کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در نشست مقدماتی این سازمان در جده در مورد طرح تعلیق عضویت سوریه از این سازمان به توافق رسیده‌اند. در این نشست مقدماتی که روز دوشنبه (۲۳ مرداد/ ۱۳ اوت) در آستانه اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی برگزار شد وزاری خارجه کشورهای این سازمان شرکت کردند.

به نقل از خبرگزاری بین‌المللی، شرکت‌کنندگان در این دیدار در مورد پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای که قرار است روز سه‌شنبه (۲۴ مرداد/ ۱۴ اوت) در اجلاس دو روزه سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در مکه مطرح شود، به توافق رسیدند.

اکمل الدین احسا‌ناوغلو، دبیر کل سازمان همکاری اسلامی دوشنبه شب در جمع خبرنگاران تصریح کرد که ‎اکثریت اعضای این سازمان در نشست مقدماتی این سازمان با پیش‌نویسی که در آن تعلیق عضویت سوریه مطرح شده است، موافقت کردند.

احسا‌ناوغلو در جمع خبرنگاران ضمن اشاره به اینکه سوریه "وارد تونل تاریکی" شده است، افزود: «‎ادامه خشونت وحشیانه در سوریه نتیجه بی‌توجهی رئیس‌جمهور بشار اسد به خواست مردم خود است.»

ایران خواستار خروج موضوعات "اختلاف‌آفرین" از دستور کار
‎
بررسی طرح تعلیق سوریه در اجلاس دو روزه سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی ‎ موضوعی مورد مناقشه خواهد بود. جمهوری اسلامی، حامی حکومت بشار اسد در نشست مقدماتی روز دوشنبه بر مخالفت خود در مورد تعلیق عضویت سوریه تأکید کرده است.

علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در جمع همتایان خود در جده،ضمن آنکه تعلیق عضویت سوریه را "راه‌حل ‌مشکل" ندانست، افزود:«تعلیق عضویت، بدان معنا نیست که شما در حال حرکت به جلو برای حل مسئله هستید بلکه به معنای پاک کردن مسئله هستید.»

جمهوری اسلامی، از جمله معدود کشورهای شیعه‌نشین عضو سازمان همکاری اسلامی، در حالی مخالف تعلیق سوریه است که به نقل از شبکه خبری الجزیره، کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی از یک ماه و نیم پیش، خرداد ماه (پایان ژوئن) طرح تعلیق سوریه را در دست بررسی دارند.

با این حال به نقل از خبرگزاری مهر، جمهوری اسلامی در نشست روز دوشنبه پيشنهاد كرده است كه "همبستگی جهان اسلام و فلسطين محور اصلی كار" در اجلاس دو روزه سران قرار گيرد و "موضوعات اختلاف‌آفرين" از دستور كار این اجلاس خارج شود.

سازمان همکاری اسلامی که مرکز آن در عربستان است حامی منافع مسلمان در جهان به شمار می‌رود. ۵۵ کشور مسلمان نشین جهان بعلاوه تشکیلات خودگردان فلسطین اعضای این سازمان هستند.

دبیرکل این سازمان پیشتر تأکید کرده بود که بررسی بحران سوریه موضوع محوری این دیدار خواهد بود. سوریه به عنوان یکی از اعضای این سازمان، به دیدار جده دعوت نشده است.

"تلاش ایران برای تغییر شرایط به نفع سوریه"

سفر محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری اسلامی به نشست ویژه مکه که در پاسخ به دعوت ملک ‌عبدالله پادشاه عربستان، همراه هیئتی بلندپایه از مقامات دولتی صورت گرفته بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جمهوری اسلامی داشته است.

رسانه‌های جمهوری اسلامی علی رغم عدم دعوت از بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه هدف نشست مکه را "تقويت وحدت و يكپارچگی امت اسلامی" عنوان کردند.

روزنامه شرق در مقابل در گزارشی تحلیلی ضمن اشاره به عدم تمایل مقامات سعودی برای سفر به تهران در سال‌های اخیر و بی‌توجهی محمود احمدی‌نژاد به پروتکل‌های رسمی دیپلماتیک در مورد سفرهای دوجانبه، به تأکید محمود احمدی‌نژاد و تیم همراه وی برای زیارت بیت‌الحرام به "نیابت از همه ملت ایران" اشاره کرده است.

روزنامه تهران امروز نیز در یادداشتی متفاوت، دلیل حضور جمهوری اسلامی در این اجلاس را "انتقال دیدگاه سوریه" و همینطور تلاش برای تغییر "شرايط به نفع سوريه" دانسته است. مفسر این روزنامه همچنین مدعی شده است که نشست عربستان تلاشی برای تحت تأثیر قرار دادن اجلاس جنبش غیرمتعهدهاست که شهریور ماه در تهران برگزار می‌شود. جمهوری اسلامی از جمله معدود کشورهایی است که همچنان از حکومت بشار اسد در سوریه حمایت می‌کند.