تقدیر از سیاست پناهندگی؛ اهدای جایزه نانسن به آنگلا مرکل
۱۴۰۱ مهر ۱۲, سهشنبه
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، در تقدیر از سیاست پناهجویی صدراعظم سابق آلمان در پذیرش بیش از یک میلیون جنگزده، جایزه نانسن را به او اهدا کرد و عزم و شجاعت اخلاقی و سیاسی او برای این تصمیمگیری را ستود.
تبلیغات
جایزه ویژه کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) در سال ۲۰۲۲ به آنگلا مرکل صدراعظم سابق آلمان تعلق گرفت. این نهاد، دلیل امر را "عزم استوار" مرکل برای پذیرش موج پناهندگان در سال ۲۰۱۴/۲۰۱۵ عنوان کرد. آن زمان میلیونها نفر از جنگ داخلی و خطر داعش گریختند و روانه اروپا شدند.
با تصمیم مرکل، آلمان بیش از یک میلیون و ۲۰۰هزار پناهجو را پذیرفت که اکثرشان شهروندان سوری بودند.
فیلیپو گراندی، کمیسیر عالی پناهندگان سازمان ملل در تبیین این انتخاب گفته است: «آنگلا مرکل برای کمک به زنده ماندن و بازسازی بیش از یک میلیون پناهجو، شجاعت اخلاقی و سیاسی فوقالعادهای از خود نشان داد. او در مقابل کسانی که میخواستند هراسآفرینی کنند، محکم ایستاد.»
گراندی در ستایش از رویکرد مرکل و خطاب به او افزوده است: «شما نشان دادید وقتی سیاستمداران به درستی عمل کنند و به جای واگذار کردن مسئولیت به دیگران، دنبال راهحلی برای چالشهای جهانی باشند، چه میتوان به دست آورد.»
صدراعظم پیشین آلمان نه تنها امکان ورود صدها هزار پناهنده به خاک این کشور را فراهم کرد، بلکه توجه عمومی نسبت به شرایط اسفناک جنگزدگان و آوارگان در سراسر دنیا را نیز برانگیخت.
تصمیم او در این زمینه البته بحث برانگیز بود و با جنجالهای سیاسی و جناحی در داخل و خارج توام شد. در آلمان حزب دست راستی آلترناتیو برای آلمان AfD سوار بر موج مخالفتها شکل گرفت و بین احزاب مسیحی نیز شکاف افتاد. دولتهای دیگر اروپایی نیز مرکل را به سخاوت بیش از حد در قبال پناهجویان متهم کردند. شماری از کشورهای اتحادیه اروپا حتی مرزهای خود را بستند.
صدراعظم سابق آلمان در اوج ورود پناهجویان گفته بود که این موضوع «آزمونی کمسابقه برای ارزشهای اروپایی» است.
مرکل دو ماه قبل نیز جایزه سال ۲۰۲۲ صلح یونسکو موسوم به «فلیکس هوفویت بوینی» را به خاطر حمایت از پناهجویان در سال ۲۰۱۵ دریافت کرد.
مرکل سمتی در کمیساریای سازمان ملل نخواهد داشت
مبلغ جایزه نانسن ۱۵۰هزار دلار است و مراسم اهدای آن ۱۰ اکتبر در ژنو برگزار میشود.
متیو سالتمارش، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل گفت مرکل شخصا این جایزه را دریافت خواهد کرد. او در عین حال هرگونه گمانهزنی مبنی بر قبول مسند صدراعظم سابق آلمان در این کمیساریا را رد کرد.
صدراعظم پیشین آلمان قبلا گفته که مسئولیت تازهای تقبل نخواهد کرد. کتاب خاطرات سیاسی او که ۱۶ سال رئیس دولت بود، قرار است در پاییز ۲۰۲۲ منتشر شود.
افزون بر مرکل، چهار شخصیت و نهاد دیگر نیز جوایز منطقهای کمیساریا را دریافت خواهند کرد. محیطبانان موریتانی، پروژهای از کاستاریکا در حفاظت از آوارگان، یک سازمان بشردوستانه از میانمار و یک پزشک عراقی حامی زنان و دختران ایزدی، منتخب این جوایز هستند.
جایزه نانسن چیست و به چه کسی تعلق میگیرد؟
کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل همه ساله با اهدای جایزه "نانسن" از افراد، گروهها یا سازمانهایی تقدیر میکند که در حمایت از جنگزدگان، پناهجویان، بیجا شدگان و افراد فاقد تابعیت تلاش چشمگیری به خرج داده باشند.
جایزه از سال ۱۹۵۴ به افتخار فریتیوف نانسن، دانشمند و دیپلمات نروژی به عنوان والاترین قدردانی، به کوشندگان حوزههای یاد شده تعلق میگیرد. این کاشف قطب، در سال ۱۹۲۲ برای سازماندهی کارزار کمکرسانی به میلیونها قربانی قحطی در روسیه، جایزه نوبل صلح را گرفت.
سال گذشته، جایزه نانسن به یک انجمن توسعه بشردوستانه دریمن به نام جیل آلبنا (JAAHD) تعلق گرفت؛ نهادی که برای دهها هزار قربانی جنگ داخلی سرپناه و پناهگاههای اضطراری ساخته است. در سال ۲۰۲۰ معلم کلمبیایی مایرلین ورگارا پرز مورد تقدیر واقع شد؛ معلمی که عمری را در راه حق تحصیل کودکان پناهنده صرف کرده است.
سیاستمدارانی که آنگلا مرکل آمدن و رفتنشان را به چشم دید
طی ۱۶ سال صدارت، مرکل آمدن و رفتن بسیاری از رهبران دولتی را دید. تنها در ژاپن ۱۰ بار نخست وزیر عوض شد. در ایتالیا هم نخستوزیران نمیماندند. فقط یک نفر هست که مرکل در مقام صدراعظمی نه آمدنش را دیده و نه رفتنش را میبیند.
عکس: dpa/picture-alliance
مرکل و سیاستمداران ایتالیایی
آنگلا مرکل ۲۲ نوامبر سال ۲۰۰۵ به عنوان صدراعظم آلمان وارد صحنه سیاسی شد و ظرف ۱۶ سال، با شخصیتهای مهم سیاسی در جهان دیدار و گفتوگو داشت. در برخی کشورها باید تنها یکی دو نام را به خاطر میسپرد اما در برخی هر سال نخستوزیران عوض میشدند. از ایتالیا شروع کنیم: در ایتالیا تا ماه مه سال ۲۰۰۶ طرف گفتوگوی مرکل سیلویو برلوسکونی بود...
عکس: AP
برلوسکونی، پرودی، باز هم برلوسکونی
پس از برلوسکونی، رومانو پرودی آمد و بعد از او البته برلوسکونی دوباره به قدرت بازگشت. اما در نوامبر سال ۲۰۱۱ ماریو مونتی جای برلوسکونی را گرفت...
عکس: Giuseppe Giglia/ANSA/EPA/picture-alliance
سومین نخست وزیر ایتالیا
در نوامبر سال ۲۰۱۱ ماریو مونتی جانشین برلوسکونی شد. او تا ۲۰۱۳ نخست وزیر ایتالیا بود.
عکس: AP
باز هم یک طرف گفتوگوی دیگر
دوران نخستوزیری مونتی هم کوتاه بود: انریکو لتا. او از آوریل ۲۰۱۳ تا فوریه ۲۰۱۴ نخست وزیر ایتالیا بود.
عکس: Reuters
ماتئو رنتزی هم آمد و کوتاه ماند و رفت
دولت رنتزی هم مستعجل بود. او فوریه ۲۰۱۴ نخست وزیر ایتالیا شد و دسامبر ۲۰۱۶ از قدرت کنارهگیری کرد.
عکس: Getty Images/AFP/G. Cacace
هفتمین نخست وزیری که مرکل در ایتالیا دید
پس از رنتزی، پائولو جنتیلونی نخست وزیر ایتالیا شد: تا تابستان ۲۰۱۸.
عکس: Reuters/H. Hanschke
آخرین نخست وزیر ایتالیا در دوران صدراعظمی مرکل
ماریو دراگی از ۱۳ فوریه ۲۰۲۱ نخست وزیر ایتالیاست. آشنایی مرکل و دراگی اما به سالها پیش بازمیگردد؛ دراگی ۸ سال ریاست بانک مرکزی اروپا را به عهده داشت.
عکس: Alberto Pizzoli/AFP/Getty Images
مرکل و دولتمردان فرانسه
سال ۲۰۰۵ در فرانسه طرف گفتگوی او ژاک شیراک بود. او از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ رئیس جمهور فرانسه بود.
عکس: Reuters/K. Pfaffenbach
مرکل و سارکوزی
پس از شیراک نوبت نیکولا سارکوزی بود که بر مسند قدرت تکیه زند و طرف گفتگوی مرکل باشد.
عکس: picture-alliance/dpa/Y. Valat
مرکل و فرانسوا اولاند
پس از او فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه شد. رویدادهای تکاندهندهای مانند عملیاتهای تروریستی سال ۲۰۱۵ در فرانسه دو مقام را به هم نزدیکتر کردند.
عکس: Viktor Tolochko/Sputnik/dpa/picture alliance
روابط تنگاتنگ آلمان و فرانسه در دوران مکرون
مرکل جانشین اولاند را هم تجربه کرد؛ امانوئل مکرون. او هم همچون اولاند سیاست تحکیم روابط فرانسه با آلمان را دنبال میکند.
عکس: Francois Mori/AP/dpa/picture alliance
مرکل این رؤسای جمهور را در آمریکا تجربه کرد
مرکل همدوره با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بود؛ طرف گفتگویی نه چندان راحت برای مرکل. برای چهار سال تا آمدن جو بایدن، رئیس جمهور دموکرات.
عکس: picture-alliance/dpa/K. Nietfeld
آغاز صدراعظمی مرکل همدوره با بوش
پیش از روی کار آمدن ترامپ، او دو رئیس جمهور دیگر آمریکا را هم تجربه کرده بود: یکی جرج دبلیو بوش (تا سال ۲۰۰۹) و دیگری ...
عکس: picture-alliance/dpa/BPA/S. Kugler
مرکل و اوباما
باراک اوباما. مرکل آمدن و رفتن باراک اوباما را هم دید (۲۰۱۷- ۲۰۰۹).
عکس: picture-alliance/dpa/EPA/M. Sohn
رابطه نه چندان گرم ترامپ و مرکل
سال ۲۰۱۷ دونالد ترامپ روی کار آمد؛ رئیس جمهور جمهوریخواه آمریکا که رابطهاش با صدراعظم آلمان چون همتایان پیشین، چندان گرم و دوستانه نبود.
عکس: picture-alliance/dpa/M. Kappeler
ترامپ رفت، بایدن آمد
اما دوران ترامپ همیشگی نبود. او هم رفت و جو بایدن بر مسند ریاست جمهوری آمریکا تکیه زد. اینبار بایدن است که خداحافظی مرکل را از قدرت میبیند.
عکس: Susan Walsh/AP/picture alliance
مرکل همدوره با تونی بلر، براون، کامرون و ...
مرکل با تونی بلر نخست وزیر بریتانیا همدوران بود و پایان دوران نخستوزیری او را هم تجربه کرد. بلر تا ژوئن ۲۰۰۷ نخست وزیر بریتانیا بود. پس از بلر، نوبت گوردون براون رسید. پس از براون طرف گفتوگوی مرکل، دیوید کامرون بود که تا سال ۲۰۱۶ نخست وزیر بریتانیا بود.
عکس: Gretel Ensignia/AP Photo/picture alliance
تنها نخست وزیر زن بریتانیا در دوران مرکل
با آمدن ترزا می، مرکل یکی از معدود زنان عرصه سیاست در این سطح را نیز در طول ۱۶ سال صدراعظمیاش تجربه کرد (۲۰۱۶ تا سال ۲۰۱۹).
عکس: picture-alliance/dpa/M. Kappeler
آخرین نخست وزیر بریتانیا در دوران صدراعظمی مرکل
از ژوئیه ۲۰۱۹ بوریس جانسون ساکن شماره ۱۰۰ خیابان داونینگ است.
عکس: Stefan Rousseau/PA/picture alliance
مرکل و سیاستمداران لوکزامبورگ
در لوگزمبورگ، مسند نخستوزیری بر خلاف کشورهای یاد شده، مدتها به سیاستمداری به نام ژان کلود یونکر وفادار بود؛ از ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۳. یونکر پس از آن تا سال ۲۰۱۹ رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا بود. پس از او از سال ۲۰۱۳ بتل نخست وزیر لوکزامبورگ است.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Tittel
چین و تنها دو نام
در مورد شرق دور مرکل لازم نبود نامهای زیادی را به خاطر بسپارد: او هو جیانتائو را شناخت که در سال ۲۰۰۲ دبیر کل حزب کمونیست چین و رئیس جمهور این کشور و تا ۲۰۱۲ بر سر قدرت بود و ...
عکس: dapd
مرکل و شی جین بینگ
شی جین پینگ که در نوامبر ۲۰۱۲ رهبر حزب کمونیست چین شد و از مارس ۲۰۱۳ به عنوان هفتمین رئیس جمهور جمهوری خلق چین بر مسند قدرت است.
عکس: Michael Kappeler/dpa/picture-alliance
در هند هم خبری از تغییر سیاستمداران نبود
در هند هم مرکل در تمامی دوران صدراعظمیاش شاهد تنها یک تغییر در سطح نخستوزیری این کشور بود: مانموهان سینگ از ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ عهدهدار این مسئولیت بود و ...
عکس: AFP/Getty Images
مرکل و نارندرا
پس از او نارندرا مودی آمد که از ۲۰۱۴ تاکنون نخست وزیر هند است.
عکس: Getty Images/AFP/P. Singh
دولتمردان هلند در دوران مرکل
در هلند در این ۱۶ سال مرکل شاهد دو تغییر در سطح نخستوزیران بود: تا اکتبر ۲۰۱۰ پتر بالکننده نخست وزیر بود که بعد جایش را به مارک روته داد.
عکس: picture-alliance/dpa/ANP
مرکل و طرف گفتگویش در روسیه
برای به خاطر سپردن نامهای سران روسیه مرکل نباید زحمت زیادی به خود میداد. او باید تنها دو نام را به خاطر میسپرد: نخست ولادیمیر پوتین ...
عکس: AFP/J. MacDougall
اول پوتین و آخر پوتین
و نام دیگر دیمیتری مدودف که از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ باید جانشین پوتین میشد و صندلی را گرم نگه میداشت تا پوتین با یک وقفه دوباره رئیس جمهور شود.
عکس: picture-alliance/AP/Sputnik//D. Astakhov
مرکل و دولتمردان اسپانیا
مرکل در اسپانیا پایان دوران نخست وزیری خوزه رودریگز زاپاترو (از سال ۲۰۰۰۴ تا ۲۰۱۱) را تجربه کرد و سپس آمدن ماریانو راخوی که تا ۲۰۱۸ نخست وزیر اسپانیا بود. از ژوئیه ۲۰۱۸ پدرو سانچز نخست وزیر اسپانیاست.
عکس: Reuters/O. Matthys
مرکل و ترکیه: نخست وزیر و رئیس جمهوری به نام اردوغان
در ترکیه تجربه او با رجب طیب اردوغان در مقام نخست وزیری آغاز شد. پس از او از اوت ۲۰۱۴ تا مه ۲۰۱۶ احمد داووداوغلو نخست وزیر بود و در سال ۲۰۱۸ بنعلی ییلدیریم جانشین احمد داوداوغلو و نخست وزیر ترکیه شد و تا تغییر نظام حکومتی ترکیه به جمهوری ریاستی عهدهدار این مقام بود. در سال ۲۰۱۸ اردوغان به عنوان نخستین رئیس جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر بر کرسی قدرت تکیه زد.
عکس: OZAN KOSE/AFP
ژاپن ۹ نخست وزیر عوض کرد
در دوران او ژاپن ۹ نخست وزیر عوض کرد. مرکل کوئیزومی را تجربه کرد (از ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶). از ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ شینزو آبه نخست وزیر شد. بعد از یک سال و برای یکسال فوکودا نود و یکمین نخستوزیر ژاپن شد. بعد ۴ نخست وزیر دیگر آمدند و رفتند تا دسامبر ۲۰۱۲ که دوباره شینزو آبه نخست وزیر شد، این بار تا ۲۰۲۰. پس از او دو نخست وزیر دیگر آمدند که کنونی فومیو کیشیدا نام دارد که از اکتبر ۲۰۲۱ صدمین نخست وزیر ژاپن است.
عکس: Reuters/E. Hoshiko
مرکل نه آمدن او را دید و نه رفتنش را
وقتی مرکل سر کار آمد، الیزابت دوم، ملکه بریتانیا بود. او کماکان در همین مقام است، حال آن که مرکل از قدرت کنارهگیری میکند.