تقابل حاکمیت با مردم: درهای حائل بین زنان و مردان در مترو
۱۴۰۲ اردیبهشت ۱۱, دوشنبه
در یک سو رژه موتورسواران زن بدون حجاب بر ترک مردان در خیابانهای تهران و در سوی دیگر نصب درهای حائل میان واگن زنان و مردان در مترو. شکاف میان مردم و حاکمیت هرروز عمیقتر میشود.
تبلیغات
همزمان با حضور هرروز گستردهتر زنان بدون حجاب اجباری در اماکن عمومی، مراکز خرید، مراسم رسمی، گردشگاهها و موزهها، حاکمان جمهوری اسلامی نیز با شدت و حدت بیشتری به مقابله با این خواست اولیه زنان و جداسازی هرچه بیشتر آنان از مردان مشغولند.
در یکی از این اقدامات، متروی تهران اقدام به کشیدن درهای حائل میان واگن زنان و مردان کرده است. مدیرعامل شرکت بهرهبرداری مترو نصب این درها پوشیده با طرحهای گل و بلبل را پاسخی به "حجم بالای تماسهای مردمی با این شرکت و درخواستها و انتقادات در مورد ممانعت از ورود آقایان به واگن بانوان" عنوان کرده است. به گفته مسئولان مترو این درها پرده نیستند، بلکه از قاب فلزی و سطح شیشهای ساخته شدهاند.
او ضمن تاکید بر اینکه "واگنهای مخصوص برای تکریم و به خواست بانوان تعیین شده" گفت: «برای محقق شدن این خواسته بانوان ما از نظر فرهنگی و اعتقادی نیاز به همراهی آقایان داریم.»
این جداسازی در حالی صورت گرفته که در روزهای گذشته ویدیویی از موج کثیر موتورسواران در تهران منتشر شد که در آن زنان بدون حجاب اجباری بر ترک موتورسواران مرد نشسته و در خیابانهای تهران حرکت میکردند.
قرار دادن عکسها و ویدیوهای نصب درهای حائل میان واگن زنان و مردان در مترو در کنار موتورسواری زنان بدون حجاب بر ترک مردان، جدال حاکمیت با خواستهای زنان را به نمایش میگذارد.
رفع پلمپ همراه با ادامه توقیف و بستن
در هفته گذشته اعلام شد مجتمع تجاری اوپال تهران به دلیل حضور زنان بدون حجاب اجباری پلمب شده است.
روز ۱۰ اردیبهشت خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران اعلام کرد که از این مجتمع رفع پلمب شده اما دو فروشگاه در این مجتمع به نامهای گرندکیز و مک استور به دلیل ارائه تخفیف ویژه به زنان بدون حجاب اجباری مجددا پلمب شدهاند.
بر اساس این گزارش برای صاحبان این دو فروشگاه پرونده قضایی تشکیل شده است.
همچنین طلافروشی سنجاق که متعلق به شاهرخ استخری، بازیگر تلویزیون و سینماست نیز در همین مجتمع تجاری به دلیل اینکه فروشندهاش حجاب نداشته، پلمب شده است.
"تشویق هم در کار باشد"
رییس ستاد امر به معروف استان گلستان در دیدار با اعضای این ستاد، ضمن تاکید بر اینکه "حجاب الزام قانونی است" گفت: «متاسفانه اغلب اقدامات انجام گرفته، با زبان تهدید، زور، فشار و بگیر و ببند بوده که جواب نداده و برخی افراد جامعه را در موضع تقابل انداخته است.»
کاظم نورمفیدی که نماینده خامنهای در استان گلستان نیز هست، حجاب را "از مسلمات دین" دانسته اما در عین حال گفته درباره آن "نباید به گونهای برخورد شود که نتیجه معکوس داشته باشد".
او در ادامه گفته است: «امر به معروف نباید فقط جنبه تهدید به خود بگیرد بلکه باید تشویق هم در کار باشد باید روشهای تاثیرگزار انتخاب و اجرا شود.»
این مقام حکومتی اما توضیح نداده که تشویق باید به چه صورتی باشد و اشارهای نیز به موج شدید توقیف و پلمب مغازهها و بستن مراکز گردشگری با صدها کارمند تنها به دلیل حضور زنان بدون حجاب اجباری در آنها نیز نکرده است.
"کار سنگین ایجابی"
همزمان با انتشار هرروزه اخبار توقیف و پلمب مراکز کار و درآمد شهروندان به دلیل حضور زنان بدون حجاب اجباری، برخی از مسئولان حکومتی از "اقدامات ایجابی" در زمینه حجاب خبر میدهند.
از جمله علیرضا زاکانی شهردار تهران در ویدیویی که از او منتشر شده میگوید: «از ۵ ماه گذشته کار ایجابی در رابطه با مساله حجاب را در ایستگاههای مترو آغاز کردیم. در ۷۰ ایستگاه مترو کار ایجابیِ سنگین در رابطه با حجاب انجام دادیم.»
او توضیحی درباره این "کار ایجابی سنگین" نمیدهد اما هرروز ویدیوهایی از تذکر کارکنان مترو به زنان بدون حجاب اجباری منتشر میشود که نشان میدهد این کارکنان از ورود این زنان به داخل ایستگاهها جلوگیری میکنند.
در یکی از این موارد ماموران مترو تا داخل قطار هم رفته و قصد داشتند زن بدون حجاب را از قطار پایین بکشند که با مقاومت مردم موفق به انجام این کار نمیشوند.
به گفته شهردار تهران "یگان حفاظت شهرداری" در وهله اول به زنان بدون حجاب تذکر میدهد و سپس از ورود آنها به ایستگاههای مترو ممانعت به عمل میآورد.
آنچه جنبش "زن، زندگی، آزادی" در ایران تغییر داد
دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی جنبش "زن، زندگی، آزادی" را "اغتشاش" خواند و پس از سرکوب خشن، پایان آن را اعلام کرد. همزمان با روز جهانی زن، شاهد تصاویری از زنان ایرانی هستیم که نشانگر تن ندادن آنها به حجاب اجباری است.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
با قتل ژینا مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد در روز سهشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۱، جنبشی در ایران به راه افتاد که در تاریخ این کشور بیسابقه است. "زن، زندگی، آزادی" به شعار تحولخواهی و برگذشتن از جمهوری اسلامی تبدیل شد.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جنبش "زن، زندگی، آزادی" از همان روز نخست با سرکوب، گلوله، بازداشت و شکنجه دهها هزار نفر از معترضان پاسخ داده شد. گرچه دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی اجازه انتشار هیچ آماری در این زمینه را نداده، اما محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه، در روز ۱۵ اسفند خبر "عفو" بیش از ۸۰ هزار نفر توسط رهبر جمهوری اسلامی را داد.
عکس: Fatemeh Bahrami/AA/picture alliance
منابع حقوق بشری شمار کشتهشدگان خیزش انقلابی "زن، زندگی آزادی" را از روز ۲۶ شهریور تا ۲۰ دی، ۵۲۰ نفر اعلام کردند که در میانشان ۷۰ کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال دیده میشوند. ۱۰۹ نفر از بازداشتشدگان نیز در معرض خطر اعدام قرار دارند.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
جمهوری اسلامی اعتراضات را "اغتشاش" و معترضان را "اغتشاشگر" نامید و مسئولیت هیچ یک از کشتهشدگان را برعهده نگرفت. نهادهای امنیتی و رسانههای وابسته به آنها برای بسیاری از کشتهشدگان پروندهسازی کردند و علت مرگ آنان را "خودکشی"، "سقوط از بلندی"، "مصرف کنسرو ماهی مسموم" و یا "مسموم شدن به دلیل مصرف الکل" اعلام کردند.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در سارایوو گفت: «در اغتشاشات، پلیس به سمت احدی شلیک نکرده و هیچکس در ایران بر اثر شلیک پلیس یا برخورد پلیس و یا نیروهای امنیتی کشته نشد، بلکه برعکس به دلیل بهکارگیری سلاح گرم و سرد توسط عوامل خارجی که وارد ایران شدند یا افرادی که تحت تاثیر قرار گرفتند، بیش از ۶۷ نیروی پلیس در ایران به شهادت رسیدهاند، بدون اینکه شلیکی کنند یا از سلاح گرم استفاده کنند.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در مقابل همه سرکوبها و انکارها، بر شمار زنانی که جنبش "زن، زندگی، آزادی" موجب شکستن ترس آنها از "حجاب اجباری" شد، افزوده گردید.
عکس: Morteza Nikoubazl/NurPhoto/picture alliance
اینک هر روز پیشنهادی از سوی یکی از ارگانها و مقامات جمهوری اسلامی برای برخورد با این زنان ارائه میشود. موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، از طرحی ویژه خبرداد و گفت: «در این طرح با کشف حجاب، کارت ملی شخص مسدود میشود و تا زمانی که فرد بیحجاب، جریمه بیحجابیاش را پرداخت نکند، همه خدمات اجتماعی او مثل امکان بهرهبردن از سیستم بانکی کشور و… را از او میگیریم.»
عکس: Michinari Nishida/AP/picture alliance
در هفتههای اخیر حتی در برخی از شهرهای ایران رستورانها و داروخانههایی که به زنان بیحجاب خدمات ارائه کردند نیز پلمب شدند.
عکس: Vahid Salemi/AP/picture alliance
برخی ظاهر شدن زنان در معابر عمومی بدون حجاب را "قانون شکنی" میخوانند، زیرا به موجب تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»
عکس: Arne Immanuel Bänsch/dpa/picture alliance
پس از اعتراضات اخیر محمدصالح هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر جمهوری اسلامی، "قوانین نامساعد" را علت اصلی به سامان نرسیدن بحث عفاف و حجاب دانست و خبر از طرحی جدید داد و گفت: «ما در طرح جدید حجاب، جرم کشف حجاب را به تخلف تخفیف دادهایم.»
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
منتقدان میگویند: «در طول تاریخ بشر، قوانین زیادی وضع شدهاند که اشتباه بوده و بعدا لغو شدهاند». زمانی بردهداری قانونی بود، تفکیک نژادی در نظام آپارتاید در آفریقای جنوبی قانون بود و در آلمان نیز به مدت ۱۲۳ سال همجنسگرایی طبق پاراگراف ۱۷۵ قانون جزا، جرم محسوب میشد. این قانون اما در سال ۲۰۰۲ میلادی لغو و همه احکام صادره بر مبنای آن "نقض" شد.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
در ۴۴ سال تاریخ جمهوری اسلامی میلیاردها تومان بودجه صرف شده و ۲۶ دستگاه قانونگذار و اجرایی متولی و موظف به اجرای باصطلاح "حجاب و عفاف" بودند. تصاویر این روزهای خیابانهای شهرهای ایران اما موید شکست سیاست "حجاب اجباری" است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
به گفته مسیح علینژاد، فعال حقوق زنان: «حجاب اجباری، دیوار برلین جمهوری اسلامی است». این دیوار با جنبش "زن، زندگی، آزادی" ترکهای سختی برداشته است.
عکس: Rouzbeh Fouladi/ZUMA Press/picture alliance
علیرغم همه فشارها و سرکوبها، ایجاد رعب و وحشت، اسیدپاشی و حمله با گاز سمی به مدارس دخترانه، باز هم زنان ایران شجاعانه به جمهوری اسلامی نه میگویند.