دویچه‏وله: آقای میردامادی، آقایان موسوی و کروبی طی نامه‏ای از وزارت کشور، درخواست مجوز برای راهپیمایی در روز دوشنبه ۲۵ بهمن کرده‏اند. علت برگزاری این راهپیمایی، دفاع از حرکت‏های مردمی در منطقه، به‏ویژه مردم تونس و مصر عنوان شده است. فکر می‏کنید وزارت کشور به این تقاضا پاسخ مثبت بدهد؟

سراج‏الدین میردامادی: اگر به پیشینه‏ی حوادث یک سال‏ونیم گذشته توجه داشته باشیم، به‏نظر می‏رسد که احتمال پاسخ مثبت از طرف وزارت کشور دولت دهم خیلی ضعیف باشد. اما آن‏چه در این‏جا مطرح است، این است که پاسخ وزارت کشور دیگر حائز اهمیت نیست و به‏نظر می‏رسد نقش چندانی نداشته باشد. آن‏چه مهم است، هوشمندی رهبران جنبش اعتراضی بوده که حاکمیت را در یک بازی باخت‏- باخت قرار داده‏اند به این ترتیب که اگر جواب مثبت بدهد، طبعاً این راهپیمایی می‏تواند با استقبال گسترده‏ای برگزار شود و حاکمیت دوباره با چالش عظیمی مواجه بشود. هرچند بهانه‏ی راهپیمایی حمایت از اعتراضات مردم در مصر و تونس باشد.

اگر هم جواب منفی بدهد که احتمال آن بیشتر است، بازهم حاکمیت در یک تعارض و پارادوکس قرار می‏گیرد و طبعاً نمی‏تواند پاسخ افکار عمومی را بدهد و این چالش، دروغ‏گویی‏ها و شعارهایی را که تاکنون داده‏اند، بیشتر رسوا می‏کند و بازهم جنبش اعتراضی، تجدید حیات دیگری را پس از چند ماه عدم حضور خیابانی، برای خود رقم خواهد زد.

فکر می‏کنید اگر پاسخ به این درخواست مثبت باشد، با توجه به موج شدید سرکوب در آخرین راهپیمایی‏های مردم در سال گذشته، اصلاً چه تعدادی در این راهپیمایی شرکت کنند؟ آیا میزان قابل‏توجهی خواهد بود؟

اگر پاسخ مثبت باشد، به‏هرحال تلقی عمومی این است که وقتی یک راهپیمایی مجوز رسمی دارد، حاکمیت امنیت آن را تأمین می‏کند و طبعاً حضور مردم به صورت میلیونی و گسترده خواهد بود و احتمال سرکوب و خشونت، حداقل از طرف نیروهای انتظامی و پلیس رسمی کشور، کم خواهد بود. ممکن است نیروهای لباس شخصی برای ارعاب، به صحنه فراخوانده شوند. اما به‏نظر می‏رسد، اگر مجوز رسمی باشد، حضور گسترده‏ای را شاهد خواهیم بود.

الان در شبکه‏های اجتماعی اینترنتی مانند فیس‏بوک، توئیتر و… حتی ساعت و مسیر راهپیمایی، همان‏طور که در درخواست مجوز آمده، اعلام شده است. هیچ اشاره‏ای هم به این مسئله نشده که فقط در صورتی که مجوز بدهند، در راهپیمایی شرکت می‏کنیم. خیلی‏ها اعلام آمادگی کرده‏اند که قطعاً در این راهپیمایی شرکت می‏کنند. آیا چنین احتمالی را در صورت ندادن مجوز هم می‏دهید؟

بله این احتمال وجود دارد. یعنی اگر عزم و اراده‏ی گسترده‏ای در بین توده‏های مردم شکل بگیرد؛ حال از طریق شبکه‏های اجتماعی یا از طریق باور عمومی، که جمعیتی بالای ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار نفر در یک زمان مشخصی به خیابان بیاید و قدرت سرکوب نیروهای آشکار و مخفی حاکمیت، در دریای خروشان حضور ملت حل بشود و گم بشود، عملاً قدرت سرکوب کنار زده می‏شود و امواج خروشان ملت مانند ۲۵ خرداد ۸۸، به عرصه خواهند آمد و طبعاً آن حضور خروشان، قدرت سرکوب را تحت‏الشعاع خود قرار خواهد داد.

شما در صحبت‏های‏تان اشاره کردید که این یک بازی باخت‏- باخت برای حاکمیت است و در هرحال می‏تواند روح تازه‏ای به جنبش اعتراضی مردم ایران بدمد. اگر ممکن است در این مورد بیشتر توضیح بدهید. در صورتی‏ که پاسخ منفی باشد و مردم هم به خیابان نیایند، چه تأثیری می‏تواند بر جنبش اعتراضی به‏طور مشخص، خیابانی داشته باشد؟

آیت‏الله خامنه‏ای در خطبه‏های نمازجمعه‏شان ادبیاتی را به‏کار بردند و توصیفی را از حکومت دیکتاتوری حسنی مبارک طرح کردند که دقیقاً توصیف دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی در حوادث پس از انتخابات بود و عملاً مردم و معترضان را در مصر و تونس حمایت کردند. در حالی که حکومت ایران در مقابل مطالباتی که جنبش اعتراضی در داخل ایران در طول یک‏سال و نیم گذشته دنبال کرد، به خشن‏ترین شکل و ای بسا خشن‏تر و وحشیانه‏تر از آن‏چه در مصر و تونس اتفاق افتاد، مقابله کرد.

در چنین شرایطی، وقتی مردم تقاضای یک راهپیمایی مسالمت‏آمیز می‏کنند و می‏خواهند به صحنه بیایند و فریاد خودشان را بلند کنند، اگر با این تقاضای قانونی، مشروع و مسالمت‏آمیز مردم هم برخورد شود، پاسخ منفی داده شود و منجر به سرکوب و اعمال خشونت بشود، عملاً حرف‏هایی که آیت‏الله خامنه‏ای در خطبه‏های نماز جمعه گفتند، به خودشان برمی‏گردد و افکار عمومی داخل و خارج، یک بار دیگر به دروغ‏گویی، تناقض و فریب حاکمیتی که مشروعیت خود را از دست داده و در آستانه‏ی یک جنبش در منطقه‏ی خاورمیانه تلاش می‏کند با موج‏سواری، ماهی خود را از این آب بگیرد، پی‏ می‏برد.

با این تقاضای راهپیمایی و پاسخ احتمالی منفی، این دروغ‏گویی و فریب آنها بیشتر مشخص می‏شود و ای‏ بسا بخش‏هایی از جامعه که به آنها ایمان و اعتقاد دارند، آنها هم از این حاکمیت ریزش کنند.

فکر می‏کنید، در هر صورت، چه جواب مثبت باشد و چه منفی، قدم بعدی سران جنبش سبز برای بیدار کردن دوباره‏ی مردم چه خواهد بود؟

به‏نظر می‏رسد که روند اطلاع‏رسانی و آگاه کردن طبقات مختلف جامعه، به‏ویژه طبقات فرودست و به‏ویژه در شهرستان‏ها که فشارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هم بر آنها اضافه شده و سرکوب‏ها و خشونت‏هایی که به طبقات مختلف جامعه وارد شده‏، می‏تواند پیوندی ایجاد کرده باشد و صنوف، طبقات و گروه‏های مختلف اجتماعی با آگاهی‏ای که در طول این مدت به‏دست آورده‏اند، در این مناسبت، به‏هم پیوند بخورند و موج عظ‏یمی از سیل خروشان مردم در تهران و حتی شهرستان‏ها بتواند به عرصه بیاید و حاکمیت را در برابر خواست و اراده‏ی ملت به تسلیم وادار کند.

منظورتان این است که ممکن است رهبران جنبش سبز بازهم تقاضاهای دیگری برای حضور مردم در خیابان‏ها مطرح کنند؟

به‏هرحال حاکمیت، وقتی تصاویر اعتراضات در مصر و تونس را بر اساس قرائت خودش نشان داد، بار دیگر مردم این جسارت و این شجاعت و این امید را پیدا کردند که می‏شود در برابر دیکتاتوری‏هایی که سال‌هاست در کشورهای خاورمیانه بر قدرت تکیه زده‏اند و متکی به قدرت‏های خارجی و قدرت نظامی هم بوده‏اند، ایستاد. این پیروزی‏ها را ملل کشورهای دیگری که از نظر فرهنگی، سیاسی و سابقه‏ی دمکراسی از کشور ما هم عقب‏تر هستند، به دست آورده‏اند. چرا مردم ایران که سابقه‏ی ۱۰۰ سال دمکراسی و داشتن نهادهای مردمی و مطبوعات و جامعه‏ی مدنی قوی و فرهنگی‏ای در سطح منطقه‏ی خاورمیانه دارند، به این پیروزی و حلاوت دمکراسی و آزادی دست پیدا نکنند.

به‏نظر می‏رسد این شجاعت و این بارقه‏ی امید در کل کشورهای منطقه که از ما عقب‏تر بوده‏اند، ایجاد شده و می‏تواند با هوشمندی رهبران جنبش اعتراضی، دوباره این روح امید در جامعه دمیده شود و با یک حرکت بزرگ، حاکمیت را به عقب‏نشینی وادار کند.

مصاحبه‌گر: میترا شجاعی

تحریریه: داود خدابخش