طرح کنگره آمریکا؛ نظارت بر استفاده ایران از عواید لغو تحریم
۱۴۰۰ آذر ۱۸, پنجشنبه
قانون‌گذاران آمریکایی می‌کوشند دولت بایدن را به کنترل نحوه استفاده ایران از درآمدهای کاهش تحریمها ملزم کنند. طبق گزارش روزنامه "فری بیکن"، کمیته مطالعاتی کنگره در نسخه نهایی لایحه "قانون مجوز دفاع ملی" (NDAA) ماده‌ای گنجانده که دولت بایدن را به گزارش‌دهی و شفاف‌سازی تاثیر لغو تحریم‌های ایران بر افزایش توان حمایت از تروریسم مکلف می‌‌سازد.
این اقدام، بخشی از تلاش وسیع نمایندگان ارشد جمهوریخواه در کنگره است که نگرانند توافق با ایران، به تقویت متحدان رادیکال جمهوری اسلامی از جمله حزبالله لبنان، حوثی‌ها یا حماس بیانجامد.
این اولین مرتبه است که چنین الزامی به دولت آمریکا تحمیل می‌شود. لایحه یاد شده که شامل بودجه دفاعی سالانه است، سه‌شنبه ۷ دسامبر در کنگره نهایی شده و انتظار می‌رود هفته آتی در سنا رای بیاورد.
سناتور راجر مارشال، سردمداراین لایحه در سنا به "واشنگتن فری‌بیکن" گفته است: «ایران حامی اصلی قتل و تروریسم در جهان است. آنها فعالانه از خشونت علیه آمریکا و متحدان و شرکای او حمایت مالی می‌کنند. گنجاندن این ماده در NDAA آنچه را که ما همیشه می‌دانستیم آشکار می‌کند.» مارشال افزوده که مذاکرات "فاجعه‌بار" دولت بایدن و تلاش برای لغو تحریمها، رژیم جمهوری اسلامی را جری‌تر می‌کند تا تحرکات خود را گسترش دهد.
تلاش قانون‌گذاران آمریکایی به موازات از سرگیری مذاکرات احیای برجام در وین رسانه‌ای می‌شود؛ مذاکراتی که آمریکا در آن به طور غیرمستقیم مشارکت دارد. رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، به همین منظور در راس هیاتی عازم اتریش شده است.
ایران با پنچ شرظ از جمله لغو تحریمها و پرداخت غرامت به مذاکرات وین بازگشته است.
مارشال و همکارانش به "فری بیکن" گفته‌اند دولت بایدن مدعی است که ایران از کاهش تحریمها برای کمک به مردم و بازسازی اقتصاد خود استفاده خواهد کرد: «ادعاهایی که توسط دولت اوباما در طول دیپلماسی با ایران نیز مطرح شد و شامل میلیاردها دلار کاهش تحریمها بود اما در واقع، ایران این پول را صرف برنامه هسته‌ای خود و منازعات نیابتی و تروریستی در منطقه کرد.»
در بخشی از الزامات مورد نظر کنگره، پنتاگون نیز موظف شده برآوردی به نمایندگان ارائه کند که مشخص شود کاهش تحریمها چقدر به سود گردان‌های رزمی شبه‌نظامی یا برنامه موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی خواهد بود.
این الزام‌ها از سوی کمیته مطالعات جمهوری‌خواهان، بزرگترین گروه محافظه‌کار کنگره، رهبری شده ولی حمایت هر دو حزب را داشته است. این اقدام، بخشی از تلاش بزرگ‌تر این گروه برای پیشگیری از معافیت کامل تحریم‌های ایران است.
جیم بنکس، نماینده ایندیانا و رئیس کمیته یاد شده به فری بیکن گفته است: «این تنها قانونی است که امسال تصویب می‌شود تا دولت بایدن را در قبال بازگشت به توافق شکست خورده اوباما - و حتی بدتراز آن - پاسخگو سازد.»
بنکس افزوده که این الزام، کنگره را از شفافیت بی‌سابقه‌ای برخوردار می‌کند که حتی در دوره پیش از برجام هم وجود نداشت و امکان آگاهی از عوارض و آسیب‌های ناشی از لغو تحریمها را فراهم می‌کند.
روبی جکسون، نماینده ایالت تگزاس نیز به فری‌بیکن گفته که وظیفه کنگره ممانعت از پر کردن دوباره خزانه جمهوری اسلامی با کمک دولت بایدن است.
جکسون افزوده که بایدن صرفاً برای باطل کردن سیاست خارجی موفق ترامپ، کوشیده با دولت حامی تروریسم دوست شود و این به تقویت گروه‌هایی مثل حماس، حزبالله و حوثی‌ها انجامیده است: «از آنجا که بایدن در برابر تجاوزات ایران ایستادگی نخواهد کرد، کنگره این کار را پیش خواهد برد.»