تعمیق بحران مشروعیت نظام در ایران
۱۳۸۸ آذر ۲۴, سه‌شنبه
تیتر مقاله‌ی "فرانکفورتر آلگماینه" چنین است: "تابوها پیاپی در حال شکستن‌اند".
تابوشکنی
بسیاری از ناظران حوادث اخیر ایران، اوضاع این کشور را همچون نویسنده‌ی "فرانکفورتر آلگماینه" می‌ببینند: تابوها می‌شکنند، در رژیم چیزی نمی‌ماند که مورد تمسخر و انتقاد قرار نگیرد. حکومت الاهی دچار بحران مشروعیت شده است. برخی از رسانه‌ها ماجرای نشان دادن عکس پاره‌شده‌ی آیت‌الله خمینی در تلویزیون دولتی را هم نشانه‌ای از این بحران می‌دانند.
روزنامه‌ی تایمز مالی (Financial Times) در گزارشی درباره‌ی حرکت‌های اعتراضی برانگیخته شده با ۱۶ آذر (روز دانشجو) نوشته است: جنبشی که با انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد، این هدف را داشت که میرحسین موسوی را به جای محمود احمد‌ی‌نژاد بنشاند. «اما برای دانشجویانی که در روز دوشنبه (۱۶ آذر) در محوطه‌ی دانشگاه‌های کشور تظاهرات کردند، دیگر رئیس جمهور هدف نبود. در تندترین صحنه‌های اعتراضی شش ماه اخیر، یعنی از زمانی که جنبش شروع شد، دیده نمی‌شد که هدف آیت‌الله خامنه‌ای باشد. این بار اما دانشجویان خشم خود را بر سر رهبر جمهوری اسلامی خالی می‌کردند، بر سر کسی که تا این اواحر جایگاهی مقدس‌وار داشت.»
بنابر این گزارش، معترضان دیگر نه فقط با رئیس جمهور رژیم، بلکه با خود رژیم مخالف‌اند. "بحران مشروعیت رهبری تعمیق یافته است».
"کریستین ساینس مانیتور" (Christian Science Monitor) نیز وضعیت را همین گونه می‌بیند. در گزارش این روزنامه درباره‌ی ماجرای عکس پاره‌شده‌ی آیت‌الله خمینی آمده است که عکس خود آیت‌الله خامنه‌ای در تظاهرات اعتراضی مدام پاره می‌شود. در این گزارش از قول کسی که از نزدیک شاهد قضایاست، اما نامش ذکر نشده، آمده است که آیت‌الله خامنه‌ای از این موضوع آگاه است، اما پرده‌پوشی کرده و از این رو عکس آیت‌الله خمینی را بهانه می‌کند. رهبر نمی‌خواهد به این موضوع اشاره کند که «مردم او را دوست ندارند».
معضل اصلاح‌طلبان
در گزارش " تایمز مالی" به نقل از حمیدرضا جلائی‌پور، از چهره‌های اصلاح‌طلب، آمده است که کانون هدایتگر در جنبش کنونی جانشین ناپذیر نیست. او می‌گوید: «این به خاطر شبکه‌ی اجتماعی است: فرد پشت کامپیوترش می‌نشیند و متصل می‌شود به شبکه‌ی وسیعی از دوستان و بستگانش؛ و با آنان خبر و تفسیر سیاسی رد و بدل می‌کند. اگر رهبران این جنبش دستگیر یا کشته شوند، این شبکه‌ها، که زیر پوست جامعه عمل می‌کنند، با یک رهبر دیگر سر برمی‌آورند.»
چهره‌های اصلی جنبش اعتراضی، که از جناح اصلاح‌طلب هستند، خود نیز به نوعی، از بحران مشروعیت خود رژیم رنج می‌بینند. در گزارش "تایمز مالی" آمده است: «معضل اصلاح‌طلبان این است که جزء رژیمی هستند که با آن می‌جنگند.»
RN/FW