تظاهرات گسترده در ترکیه در اعتراض به تورم و سقوط ارزش لیر
۱۴۰۰ آذر ۲۱, یکشنبه
هزاران نفر در استانبول و آنکارا برای اعتراض به ادامه افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی ترکیه به خیابانها آمدند. منتقدان سیاستهای حزب حاکم را عامل این وضعیت میدانند اما اردوغان بر ادامه آنها پافشاری میکند.
تبلیغات
دفتر ملی آمار ترکیه میزان تورم در ماه نوامبر را به نسبت ماه مشابه سال پیش بیش از ۲۱ درصد اعلام کرده است. منتقدان دولت رجب طیب اردوغان این آمار را غیرواقعی میدانند.
در ادامه نارضایتیها از سقوط ارزش لیر ترکیه و کاهش روز افزون قدرت خرید شهروندان هزاران نفر روز یکشنبه ۱۲ نوامبر در استانبول در یک تظاهرات اعتراضی شرکت کردند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه این تظاهرات به دعوت بزرگترین اتحادیههای صنفی ترکیه برگزار شد و شمار شرکتکنندگان در آن پنج هزار نفر برآورد شده است.
معترضان با توجه به کاهش ۳۰ درصدی ارزش لیر در برابر ارزهای معتبر طی ماه نوامبر معتقدند آمار واقعی تورم خیلی بیش از آمار اعلام شده رسمی است و وضعیت بد معیشتی مردم که مدام وخیمتر میشود نیز این واقعیت را نشان میدهد.
افزایش ۵۰ درصدی هزینهها در استانبول
مدیریت شهری کلانشهر استانبول میگوید هزینههای زندگی در این شهر ظرف یکسال اخیر ۵۰ درصد افزایش یافته است.
منتقدان سیاستهای اقتصادی و بانکی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را عامل تشدید فقر در میان بخش بزرگی از جامعه میدانند.
یکی از شاخصهای این سیاستها کاهش میزان بهره بانکی است که طی سال جاری میلادی از ۱۹ به حدود ۱۴ درصد رسیده است.
اردوغان با وجود مخالفت بسیاری از کارشناسان و حتی اعضای دولتش، بر کاهش بهره بانکی تاکید میکند و میگوید سیاستهای او باعث رونق صادرات و گردشگری به عنوان دو بخش اصلی اقتصاد کشور شده است.
رئیس جمهوری ترکیه برای پیشبرد برنامههای بانکی خود طی دو سال سه رئیس بانک مرکزی را تعویض کرد و به تازگی یکی از وزیران اقتصادی کابینه را مجبور به کنارهگیری کرد.
انتقاد شدید از فقر روزافزون و بیتوجهی مسئولان
ارزو جرکساوغلو، دبیرکل اتحادیه انجمنهای کارگری در جمع معترضانی که در بخش آسیایی استانبول تجمع کرده بودند تاکید کرد در حالی که هر روز فقر شهروندان تشدید میشود، از نظر رهبران و ادارهکنندگان کشور ظاهرا اوضاع بر وفق مراد است.
تظاهرکنندگان روز یکشنبه از جمله خواستار افزایش حداقل حقوق از ۲۸۲۵ لیر (حدود ۱۷۹ یورو) به ۵۲۰۰ لیر (معاول حدود ۳۳۱ یورو) شدهاند.
لیر ترکیه از ابتدای امسال تا کنون بیش از ۵۰ درصد ارزش خود را از دست داده است. حدود یک ماه و نیم پیش حداقل حقوق در ترکیه معادل حدود ۲۸۰ یورو میشد.
در هفتههای اخیر تظاهرات و تجمعهای پراکندهای علیه تورم، افزایش سرسامآور قیمتها و کاهش ارزش لیر در برخی شهرها از جمله آنکارا نیز شکل گرفته بود.
درخواست برگزاری انتخابات زودهنگام
گفته میشود تجمع روز یکشنبه در استانبول بزرگترین حرکت اعتراضی اخیر علیه سیاستهای دولت اردوغان بوده است. شماری از احزاب و شخصیتهای اپوزیسیون خواستار کنارهگیری دولت اردوغان و برگزاری انتخابات زودهنگام شدهاند.
انتخابات پارلمانی ترکیه مطابق برنامه باید در سال ۲۰۲۳ برگزار شود. اردوغان بارها ادعا کرده برنامههای او به تقویت تولید داخلی و افزایش تجارت خارجی منجر میشود و از طریق اشتغال و رشد اقتصادی افزایش مییابد.
شکوفایی نسبی اقتصادی ترکیه در سالهای گذشته بارها یکی از عوامل پیروزی اردوغان در انتخابات بوده است. بسیاری از منتقدان تردید دارند که برنامههای کنونی اردوغان نیز موفقیتآمیز باشند.
استانبول؛ کلانشهری در دو قاره
اتحادیه اروپا و رییسجمهور ترکیه دور تازهای از مذاکرات را آغاز کردهاند. ترکیه و اروپا بهرغم بحران سیاسی، مشابهتهای زیادی با هم دارند. استانبول، شهر ۱۵ میلیون نفری ترکیه، هم اروپا و هم آسیا را در دل خود جای داده است.
عکس: Rena Effendi
استانبول تنها شهر جهان است که در دو قاره قرار دارد: اروپا و آسیا. در این کلانشهر چند میلیون نفری که در کرانه تنگه بسفر واقع شده سنت و مدرنیته، سبک زندگی مذهبی و سکولار چنان درآمیختهاند که در هیچ شهر دیگری در جهان نظیرش را نمیتوان یافت. خیلیها معتقدند همین نیز دلیل اصلی جذابیت شهر است.
عکس: Rena Effendi
شهر استانبول تاریخی ۲۶۰۰ ساله دارد. در طول سالیان دراز حاکمان مختلفی برای تسخیر این شهر خیز برداشتند: ایرانیان، یونانیان، رومیها و عثمانیها. استانبول که در آن زمان "قسطنطنیه" خوانده میشد، مرکز امپراتوری بیزانس (روم شرقی) و بعدها امپراتوری عثمانی بود. تازه در سال ۱۹۳۰ قسطنطنیه به استانبول تغییر نام داد.
عکس: Rena Effendi
تنگه بسفر را روح شهر استانبول میدانند. این تنگه بخش آسیایی و اروپایی شهر را از هم جدا میکند. روزانه کشتیهای کوچک مسافربری مردم را از یک طرف تنگه به سمت دیگر جابهجا میکنند. مسافت میان محله اروپایی کاراکوی تا محله آسیایی کادیکوی تقریبا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
عکس: Rena Effendi
از روی پل گالاتا میتوان چشمانداز زیبایی بر کشتیهایی داشت که از آب عبور میکنند. علاوه بر آن شمار زیادی شهروندان هر روز به امید صیدی پربار با قلابهای ماهیگیریشان روی این پل مشغول ماهیگیری میشوند. دستفروشان، گردشگران خارجی و بلالفروشان نیز جابهجای این پل به چشم میخورند.
عکس: Rena Effendi
وفکی (تصویر) یکی از ماهیگیران پل گالاتاست. او خودش را اروپایی میداند و میگوید: «ما آرزوی آزادی بیشتری را داریم و برای همین هم ترکیه و اتحادیه اروپا باید دوباره به یکدیگر نزدیک شوند.» وفکی بازنشسته شده و ماهیگیری جزو سرگرمیهای روزانه اوست، البته از این راه درآمد اندکی هم دارد. او برای هر دو کیلو ماهی که در بازار میفروشد، تقریبا هشت یورو سود میکند.
عکس: Rena Effendi
میدان تقسیم یکی از میدانهای مورد علاقه گردشگران ایرانی و قلب تپنده شهر است. در گوشهای از این میدان قرار است تا انتخابات بعدی که در سال ۲۰۱۹ برگزار شود، یک مسجد ساخته شود؛ با گنبدی ۳۰ متری و دو مناره. منتقدان میگویند اردوغان، رییسجمهور ترکیه میخواهد با ساخت یک هویت جدید برای این میدان، آن را از مکانی سکولار و اروپایی به مکانی اسلامی و محافظهکار تبدیل کند.
عکس: Rena Effendi
محله فاتح (فاتیح) اگرچه در بخش اروپایی استانبول واقع شده اما چهرهای بیشتر محافظهکارانه دارد. بسیاری از مردمی که اینجا ساکن هستند، به امید زندگی بهتر از آناتولی به استانبول مهاجرت کردهاند. ساکنان این محله جزو هواداران وفادار اردوغان و حزب او یعنی عدالت و توسعه هستند.
عکس: Rena Effendi
چهارشنبهها در اطراف مسجد محله فاتح چهارشنبهبازار برپا میشود. در این بازار میتوان همهچیز پیدا کرد، از سبزی و میوه گرفته تا لباس و وسایل منزل. این محله در سالهای اخیر خانه بسیاری از پناهجویان سوری شده که به ترکیه آمدهاند. از آغاز جنگ داخلی در سوریه که سال ۲۰۱۱ آغاز شد، ترکیه بیش از سه میلیون مهاجر سوری را پناه داده و به این ترتیب تنها کشوری است که پذیرای این تعداد پناهجوی سوری شده است.
عکس: Rena Effendi
محله فاتح در این بین به محل رستورانهای سوری مشهور شده است. در ترکیه اجازه اقامت برای پناهجویان آنگونه که در اتحادیه اروپا معمول است، رایج نیست. با این حال دولت ترکیه به دهها هزار پناهجوی سوری وعده اعطای تابعیت این کشور را داده است. منتقدان میگویند دولت با این کار خود قصد افزایش رأی به نفع خود در انتخابات را دارد.
عکس: Rena Effendi
کسانی که به دنبال رقص و مشروبات الکل هستند، به محله آسیایی کادیکوی یا محله اروپایی کاراکوی سر میزنند. این دو محله با کافهها، رستورانها و بوتیکهای خود، پذیرای مردم محلی و گردشگران خارجی است. در این منطقه به ندرت کسی با سیاستهای اسلامگرایانه و محافظهکارانه دولت موافق و همصداست.
عکس: Rena Effendi
عایشه گل (تصویر) در یکی از بوتیکهای محله گالاتا کار میکند. او معتقد است استانبول در مقایسه با گذشته تغییرات زیادی داشته: «تا همین چند سال پیش اروپاییهای زیادی برای گذراندن تعطیلات اینجا میآمدند.» اما حالا بیشتر گردشگران عرب به استانبول سفر میکنند. عایشه گل میگوید کسب و کارشان رونق گذشته را ندارد و امیدوار است شرایط به زودی تغییر کند؛ امیدی که دقیقا نمیتوان گفت چه زمانی به تحقق خواهد پیوست.