محمدرضا رحیمی، معاون اول محمود احمدی‌نژاد، به مناسبت روز ملی صادرات در ایران (۲۹ مهر / ۲۱ اکتبر)، بازرگانان ایرانی را تشویق به واردات کرد. وی در دیدار با بازرگانان ایرانی با اشاره به کاهش ممنوعیت‌های وارداتی، گفت: «اگر می‌توانید، کالاهای مورد نیاز را حتی از کشورهای تحریم‌کننده ایران با قیمت مناسب وارد کنید. هیچ کس نمی‌تواند مانع شما شود.»

محمد رضا رحیمی پیشتر و در واکنش به تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا علیه ایران گفته بود، «ما اگر فقط یک اخم در پاسخ به تحریم اروپایی‌ها بکنیم، بخشی از صنعت فرانسه فرو می‌ریزد».

اشاره آقای رحیمی در صحبت‌هایش به خرید قطعات خودرو توسط ایران از کارخانه پژو فرانسه بود. در آخرین اظهارات مقامات ایرانی مبنی بر بی‌اثر بودن تحریم‌های آمریکا، اروپا و سازمان ملل متحد، محمود بهمنی، رئیس بانک مرکزی ایران، ادعا کرد، «طبق آمار بانك جهانی، ايران ۱۰۰ ميليارد دلار ذخاير ارزی دارد».

او در ادامه گفت، «در حال حاضر ميزان مصرف طلای كشور، ۳۰ تن در سال است و اگر تا ۱۰ سال ديگر هم طلا وارد نكنيم، نيازی نخواهيم داشت».

رقم ذخیره ارزی ایران، نامعلوم است

در همین زمینه خبرنگار اقتصادی دویچه وله با بررسی آمارها و گزارش‌های بانک جهانی، منبع گفته‌های معاون رئیس جمهور ایران را پیدا نکرد. دکتر علی رشیدی، رئیس انجمن اقتصاددانان ایران در تهران، معتقد است، آمار ذخایر ارزی ایران را کسی نمی‌داند. او به دویچه وله گفت: «باید دقیقا دید که درآمد ارزی ایران چه‌قدر بوده است. چه‌قدر از آن خرج شده و چه‌قدر مثلا در حساب ذخیره ارزی باقی مانده، ولی کسی مطلع نیست که این تفاوت فروش چه‌قدر است. فرض کنید به‌جای فروش یک بشکه نفت به قیمت ۳۷/۵ که در بودجه ایران منظور شده، معلوم نیست، این روزها به چه قیمت نفت را می‌فروشند و تفاوت این مقدار چه‌قدر می‌شود و چه‌مقدار باید در حساب ذخیره ارزی جمع شود. این است که از نظر اطلاعاتی، واقعا هیچ کس خبر ندارد، مگر عده خیلی کمی که قراردادهای نفتی را بسته‌اند و این حساب‌ها را نگهداری می‌کنند.»

واکنش‌های متناقض به تحریم‌های جامعه جهانی

واکنش‌های متناقض مقامات ایرانی به آثار تحریم‌های بین‌المللی ادامه دارد. پیش‌تر محمود احمدی‌نژاد در سخنرانی خود در همدان گفته بود: «من اعلام می‌کنم هر کشور اروپایی که به بهانه تحریم بخواهد بازی دربیاورد، قراردادی را لغو کند، کالایی را نفروشد، بداند در آینده بازار ایران جایی نخواهد داشت.»

این‌بار معاون محمود احمدی‌نژاد از بازرگانان ایرانی خواسته است حتی از کشورهایی که ایران را تحریم کرده‌اند کالا وارد ایران کنند. دکتر علی رشیدی، اقتصاددان در تهران، معتقد است تحریم‌ها تاثیر خود را گذاشته‌اند. او در مصاحبه با دویچه وله گفت: «آن‌چه باعث محدودیت واردات به ایران شده است، بسته شدن حساب‌های ایران یا افراد و صرافی‌ها توسط بانک‌های خارجی است. عدم قبول حواله‌های بانکی خریداران ایرانی است که عاملی برای محدود شدن واردات به ایران شده است. در هر صورت، تحریم‌ها اثر خود را گذاشته و خواهد گذاشت. حرف‌هایی هم که گفته می‌شود، پایه و اساسی ندارد. برای این‌که روابط بین بانک‌های ایرانی و بانک‌های خارجی دچار محدودیت شده است.»

حسین کرمانی

تحریریه: کیواندخت قهاری