توافق‌نامه ژنو بر سر محدود‌سازی برنامه اتمی ایران و لغو بخشی از تحریم‌ها در قبال آن همچنان آماج نقد و انتقادهای چهر‌ه‌ها و رسانه‌های تندرو طیف اصولگرا است.

در تازه‌ترین این انتقادها، ابراهیم آقامحمدی از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت‌وگو با "خبرگزاری نسیم" گفته است که ما ازپنهان کاری‌های تیم مذاکره کننده ایران در بحث هسته‌ای و توافقات حاصله میان ایران و گروه۵+۱ در هر موضوعی واهمه داریم.» آقامحمدی افزوده است که: « مجلس به‌صورت شفاف در جریان توافق‌نامه‌های میان ایران و اعضای۵+۱ قرار نمی‌گیرد و تیم مذاکره کننده ایران در بیان توافق‌نامه ژنو به نمایندگان ملت مقاومت می‌کنند».

این در حالی است که در هفته‌های گذشته چندین بار وزیر امور خارجه ایران و معاونان او برای توضیح روند و توافقات به دست‌آمده در ژنو به مجلس رفته‌اند. آقامحمدی با گفتن این که «ملت از تیم مذاکره کننده‌ای حمایت می‌کند که در مقابل اعضای ۱+۵ از کلیت نظام دفاع نمایند نه این که در مذاکرات خلاف کلیات نظام رفتار کنند»، تلویحا تیم مذاکره‌کننده را به کوتاه‌آمدن در مذاکرات و رفتار "خلاف کلیات نظام" متهم کرده است.

«تاکید بر ادامه غنی‌سازی ۲۰درصدی تنها بهانه‌ای برای ستیز با قدرت‌های بزرگ است»

اشاره آقامحمدی ظاهرا به تفاهم‌نامه فنی مربوط به اجرای توافق ژنو برمی‌گردد که در هفته‌های اخیر در پی مذاکرات فشرده کارشناسان گروه ۵+۱ و ایران به دست آمد و هم اکنون مبنای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای ایران در قبال لغو بخشی از تحریم‌ها علیه این کشور است. ایران و ۵+۱ توافق کرده‌اند که متن این تفاهمنامه به طور کامل انتشار نیابد.

احمد شیرزاد، استاد دانشگاه و از اعضای جبهه مشارکت اسلامی تشدید انتقادهای از این دست را به انتشار اخیر متن تفاهم‌نامه فنی میان ایران و ۵+۱ مرتبط می‌داند که در آن بار دیگر صراحتا از لزوم چشم‌پوشی ایران از غنی‌سازی ۲۰درصدی اورانیوم سخن رفته و ذخیره کنونی آن نیز باید اکسیده یا رقیق شود.

شیرزاد در یادداشتی در شماره روز شنبه روزنامه آرمان می‌نویسد: «انتشار این خبر موجب شد تا به بعضی دوستان بربخورد و نسبت به این توافق واکنش نشان دهند. واقعیت اما این است همان زمان که بحث غنی‌سازی ۲۰ درصد مطرح شد، بسیاری از کارشناسان هشدار دادند که این میزان غنی‌سازی ارتباطی با فرآیند تبدیل اورانیوم به انرژی هسته‌ای ندارد.»

او سپس انگیزه هواداران ادامه غنی‌سازی ۲۰ درصدی را ماجراجویانه و خطرناک توصیف کرد که ربطی به مصالح و منافع کشور ندارد: «افرادی که امروز در رسانه‌های تندروی داخل و خارج کشور ادعا می‌کنند دستاوردهای هسته‌ای کشور از بین رفته است، باید بدانند اتفاقا این توافق بر اساس استفاده درست از آن دستاوردها بوده و تنها وقتی می‌توان توقف غنی‌سازی ۲۰ درصد را یک شکست در فرایند فعالیت‌های هسته‌ای به شمار آورد که قرار باشد از انرژی هسته‌ای به عنوان بهانه‌ای برای ستیز با قدرت‌ها استفاده شود.»

" تیم مذاکره‌کننده بر حفظ حقوق هسته‌ای پافشاری نکرده"

همزمان فایلی از سخنرانی جواد کریمی قدوسی، نماینده مشهد در مجلس و از سرداران سابق سپاه منتشر شده که وی در آن مدعی شده آیت‌الله خامنه‌ای در جلسه با سران سه قوه گفته است: « از این متن (توافق ژنو) تثبیت حق غنی سازی هسته‌ای ملت ایران بدست نمی‌آید و این توافقنامه ابهامات زیادی دارد و علت این مساله این هست که تیم مذاکره‌کننده بر حفظ حقوق هسته‌ای پافشاری نکرده است.»

قدوسی در ادامه ادعاهایش به نقل از آیت‌الله خامنه‌ای می‌گوید: «رهبری در آن جلسه می‌گویند، یکی از مشکلات این موافقتنانه این هست که شما هر گامی را منوط کرده‌اید به توافق آمریکا و امریکا با برنامه حساب شده وارد این بحث شده است.»

گرچه آیت‌الله خامنه‌ای تا کنون عمدتا موضعی کژدار و مریز در قبال توافق ژنو داشته است، ولی او پیوسته گفته است که به این مذاکرات خوشبین نیست. اخیرا نیز وی مذاکرات ژنو که به حصول توافقی اولیه برای حل مناقشه‌ای هسته‌ای ایران انجامید را نشان‌دهنده "لحن و مواضع دشمنانه آمریکا نسبت ایران و مردم ایران و مسلمین" توصیف کرد. هم این مواضع و هم عدم تکذیب سخنان قدوسی از سوی منابع نزدیک به آیت‌الله خامنه‌ای شاید تایید این نکته باشند که اظهارات نسبت داده شده به وی غیرواقعی نیست.

"برنامه موشکی آماج بعدی تهاجم غرب"

در همین حال، روزنامه جوان، از رسانه‌های سپاه پاسداران در یادداشتی به قلم نادر ساعد، استاد دانشگاه وابسته به سپاه پاسداران، با انتقاد از فرمولبندی‌های توافق پایانی گام نخست مذاکرات میان ایران و گروه ۵+۱ ابراز نگرانی کرده است که گام میانی این مذاکرات وضعیتی خطرناک را برای "مباحث امنیت ملی و غیرهسته‌ای نظیر برنامه موشکی، فعالیت‌های نظامی، سلاح‌های سنگین و. . ." رقم بزند.

بنا بر این یادداشت در این گام تاکید بر بررسی قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران است که صرفا به "تحریم‌‌ها" محدود نمی‌شود و "تردیدی نیست که در این مرحله مسائل موشکی و نظامی ایران نیز مطرح خواهد شد."

برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران و آزمایش‌های مکرر در این زمینه به خصوص در تلفیق با شعار نابودی اسرائیل پیوسته در غرب و در منطقه موجب بروز نگرانی‌هایی شده است. آیت‌الله خامنه‌ای پیوسته تکرار کرده است که "مذاکره با دشمن" موردی است و صرفا برای "رفع شر آن" در مناقشه هسته‌ای است.

با این همه، برخی از کارشناسان با تاکید بر این که مشکل میان طرفین صرفا به برنامه هسته‌ای ایران مربوط نمی‌شود تصریح می‌کنند که بدون تغییر اساسی در سیاست منطقه‌ای ایران گشایش بارزی در مناسبات ایران و غرب و رفع حساسیت‌ها نسبت به سایر سیاست‌های این کشور به‌وجود نخواهد آمد و در چنین شرایطی مختومه‌شدن قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران هم آسان نخواهد بود.