پنچ کشور حاشیه دریای خزر در یک نشست سهروزه در باکو تصمیم گرفتند ممنوعیت صید ماهیان خاوریاری را تا سال ۲۰۱۹ تمدید کنند. این کشورها فقط به منظور "بازسازی و تحقیقات" میتوانند این گونه از آبزیان خزر را صید کنند.
تبلیغات
نمایندگان پنج کشور حوزه دریای خزر، ایران، روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در سی و هفتمین نشست "کمیسیون حفاظت و بهرهبرداری بهینه از منابع زنده دریای خزر" ممنوعیت صید ماهیان خاویاری را تا پایان سال ۲۰۱۸ تمدید کردند.
این نشست سهروزه در روز جمعه (سوم آذر/۲۴ نوامبر) پایان یافت. مرتضی مهران پور، رئیس امور بینالملل سازمان شیلات در مصاحبه با خبرنگار ایرنا اعلام کرده است که مهمترین دستاورد نشست کشورهای ساحلی تمدید صید ماهیان خاویاری تا آغاز سال ۲۰۱۹ بوده است.
به گفته این مقام ایرانی که در نشست باکو هم شرکت کرده سهمیه صید منابع آبزی مشترک کشورهای ساحلی خزر هم در نشست باکو تعیین شده است و بنا به تصمیم اعضای کمیسیون، صید فقط به منظور بازسازی و تحقیقات انجام میشود.
کشورهای شرکتکننده در نشست باکو گزارش صید، حفاظت و بازسازی ماهیان خاویاری و منابع آبزی مشترک دریای خزر را هم ارائه کردهاند.
پیشنویس توافقنامه صید غیرمجاز هنوز تصویب نشده است
ممنوعیت صید ماهیان خاویاری به ۷ سال پیش برمیگردد. کشورهای ساحلی خزر در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۰ توافق کردند که صید ماهیان خاویاری ممنوع شود.
قاچاق خاویار و صید بیرویهی ماهیان خاویاری پس از فروپاشی شوروی، نسل برخی از گونههای با ارزش ماهیان خزر را با انقراض مواجه کرد.
بیش از دو دهه است که مسئلهی انقراض نسل ماهیان خاویاری برای کشورهای ساحلی به یکی از مشکلات بزرگ آنها تبدیل شده است.
با وجود این که ممنوعیت صید ماهیان خاویاری برای ایران ضرر اقتصادی به همراه دارد، به دلیل خطر نابودی نسل این نوع ماهی این کشور نیز با ممنوعیت صید این ماهیان موافقت کرده بود.
بهرغم همه این تلاشها هنوز پیشنویس یک موافقتنامه در مورد مقابله و مبارزه با صید غیرمجاز و غیر قانونی از طرف این کشورها تصویب نشده است. حتی در نشست سهروزه باکو نیز این موضوع به نشست آتی کشورهای ساحلی در ترکمنستان (۲۰۱۸) موکول شده است.
خطر نابودی کامل ماهیان خاویار خزر
خاویار را "مروارید سیاه" لقب دادهاند. قدمت ماهیان خاویار به پیش از دایناسورها میرسد. عوامل طبیعی باعث شده سواحل ایران بهترین زیستگاه ماهیان خاویار باشد. حالا اما همه گونههای ماهیان خاویار خزر در خطر انقراض قرار دارند.
عکس: picture-alliance/dpa
مصطفی عقیلینژاد مدیر امور ماهیان خاویاری گلستان خرداد ۱۳۹۳ گفته در حال حاضر تمامی گونههای ارزشمند ماهیان خاویاری دریای خزر در معرض خطر انقراض نسل قرار دارند.
عکس: picture-alliance/dpa
آنطور که مدیر امور ماهیان خاویاری گلستان گفته ذخایر گرانبهای ماهیان خاویاری طی دو دهه اخیر به ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از سال ۱۹۹۱به شدت آسیب دیده، بهنحوی که تا ۱۰۰ برابر صید آنها در دریای خزر کاهش یافته است.
عکس: Getty Images/AFP
عمق دریای خزر در شمال آن ده متر و در بخش جنوبی آن یعنی در سواحل ایران حتی به هزار متر میرسد. جریان آب دریا نیز از سمت شمال غربی به جنوب شرقی است. عوامل طبیعی باعث شده که بخش جنوبی دریای خزر یعنی سواحل ایران به زیستگاه ماهیان خاویاری تبدیل گردد.
عکس: Getty Images/AFP
ایران با توجه به برخورداری از زیستگاه عمدهی ماهیان خاویاری نقش ممتازی در تولید خاویار دنیا دارد.
عکس: Getty Images/AFP
خاویار ایران شهرت جهانی دارد و یکی از گرانترین محصولات غذایی دنیا به حساب میآید.
عکس: Getty Images/AFP
اخیرا محمود حجتی وزیر کشاورزی دولت حسن روحانی هشدار داد: «ذخایر ماهیان خاویاری در خزر هرسال کمتر شده و نزدیک به صفر رسیده است.»
عکس: Getty Images/AFP
وزیر کشاورزی ادامه داد: «امکان برداشت ماهیان خاویاری از دریای خزر امکانپذیر نیست و این در حالیست که خاویار خزر خاستگاه خاویار دنیاست.
عکس: Getty Images/AFP
صید غیرمجاز از جمله مهمترین خطراتی است که ماهیان خاویار خزر را تهدید میکند.
عکس: picture-alliance/dpa
ماهیان خاویار برای تکثیر طبیعی باید به رودخانههای آب شیرین مراجعه کنند. هنگامی که ماهیان خاویار هر سال از اواخر بهمن تا اواسط اردیبهشت به رودخانههای آب شیرین میروند بهترین فرصت برای صیادان غیرمجاز فراهم میشود تا ماهیان خاویار را به صورت غیرقانونی صید کنند.
عکس: Getty Images/AFP
در همین زمینه مدیرکل شیلات مازندران گفت: «با توجه به اینکه ماهیان برای تکثیر طبیعی باید به رودخانه های آب شیرین مراجعه کنند، مورد هجوم صیادان غیرمجاز قرار می گیرند و این خطر همواره وجود دارد.»
عکس: Getty Images/AFP
پس از کاهش شدید ماهیان خاویار در دریای خزر گمرک ایران هرگونه صادرات ماهیان زنده خاویار را ممنوع اعلام کرد.
عکس: Getty Images/AFP
به گزارش رسانههای ایران در سالهای اخیر همچنین صید تجاری ماهیان خاویاری از دریای خزر در ایران ممنوع اعلام شده است.
عکس: Getty Images/AFP
علاوه بر صید غیرمجاز، آلودگیهای ناشی از استخراج نفت و گاز ماهیان دریای خزر از جمله ماهیان خاویار را تهدید میکند.
عکس: Getty Images/AFP
دریای خزر بیش از ۹۰ درصد خاویار جهان را تامین میکند.
عکس: Getty Images/AFP
در دریای خزر ۹۳ درصد از ذخیره خاویار و ماهیان خاویاری جهان وجود دارد.
عکس: Getty Images/AFP
ماهیان خاویاری از قدمتی چند صد میلیون ساله بر خوردارند. قدمت ماهیان خاویار حتی به پیش از وجود دایناسور ها میرسد. به همین دلیل ماهیان خاویار را فسیلهای زنده جهان مینامند.