تلاش آمریکا علیه کاربرد پهپادهای ایران در جنگ اوکراین
۱۴۰۱ دی ۸, پنجشنبه
دولت بایدن تلاش گستردهای را برای جلوگیری از توانایی ایران در تولید و تحویل پهپاد به روسیه جهت استفاده در جنگ اوکراین آغاز کرده است. از جمله این اقدامات قطع دسترسی تهران به فناوری لازم برای تولید این پهپادها است.
تبلیغات
به گزارش نیویورک تایمز، طیفی از مقامهای اطلاعاتی، نظامی و امنیت ملی در ایالات متحده، خاورمیانه و اروپا دستاندرکار برنامهای هستند که هدف آن از بین بردن توانایی ایران در ساخت پهپادها و ایجاد اختلال در استفاده روسیه از آنها در جنگ اوکراین است. در صورت عدم موفقیت این برنامه، برای اوکراین امکانات دفاعی لازم برای ساقط کردن آنها فراهم میشود.
در گزارش نیویورک تایمز آمده است که پس از بررسی بقایای پهپادهای رهگیری شده مشخص شد که در ساخت آنها از فناوری آمریکایی استفاده شده است. از جمله تلاشهای آمریکا جلوگیری از دسترسی ایران به قطعات مورد نیاز ساخت غرب برای تولید این پهپادها است. در گزارش آمده است که تجربه ایران در دور زدن تحریمهای هستهای این کار را برای آمریکا دشوار میکند.
در گزارش از جمله به صنایع هوایی قدس اشاره شده که سازنده اصلی یکی از دو نوع پهپادی است که توسط روسیه خریداری شده است. این شرکت سالها است که در فهرست تامینکنندگان برنامه موشکی و هستهای قرار دارد و با وجود تحریمها، خط تولید پهپادهای خود را گسترش داده است.
بنا بر گزارش، ایالات متحده همچنین به ارتش اوکراین کمک میکند تا مکانها و سکوهایی را که این پهپادها از آنجا برای پرتاب آماده میشوند شناسایی کرده و مورد هدف قرار دهد. آمریکا از تجربیات اسراییل در این زمینه استفاده میکند و در حال شتاب دادن به تولید فناوری جدیدی به منظور هشدار زودهنگام در مورد نزدیک شدن پهپادها و افزایش شانس اوکراین برای سرنگونی آنها است.
نیویورک تایمز به مشکلات ارسال پهپاد از سوی ایران به روسیه اشاره کرده است، از جمله کمبود قطعات، توقف پروسه تولید به صورت دورهای و زمستان سرد اوکراین که توان عملیاتی پهپادهای ایران را با مشکل روبرو میکند.
همچنین آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا از تلاشهای آمریکا برای هدف قرار دادن زنجیره تولید پهپادهای ایرانی از طریق تحریم، کنترل صادرات و گفتوگو با شرکتهای خصوصی که از قطعات آنها در تولید استفاده شده، سخن گفته است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، پنج شنبه گذشته در یک نشست ویدیویی با مقامات ارشد امنیت ملی، نظامی و اطلاعاتی اسرائیل از روابط نظامی رو به رشد ایران با روسیه، از جمله انتقال تسلیحاتی که کرملین علیه اوکراین مستقر می کند گفتوگو کرد. در بیانیه کاخ سفید جزئیاتی درباره تصمیمات دو کشور در این زمینه ارائه نشد.
با مهمترین پهپادهای جهان آشنا شوید
تا سال ۲۰۰۷ میلادی تنها آمریکا بود که به "پرنده هدایتپذیر از دور" یا به اختصار "پَهپاد" نظامی سنگین مسلح بود. حالا بیش از ۳۰ کشور از این تکنولوژی استفاده میکنند. نگاهی به دنیای پهپادها در این گزارش تصویری:
عکس: AP Photo/picture alliance
پهپادها را میتوان در کنار ماموریت تعریف شده "شناسایی" یا "عملیاتی" با وزن، ارتفاع، برد و زمان پروازی هم تقسیمبندی کرد. بدین ترتیب پهپادهای تا ۲۰ کیلو گرم وزن جزو رده سبک، ۲۰ تا ۱۵۰ کیلو جزو رده نیمه سنگین و ۱۵۰ تا ۶۰۰ کیلو جزو رده سنگین و بالای ۶۰۰ کیلو وزن جزو رده فوق سنگین محسوب میشوند.
عکس: Liz Wolter/US Navy/picture alliance
Northrop Grumman X-47
از سری "B" این پهپاد رادار گریز در سال ۲۰۱۱ رونمایی شد و در اختیار نیروی دریایی آمریکا قرار گرفت. این پهپاد بیش از ۱۱ متر طول، با بالهای باز نزدیک به ۱۹ متر عرض و بیش از سه متر ارتفاع دارد. این پهپاد تا ارتفاع ۱۲ هزار و ۱۹۲ متری و شعاع ۲ هزار و ۷۷۰ کیلومتر پرواز میکند، میتواند در آسمان بصورت خودکار سوختگیری کند و قابلیت حمل ۲ هزار ۴۵ کیلوگرم سلاح را دارد.
عکس: AP Photo/picture alliance
CH-5
سری پنجم پهپادهای چینی چیزی کمتر از رقیب آمریکایی " MQ-9-Reaper" ندارند. این پهپاد ۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتر برد دارد، میتواند ۶۰ ساعت در آسمان بماند و مسلح به ۲۴ راکت است و تا یک هزار کیلوگرم میتواند مهمات حمل کند. تولید سری دیگری از این پهپادها با توانایی ماندن ۱۲۰ ساعت در آسمان و افزایش برد آن به ۱۰ هزار کیلومتر در برنامه قرار دارد.
عکس: Shan He/dpa/picture alliance
General Atomics MQ-1
این پهپاد که پیشتر با نام "RQ1" شناخته میشد از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۱۸ مهمترین پهپاد شناسایی و بعدا عملیاتی ارتش آمریکا بود. در کشورهای افغانستان، پاکستان، بوسنی، لیبی، یمن و سوریه از آن صدها بار برای حملات نظامی هدفمند استفاده شده است. ۳۶۰ فروند از این پهپاد به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده شد که آخرین آن در سال ۲۰۱۱ بود.
عکس: picture-alliance/dpa/T. Lopez
General Atomics MQ-9
از این پهپاد برای حمله به کاروان قاسم سلیمانی در عراق استفاده شد. " MQ-9" از سال ۲۰۰۷ به خدمت ارتش آمریکا درآمد و سری "بی" آن در روز ۲۰ مارس سال ۲۰۲۰ آزمایش شد. این پهپاد میتواند تا ۲۷ ساعت در آسمان بماند و توانایی حمل ۱۳۶۱ کیلو مهمات دارد. تا سال ۲۰۱۹ به نیروی هوایی آمریکا ۲۶۹ فروند تحویل داده شده است.
عکس: Reuters/J. Smith
RQ-4 Global Hawk
کمپانی "نورثروپ گرومن" سازنده سری پهبادهای "RQ" است. این پهپاد "شناسایی" است که ۴۶ فروند آن در اختیار نیروی هوایی و دریایی آمریکا قرار گرفته است. این پهپاد میتواند تا ۴۰ ساعت در ارتفاع ۲۰ کیلومتری پرواز و اطلاعات جمهآوری و مخابره کند.
عکس: Imago/US Air Force
Heron
پهپاد شناسایی هرون اسرائیلی در اختیار ارتشهای آلمان، هند، استرالیا، فرانسه، برزیل ترکیه، کانادا، آمریکا و ویتنام قرار گرفته است. از این پهپاد در عملیاتهایی با فاصله طولانی استفاده میشود، چرا که توانایی سی ساعت پرواز در ارتفاعی حدود ۱۰ کیلومتر را داراست.
عکس: Imago Images/StockTrek Images/O. Zidon
IAI Harop
صنایع هوا- فضای اسرائیل نیز با پهپاد انتحاری هاروپ در زمره پهپادهای مهم جهان جای گرفته است. هاروپ با یک هزار کیلومتر برد، ۶ ساعت پرواز و قابلیت حمل ۲۳ کیلو مواد منفجره را دارد و سامانههای ضد هوایی توانایی رهگیری و ردگیری آن را ندارند.
عکس: Getty Images/AFP/E. Piermont
Northrop Grumman MQ-8
یک بالگرد بدون سرنشین ساخت ایالات متحده آمریکا با قابلیت نشست و برخاست عمودی و توانائی اجرای عملیات از عرشه هر واحد شناور میباشد. سری "بی" این بالگرد به موشکهای ضد تانک و هوا به زمین مجهز شده است. تا کنون ۳۰ فروند از این هلیکوپترهای بدون سرنشین تحویل ارتش آمریکا شدهاند.
عکس: US Navy/picture alliance
Bayraktar TB2
ترکیه در سالهای اخیر به یک قدرت پهپادی تبدیل شده است. شرکت "سلجوق بایراکدار"، داماد رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، سازنده این پهپادها است. از این پهپاد در مناطق کردنشین، شمال سوریه و جنگ لیبی استفاده شده و در منطقه ترکنشین جزیره قبرس نیز مستقر شدهاند. از سال ۲۰۱۷ نزدیک به یکصد فروند از این پهپاد در اختیار ارتش ترکیه قرار گرفته است.
عکس: Murat Cetinmuhurdar/Turkish Presidency/handout/picture alliance / AA
TAI Anka
صنایع هوا – فضای ترکیه همچنین سری پهپادهای "آنکا" را نیز ساخته است که بیش از ۲۶ ساعت در هوا میماند و قابلیت حمل ۲۰۰ کیلو مهمات را دارد و میتوان آن را از طریق ماهواره نیز کنترل کرد. این پهپاد دارای ۲۰۰ کیلومتر محدوده عملیاتی است.
عکس: TAI
شاهد ۱۲۹
ایران نیز به ساختن پهپادهای متعددی دست زده است که از ابابیل، پهپادهای سری مهاجر، شاهد، شاهد ۱۲۹، سریر اس ۱۲۰، فطرس، رعد ،شاهد ۱۲۳ و کمان ۱۲ میتوان نام برد. شاهد ۱۲۹ (عکس) از سال ۲۰۱۳ در خط تولید قرار گرفته، دارای ۲ هزار کیلومتر برد است و یک نمونه آن به چهار موشک ضد تانک سدید ۱ مجهز شده است.
عکس: Fars Agency
Lockheed Martin RQ-170
تازه در سال ۲۰۱۱ پس از سقوط یک فروند پهپاد شناسایی رادار گریز "آر کیو ۱۷۰" در خاک ایران، این پهپاد شهرت جهانی یافت. چند سال بعد جمهوری اسلامی ایران مدعی شد که موفق به مهندسی معکوس این پهپاد شده و ۵۰ دستگاه از آن را تولید کرده است.
عکس: dapd
S-70 Okhotnik-B
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، روسیه در عرصه ساخت پهپاد از آمریکا عقب افتاد و تلاش اخیر این کشور با ارائه "سوخو ۷۰ اخوتونیک" شباهت زیادی به رقیب آمریکایی خود "RQ 170" دارد که چند سال پیش در خاک ایران سقوط کرد. این پهپاد میتواند ۲ تن مهمات حمل کند، سرعت آن یک هزار کیلومتر در ساعت و محدوده عملیات آن ۶ هزار کیلومتر است. از سال ۲۰۲۴ قرار است در اختیار ارتش روسیه قرار گیرد.
این پهپاد رادارگریز ساختِ کارخانهٔ داسو اویاسیون در کشور فرانسه است. این هواگرد برای نخستین بار در ۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی مورد استفاده قرار گرفت و هدف آن تحقیقات بر روی تکنولوژی پهپادی است و قرار نیست مورد تولید سریالی قرار بگیرد.