هموار کردن راه برای همکاری هسته‌ای" میان ترکیه و چین خواند‌ه‌اند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه یکی از این موافقتنامه‌ها میان سازمان تأمین انرژی ملی چین و وزارت انرژی ترکیه به امضا رسیده است. دو کشور جزئیات بیشتری در مورد این معاهدات ذکر نکرده‌اند.

رجب طیب اردوغان اولین نخست‌وزیر ترکیه است که در ۲۷ سال گذشته به چین سفر کرده است. وی دیدار خود از این کشور را از استان شین جیانگ‌ که بزرگترین اقلیت مسلمان اویغور را در خود جای داده، آغاز کرد.

دولت ترکیه در گذشته انتقادات شدیدی را به دلیل سیاست‌های تبعیض‌آمیز پکن در قبال مسلمانان این منطقه به دولت چین وارد ساخته بود، اما با این همه دو کشور در تمام این سال‌ها و علیرغم این امر روابط سیاسی خود را حفظ کرده بودند.

اویغورها از نظر زبانی و فرهنگی با ترکیه نزدیکی بسیاری دارند.

آقای اردوغان یکی از سخت‌ترین رهبران منتقد چین در زمان ناآرامی‌های سال ۲۰۰۹ در استان شین جیانگ بود و در آن زمان این واقعه را "نسل‌کشی اویغورها" دانسته و از دولت چین خواسته بود تا از قربانی شدن افراد بیشتر جلوگیری کند.

رسانه‌های چین در واکنش به سخنان رجب طیب اردوغان، آن ‌را "غیرمسئولانه و بی‌پایه" دانستند و از او خواستند تا این اظهارات را پس بگیرد. پس از دیدار احمد داود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه از چین در سال ۲۰۰۹ روابط میان دو کشور بار دیگر به حال عادی بازگشت.

ایران و سوریه از موضوعات مورد بحث

بحران کنونی در سوریه و کشمکش‌ها بر سر برنامه‌های هسته‌ای ایران از دیگر موضوعاتی بودند که در دیدار میان نخست‌وزیران چین و ترکیه مطرح شد. جزئیات بیشتری در مورد محتوای گفت‌وگوهای رجب طیب اردوغان و ون جیابائو منتشر نشده است.

ترکیه و چین مواضع در برخورد با ناآرامی‌های یک ساله در سوریه مواضع متفاوتی را داشته‌اند. در حالی‌که چین به همراه روسیه یکی از متحدان بشار اسد به شمار می‌رود، دولت ترکیه خواستار کناره‌گیری وی از قدرت شده است.

به تازگی نیز این کشور میزبان نشستی با نام "دوستان سوریه" در شهر استانبول بود که نمایندگان بیش از ۷۰ کشور جهان در آن حضور داشتند.

چین و ترکیه همچنین موافقتنامه‌هایی را در زمینه‌های فرهنگی، رسانه و سرمایه‌گذاری‌های دو جانبه با یکدیگر به امضا رساندند. چین پس از روسیه و آلمان بزرگترین شریک تجاری ترکیه به شمار می‌رود. حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال ۲۰۱۱ بالغ بر ۱۸ میلیارد دلار بوده است.

SN/SA