تشکیل "شورای اخلاق"؛واکنش وزارت ارشاد به بیانیه زنان سینماگر
۱۴۰۱ فروردین ۱۶, سه‌شنبه
روابط عمومی سازمان سینمایی، از زیرمجموعه‌های وزارت ارشاد، اعلام کرد که محمد خزاعی، رئیس این سازمان به نامه سرگشاده صدها زن سینماگر ایران واکشن نشان داده است.
خزاعی در نخستین نشست شورای معاونان و مدیران سازمان سینمایی از تشکیل یک «شورای اخلاق حرفه‌ای سینما» خبر داده و گفته است: «این شورا به منظور صیانت از حقوق سینماگران و توسعه اخلاق حرفه‌ای در سینمای کشور ایجاد می‌شود.»
به گفته او، مدیرعامل خانه سینما، معاون نظارت و ارزشیابی، مدیران کل حراست و حقوقی سازمان سینمایی، مشاور اصناف رئیس سازمان، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضایه، انسیه شاه‌حسینی، نویسنده و کارگردان سینما و یک وکیل دادگستری به نام مائده چیت‌ساز اعضای این شورا هستند.
چنین واکنش سریع وبرنامه‌ریزی‌شده‌ای در رابطه با اجحاف حقوق هنرمندان زن و مرد در جمهوری اسلامی کم‌سابقه است.
به همین دلیل برخی از سینماگران به دویچه وله گفتند، نگران هستند که دولت اصولگرای ابراهیم رئیسی از این اتفاق برای تنگ‌ترکردن فضای تهیه و تولید فیلم بهرهبرداری کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بیش از ۳۰۰ سینماگر زن پنج‌شنبه ۱۱ فروردین (۳۱ مارس) طی بیانیه‌ای با افشای آن‌چه "خشونت و باج‌گیری جنسی" در عرصه کارشان عنوان شد، نوشتند: «هر فرد صاحب قدرت و شهرت در ساز و کار سینمای ایران از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهرهبرداری می‌کند. بی‌آنکه نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخ‌گویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند.»
این بیانیه پس از افشاگری سمیه میرشمسی، دستیار کارگردان و برنامه‌ریز سینما منتشر شد. میرشمسی از رفتار نامناسب فرهاد اصلانی و مشکلات زنان در پشت صحنه برخی فیلم‌های ایرانی پرده برداشته بود.
نخستین اقدام شورا
خزاعی گفته است که در نخستین ماموریت شورای نام‌برده «کمیته بانوان متشکل از دو فیلمساز زن، یک روانشناس، یک جامعه‌شناس و یک حقوقدان نسبت به بررسی مسائل و مشکلات زنان سینماگر در سینما و حواشی پیش آمده به طور عاجل و قاطع اقدام نمایند و نتیجه پیگیری‌ها و بررسی‌ها را به شورا گزارش دهند.»
رئیس سازمان سینمایی همچنین تاکید کرده است که انتظار دارد، «با فعال‌سازی جدی‌تر شورای صیانت این نهاد صنفی ضمن رسیدگی و بررسی اصولی به مشکلات پیش آمده نسبت به احقاق حقوق سینماگران در زمینه‌های مختلف قاطعانه ورود نماید.»
پیش‌تر خانه سینما خواستار آن شده بود که سینماگران زن معترض، موارد آزار و خشونت جنسی را به "شورای صیانت" ارجاع دهند. این خواسته خانه سینما با مخالفت معترضان روبرو شد. آنها در جوابیه‌ای نوشتند: «برخی از اعضای این نهاد هم تا به امروز روایت زنان سینماگر را فعالانه سرکوب کرده‌اند.»
تازه‌ترین واکنش‌ها به بیانیه
در سال‌های اخیر بارها زنان فعال در عرصه فیلم به رفتارهای تبعیض‌آمیز، خشونت‌های کلامی و آزار جنسی از جانب صاحب‌منصبان و افراد بانفوذ در محیط کار خود هشدار داده بودند.
یکی از بارزترین نمونه‌های آن که این روزها هم توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرده، اظهارات چیستا یثربی است که در صفحه شخصی خود منتشر کرده است.
این نویسنده و کارگردان تئاتر و سینما گله‌مند است که ۱۵ سال پیش اظهاراتش در رابطه با سواستفاده جنسی یکی از صاحبان قدرت در صنعت سینما با واکنش منفی برخی از امضاکنندگان بیانیه روبرو شده است.
او ضمن بیان این که "مشارکت در ظلم ، یا انکار آن، خودِ ظلم است" می‌نویسد:«جایزه فجر گرفتید، به عنوان خانم باوقار، متین و خوش حجاب سینما از شما یاد شد! روحتان و جسمتان را فروختید و مرا مجنون جلوه دادید و پولدار شدید!»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور رئیسی هم در صفحه اینستاگرام خود به بیانیه زنان سینماگر واکنش نشان داد و نوشت: «جایگاه زنان در هنر سینما و حضور موثر آنان، لزوم صیانت از شأن والای این هنرمندان را طلب می‌کند. لذا خلا قوانین و دستورالعمل‌ها و حمایت‌های لازم نباید حضور مفید و ارزشمند زنان در عرصه هنر هفتم را مخدوش کند.»
او وعده داده است که «دولت مردمی خود را موظف به برخورد با هرگونه فساد و تعدی اعم از اداری، مالی و اخلاقی می‌داند و هیچ‌گونه اغماضی را در این مسیر برنمی‌تابد».
خزعلی از "بانوان هنرمند و دردمند این حوزه" دعوت کرده است، در نشستی که به این منظور در دفتر کار او برگزار می‌شود، شرکت کنند.
مرتضی محمودوند، عضو کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس هم روز سه شنبه، ۱۶ فروردین در تذکری شفاهی در صحن مجلس گفت:«یک هنرمند مظلومه رسما مصاحبه می کند که وقتی پشت صحنه مورد تعرض جنسی قرار گرفتم، فلان هنرمند سرشناس مرا به باد کتک گرفت. می خواهم بگویم این غربتی بی اصل و نسب چه کسی است که در کشور اسلام و شهدا، به این حد از گستاخی رسیده که اینگونه تعرضی را انجام دهد؟»
محمودوند تهدید کرده: «اگر مسئولین ذیربط نمی‌توانند جلوی این افراد را بگیرند بچه رزمنده‌ها و مدافع ناموس ملت ایران هستند.»