روز جمعه (۲۷ نوامبر/ ۶ آذر) در ملبورن استرالیا ۴۰ هزار نفر در تظاهراتی به همین مناسبت شرکت کردند. صبح شنبه نیز خیابان‌های مانیل، پایتخت فیلیپین و شهرهای دیگر این کشور، عرصه حضور هزاران نفر بود که در اعتراض به آسیب‌پذیری کشورشان از تغییرات جوی به خیابان آمده بودند.

اجلاس سران در پاریس برای دستیابی به پیمانی جهت کاهش گازهای گلخانه‌ای و ممانعت از گرمای بیشتر جو زمین روز دوشنبه (۳۰ نوامبر/ ۹ آذر) آغاز می‌شود. در دو روز منتهی به برگزاری این اجلاس مجموعاَ ۲۳۰۰ برنامه اعتراضی در ۱۵۰ کشور جهان انجام می‌شود.

فیلیپین یکی از کشورهایی است که به دلیل تغییرات جوی به شدت در معرض تهدید فجایع طبیعی مانند سیل و طوفان‌های دریایی قرار دارد. روی پلاکارد‌هایی که معترضان حمل می‌کردند از جمله نوشته شده بود: "خانه مشترک ما (زمین) را حفظ کنید"، "ما خواهان عدالت اقلیمی هستیم". یکی از سازمان‌دهندگان تظاهرات به رسانه‌ها گفته است که "ما می‌خواهیم با اعتراض خود این پیام را به گوش شرکت‌کنندگان در اجلاس پاریس برسانیم که بقای ما قابل مذاکره نیست".

در تظاهرات ملبورن استرالیا علاوه بر مدافعان محیط زیست و فعالان سندیکایی شماری از مردم جزایر اقیانوس آرام هم حضور داشتند که به دلیل بالاآمدن آب دریاها به سبب افزایش گرمای زمین محل سکونتشان با خطر غرق شدن روبروست.

در طول روزهای شنبه و یکشنبه قرار است در شهرهایی مانند برلین، لندن، دهلی نو، کامپالا (اوگاندا)، کیوتو (ژاپن)، نیویورک، قاهره و سائوپولو (برزیل) نیز تظاهراتی برگزار شود که هدف از آنها جلب توجه نسبت به خطراتی است که به دلیل گرمای جو متوجه سیاره زمین و زیستبوم آن است. برگزارکنندگان این برنامه‌ها در صدد اعمال فشار بر اجلاس پاریس در راستای دستیابی به یک پیمان کارا و موثر جهت کاهش گازهای گلخانه‌ای هستند.

بیشتر بخوانید: راهپیمایی جهانی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی

گازهای گلخانه‌ای عمدتا نتیجه مصرف انرژی‌های فسیلی هستند. وجود این گازها مانعی برای ورود نور خورشید به جو زمین نیست، ولی باعث جلوگیری از خروج گرما از جو می‌شود.

در خود پاریس قرار بود در روز یکشنبه و نیز در روز ۱۲ دسامبر دو تظاهرات بزرگ برگزار شود، اما مسئولان این شهر به دلیل حادثه تروریستی ۱۳ نوامبر و نگرانی از بروز موردی مشابه، این تظاهرات را ممنوع اعلام کرده‌اند. در ترورهای روز ۱۳ نوامبر که گروه "دولت اسلامی" مسئولیت آنها را به عهده گرفت، مجموعا ۱۳۰ نفر کشته شدند.

هدف اجلاس پاریس

در اجلاس پاریس نزدیک به ده هزار نماینده از ۱۹۵ کشور تحت تدابیر امنیتی شدید به بحث و گفت‌وگو در باره پیمان جایگزین پیمان کیوتو در راستای کاهش پخش و نشر گازهای گلخانه‌ای می‌پردازند. این پیمان باید مصرف انرژی‌های فسیلی در جهان را به میزانی کاهش دهد که گرمای زمین تا آخر قرن حاضر نسبت به آغاز صنعتی‌شدن جهان بیش از ۲ درجه افزایش نیابد. افزایشی فراتر از این میزان ذوب یخچال‌های طبیعی جهان، بالاآمدن بیشتر سطح آب دریاها، افزایش طوفان‌ها و گردبادها و سایر حوادث اقلیمی را به دنبال خواهد داشت و زمین را در معرض تهدیدهای باز هم خطرناک‌تری قرار خواهد داد.

بیشتر بخوانید: تغییرات اقلیمی بیش از همه از کودکان قربانی می‌گیرد

پیمان پاریس باید برای اولین بار کشورهای نوصنعتی و نیز کشورهای در حال توسعه را نیز به کاهش تولید دی اکسید کربن (گاز حاصل از مصرف انرژی‌های فسیلی) مقید کند. این پیمان از سال ۲۰۲۰ جایگزین پیمان کیوتو می‌شود که از سال ۱۹۹۷ هدف مشابهی‌ را دنبال می‌کرده است.

وضعیت وخیم اقلیمی در ایران

یکی از کشورهای در حال توسعه ایران است که گرچه به لحاظ تولید ناخالص ملی در میان کشورهای جهان در مرتبه بیست و نهم ایستاده است، اما از حیث تولید گازهای گلخانه‌ای به گفته معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست، مقام هفتم جهان را دارد. شهرهای ایران از آلوده‌ترین شهرهای جهان به شمار می‌روند. با این همه جنبش‌ها و فعالیت‌های معطوف به حمایت از محیط زیست در ایران کمتر نمود و برجستگی دارند.

ابتکار روز سوم آذر در یک سخنرانی در تهران گفت که بسیاری از کارشناسان معتقدند ایران افزایش یک تا یک و نیم درجه‌ای دما و کاهش بارندگی بیش از ۴۵ درصدی در خوزستان در دو سال اخیر را تجربه می‌کند که ناشی از پدیده تغییر اقلیم است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: سهم ۷۰ درصدی الگوهای ناپایدار مصرف آب در بخش کشاورزی، الگوی نادرست کشت، عدم مصرف بهینه انرژی در کنار سهم ۳۰ درصدی تغییرات اقلیمی عوارض شدیدی چون خشک شدن تالاب‌ها، کاهش ذخیره منابع آب زیرزمینی را برای ایران به همراه داشته است.

به عقیده کارشناسان بهبود وضعیت محیط زیست و شرایط اقلیمی در ایران به اقداماتی بسیار فراتر از تعهدات در پیمان احتمالی اجلاس وین نیازمند است.

در مراسم گشایش اجلاس پاریس رهبران آمریکا، چین، روسیه و آلمان و شمار زیادی از کشورهای جهان حضور خواهند داشت. به گفته خانم ابتکار از ایران یا حسن روحانی، رئیس جمهور یا معاون اول وی ، اسحاق جهانگیری در اجلاس پاریس شرکت خواهد کرد.