تهران از هفتم تا یازدهم شهریورماه به مناسبت برگزاری "اجلاس غیرمتعهدها" تعطیل است. به گفته علی سعیدلو، رئیس ستاد برگزاری این اجلاس، این تصمیم برای "هرچه آرامتر برگزاری این اجلاس" گرفته شده است.

همزمان روز چهارشنبه ۱۶ مرداد، محمدرضا فرقانی، سخنگوی شانزدهمين اجلاس غيرمتعهدها در تهران اعلام کرد، در طول برگزاری این اجلاس به خاطر مسائل امنيتی و كنترل رفت‌وآمد و مرزها، ایران با كشورهايی كه دارای قرارداد لغو رواديد است، اعلام كرده اين قرارداد به مدت يک ماه لغو می‌شود.

به گفته آقای فرقانی، ایران برای ۱۳۸ کشور عضو اصلی و ناظر این جنبش دعوتنامه فرستاده و تاکنون ۳۱ کشور اعلام کرده‌اند که به صورت قطعی در سطح سران یعنی رییس‌جمهور یا نخست‌وزیر شرکت می‌کنند. تاکنون ۱۰ کشور نیز اعلام‌ کرده‌اند که در سطح وزیر خارجه در این اجلاس شرکت می‌کنند. تعدادی از کشورها نیز اعلام کرده‌اند که در سطح سفرا و نمایندگان خود در تهران در این اجلاس شرکت خواهند کرد.

در حال حاضر مصر ریاست دوره‌ای این جنبش را بر عهده دارد که آن را در نشست شهریور ماه برای سه سال آینده به جمهوری اسلامی واگذار می‌کند.

در همین زمینه امير عبد‌اللهيان معاون عربی آفريقایی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، احتمال حضور بشار اسد در "اجلاس غیرمتعهدها" را کم دانسته چرا که "بشار اسد در حال حاضر اوضاع سوريه را مديريت ميدانی می‌‌كند.»

به گفته معاون وزارت خارجه جمهوری اسلامی، ملک عبد‌الله پادشاه عربستان نیز به دلیل بیماری احتمالا به تهران سفر نخواهد کرد.

در سال‌های اخیر تنش بین ایران و کشورهای عربی از جمله عربستان و بحرین به سبب موضوعات مختلف بالا گرفته است. هنوز مشخص نیست کدام یک از کشورهای عربی و در چه سطحی در اجلاس غیرمتعهدها در تهران شرکت خواهند کرد.

جمع‌آوری بی‌خانمان‌ها و خریداری بنز لوکس برای برگزاری اجلاس

در حالی که تهران در آستانه برگزاری "اجلاس غیرمتعهدها" چهره امنیتی به خود گرفته است، برخی خبرگزاری‌های ایران از خریداری و واردات چندصد دستگاه "خودرو بنز مدل فول لوکس S – 500" به منظور هر چه بهتر برگزار کردن این اجلاس و همچنین اجاره صدها سوئيت، خانه و هتل گرانقيمت در مناطق شمال شهر تهران برای پذیرایی از میهمان خارجی به عنوان "ولخرجی‌های بی‌مورد در این مدت" نام برده‌اند.

پیش از این سایت "بازتاب" نیز در گزارشی درباره هزینه بالا برای برگزاری این اجلاس نوشته بود که پرداخت هزینه‌های قابل توجه، بلیت، اقامت و حتی تدارک سفرهای تفریحی به شیراز و اصفهان و غیره یک فرصت رایگان توریستی برای این عده به وجود می‌آورد و عملا زمینه حضور چهره‌های نه چندان شاخصی که دنبال چنین فرصت‌هایی هستند، فراهم می‌شود.

در همین زمینه سخنگوی شانزدهمين اجلاس غيرمتعهدها در تهران پیش‌بینی کرده بود که حدود ۶ هزار نفر مهمان خارجی برای برگزاری اجلاس غیرمتعهدها به ایران سفر خواهند کرد، از جمله نخست‌وزیر هند اعلام کرده است که هیئت وی حدود ۲۵۰ نفر است.

در روزهای گذشته محمدهادی ايازی سخنگوی شهرداری تهران نیز از "پاکسازی چهره شهر از آسيب‌های اجتماعی و اجرای طرح ویژه جمع‌آوری متکدیان و بی‌خانمان‌ها از سطح شهر" به منظور آماده‌سازی فضای پايتخت برای برگزاری اجلاس سران كشورهای غيرمتعهد خبر داده بود.

همچنین عبدالامیر عرفی رئیس مركز سنجش وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده است که امتحانات دانش آموزان شهر تهران اعم از امتحانات نهایی، هماهنگ داخلی و هماهنگ كشوری در روزهای برگزاری اجلاس غیرمتعهدها یعنی از سوم تا دوازدهم شهریورماه برگزار نمی شود و به زمان دیگری موكول می شود.

زیباکلام: زنده كردن جنبش غيرمتعهدها تلاش بيهوده‌ای است

پیش از این صادق زیباکلام تحلیل‌گر مسایل سیاسی، با نوشتن یادداشتی در شماره مؤرخ ۲۸ تیر روزنامه شرق، تلاش برای زنده كردن جنبش غيرمتعهدها را تلاشی بيهوده خوانده بود چرا که به گفته آقای زیباکلام اساسا پديده‌ای به نام "غيرمتعهدها"، موضوعيت خود را از دست داده است.

بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقد هستند که با پایان جنگ سرد و فروپاشی اردوگاه سوسیالیستی، فلسفه‌ وجودی جنبش غیرمتعهد که ایجاد موازنه بین ابرقدرت‌های دوران جنگ سرد بود، از بین رفته و دلیلی برای ادامه‌ی حیات آن وجود ندارد.

صادق زیباکلام نیز با اشاره به این موضوع که "جهان ديگر دوقطبی نيست و مفاهيم بين‌المللی تغيير پيدا كرده است"، در ادامه یادداشت خود نوشته است: «اساسا ظرف ۵ سال اخير جنبش عدم‌تعهد در كدام يک از منازعات و رويدادهای بين‌المللی مهم نقش و تاثير‌گذاری ويژه‌ای داشته است. مثلا در بحران اخير سوريه يا در جنگ عراق يا افغانستان، آيا اثری از "غيرمتعهدها" ديده می‌شود.»

این تحلیل‌گر مسائل سیاسی در ادامه یادداشت خود آورده است: «جنبش عدم تعهد از بازيگران اصلی سياست بين‌الملل محسوب نمی‌شود». او نتیجه گرفته است که در جهان كنونی حساب ويژه باز كردن روی كشورهای همسايه و منطقه، سازمان كنفرانس اسلامی، اتحاديه عرب و... قطعا می‌تواند برای "كمک به جمهوری اسلامی ايران" در عرصه بين‌المللی تأثیر بیشتری داشته باشد.