تلاش برای خلع سلاح اتمی
۱۳۸۸ مهر ۵, یکشنبه
در روزهای پایانی ماه سپتامبر سال جاری کنفرانسی در بنیاد هاینریش بل در شهر برلین آلمان با حضور کارشناسانی از سراسر جهان به همین موضع پرداخت.
یورگن تریتین، معاون فراکسیون حزب سبز‌ها در مجلس نمایندگان آلمان، بوندس‌تاگ، بر این نظر است که آلمان در رابطه با خلع سلاح اتمی وظیفه سنگینی بر دوش دارد، زیرا همین مقامات آلمانی بودند که در گذشته بر استفاده صلح‌آمیز از فناوری هستهای تاکید داشتند. تریتین به مشکل بزرگی که اکنون کشورهای صنعتی در رابطه با ایران با آن مواجه هستند اشاره کرد و گفت که ایران با استفاده از مقررات معاهده‌ی منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT)، سعی می‌کند تا با غنی‌سازی اورانیوم خود را به قدرتی اتمی تبدیل کند؛ قدرتی که با برخورداری از فناوری هستهای در مرز میان استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی و ساخت بمب اتمی قرار می‌گیرد.
در چنین شرایطی کارشناسان نه فقط در رابطه با ایران، بلکه در چین، هند، پاکستان و کره شمالی نیز نگران بحران افزایش زرادخانه‌های اتمی هستند.
هند و پاکستان
هند و پاکستان در نظر دارند قبل از امضای قرارداد منع گسترش سلاح‌های اتمی، تا می‌توانند توان اتمی خود را افزایش دهند تا در صورت الحاق به چنین معاهده‌ای کمتر ضرر ببینند. پرواز امیرعلی هُدبوی، فیزیکدان پاکستانی، بر این نظر است که در کنار سانتریفوژهای آزمایشگاه‌های کاهوتا، متخصصان اتمی این کشور راه‌های دیگری برای تهیه بمب اتمی یافته‌اند. وی می‌گوید: «در حال حاضر سه رآکتور اتمی در خوشاب قرار دارد. یکی به راه افتاده، یکی به‌زودی آغاز به کار می‌کند و سومی در حال ساخت است. پاکستان پلوتونیوم در اختیار دارد و با ترکیب اورانیوم با پلوتونیوم، این کشور می‌تواند سلاح‌های هستهای جدیدی بسازد که تاثیرات بیشتری دارند.»
فعالیت‌های هستهای پاکستان در حالی است که هند، که چندی پیش به آزمایش یک زیردریایی هسته ای دست زد، در نظر دارد در سال آینده میلادی بودجه نظامی خود را ۵۰ درصد افزایش دهد. رشد اقتصادی بیش از ۶ درصدی، این امکان را فراهم آورده تا هند به فکر استفاده صلح‌آمیز از انرژی هستهای نیز بیفتد. خانم آروندهاتی قـُزه، نماینده پیشین هند در سازمان ملل متحد و کارشناس خلع سلاح، در این مورد می‌گوید: «وقتی رشد کشوری تا این سطح بالاست، دیگر تمام توجه به صنایع معطوف نمی‌شود و رفاه مردم نیز مورد توجه قرار می‌گیرد؛ مردمی که هنوز برق ندارند. ما در هند با مشکل بسیار بزرگی روبرو هستیم و آن هم تامین برق است. رشد بالای اقتصادی به مصرف فراوان انرژی نیاز دارد و باید آن را به گونه‌ای تامین کرد. این در حالی است که باید در نظر داشت، برقی که از انرژی اتمی تهیه می‌شود گاز کربنیکی تولید نمی‌کند و محیط زیست را چون سوخت فسیلی نمی‌آلاید.»
رویای تهیه برق ارزان
شمار کشورهایی که خواستار استفاده صلح‌آمیز برای تهیه برق به انرژی اتمی روی می‌آورند، به تدریج افزایش می‌یابد. اما آنچه این کشور‌ها هنوز در نظر نمی‌گیرند، مخارج سرسام‌آور نیروگاه‌های اتمی است. یورگن تریتین، معاون فراکسیون حزب سبز‌ها در مجلس آلمان، بوندس‌تاگ، بر این نظر است که تهیه برق ارزان از انرژی هستهای، که بسیاری از کشور‌ها در پی آنند، رویایی بیش نیست: «این که نیازهای انرژی جهانی با استفاده از انرژی اتمی تامین می‌شود، رویایی بیش نیست، زیرا اگر به واقعیت‌ها بنگریم و به آمارهای موجود مراجعه کنیم، متوجه می‌شویم که در حال حاضر تنها سه درصد انرژی جهان از نیروگاه‌های اتمی تامین می‌شود.»
تریتین دلیل می‌آورد که مخارج سنگین رآکتورهای اتمی، کشورهایی را نیز که سال‌هاست دارای فناوری هستهای هستند، از این اقدام بازمی‌دارد. او همچنین خاطرنشان می‌کند که مرزی دقیق میان استفاده صلح‌آمیز و جنگ‌طلبانه از تحقیقات اتمی وجود ندارد و این مرز می‌تواند به سرعت شکسته شود و در چنین شرایطی سلاح اتمی در دست سازمان‌های تروریستی یا افراط گرایان مذهبی بیفتد و دنیا را با خطرات جدیدتری روبرو کند.
AJ/BB